آگاهی نو/ متن پیش رو در «آگاهی نو» منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست.

رجب طیب اردوغان با مواضع و سیاست‌های جنجالی‌اش در پی اشاعه پان‌ترکیسم در منطقه است. به نظر می‌رسد او توهم احیای امپراتوری عثمانی را در سر می‌پروراند. به منظور آگاهی بیشتر از ریشه تفکرات وی خواندن این مطلب را به شما توصیه می‌کنیم.

محمد قوچانی در سرمقاله آگاهی نو با عنوان «موازنه‌ی نوصفوی-نوعثمانی؛ زمینه‌های تاریخی و نظری سقوط دمشق» درباره افکار اردوغان این‌گونه توضیح می‌دهد: «یک دهه قبل هنگامی که دولت اسلام گرای ترکیه از اخوان المسلمین سوریه حمایت می‌کرد رجب طیب اردوغان در پاسخ به منتقدان داخلی و خارجی مداخله ترکیه در سوریه چنین جواب داد که از ما در مورد دلایل مشغول شدنمان به سوریه می‌پرسند پاسخ بسیار ساده است زیرا ما کشوری هستیم که بر روی بقایای امپراتوری عثمانی بنا شده است ما از نسل سلجوقیان هستیم و از نوادگان عثمانی‌ها ما در طول تاریخ از نوادگان اجدادمان که برای حق، صلح، خوشبختی و برادری جنگیدند هستیم... حزب «عدالت و توسعه حزبی است که در ریشه های عمیق خود روح سلجوقیان و عثمانیان را در بردارد»(کلیب، سامی: جنگ سوریه به روایت اسناد سری، ترجمه نورعامری، محمد رزیجی، انتشارات ایران، 1402: 234)

در واقع اردوغان در حال طراحی راهبرد جدید ترکیه بر بستر میراث عثمانی بود: «ما حق نداریم که بگوییم بوسنی و هرزگوین، مصر، فلسطین، سوریه و عراق به ما مربوط نیستند زیرا ترکیه بر میراث امپراتوری عثمانی و سلجوقی نشسته است بنابراین حق نداریم بگوییم که به کشورهای اطرافمان اهمیت نمی‌دهم ما باید همیشه دغدغه این کشورها را دغدغه خودمان قرار دهیم این وظیفه ترکیه جدید است.» (همان، ۲۳۶)

اردوغان در درون ترکیه به تغییراتی هویتی دست زد او آموزش زبان عثمانی را برگرداند و برای اولین بار پس از سقوط خلافت سرود عثمانی (مارش را در کاخ جمهوری به جای سرود ترکیه نواخت او این کار را در ژانویه ۲۰۱۵ هنگام استقبال از رئیس جمهوری آذربایجان انجام داد(همان) و به اقداماتی نمادین دست زد در اول ژوئن ۲۰۱۵ به مناسبت جشن پانصد و شصت و دومین سالگرد فتح قسطنطنیه (استانبول اردوغان در میان ۴۷۸ نفر از ارتش ترکیه ظاهر شد که همگی لباس نظامی عثمانی بر تن داشتند و او آنان را گردان فتح عثمانی نامید.»(همان)