ایسنا/ در سال ۱۴۰۳ سازمان بورس برای ایجاد وضعیت ثبات در بازار سرمایه و حمایت از حقوق سهامداران به ویژه سهامداران خرد اقداماتی از جمله تغییر دامنه نوسان، مصوبه انتشار اوراق تبعی، توسعه عرضه‌های اولیه، تغییر حجم مبنا برای افزایش نقد شوندگی سهام شرکت‌های کوچک و برخی اقدامات مهم دیگر را اتخاذ کرد.

در یک سال اخیر برخی اقدامات و تصمیمات از سوی سازمان بورس برای حمایت از سهامداران خرد و ایجاد ثبات در بازار سرمایه انجام شد که در ذیل به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود.

• کاهش دامنه نوسان در جهت حمایت از سهامداران خرد با توجه به تحولات و نوسانات در بازار سرمایه:
با توجه به بروز رویدادهای، سیاسی، نظامی و امنیتی طی سال ۱۴۰۳ که هر کدام اثر منفی قابل توجهی بر بازار سرمایه داشت، هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور حمایت از سهامداران خرد و در راستای اجرای مفاد بند ۱۱ ماده هفت قانون بازار اوراق بهادار، طی مقاطع مختلف اقدام به کاهش دامنه نوسان قیمت در بورس‌ها کرد. حتی در برخی مواقع به دلیل شرایط هیجانی منفی زیاد این کاهش دامنه نوسان به یک درصد نیز رسید. در حال حاضر نیز دامنه نوسان قیمت مدیریت شده و در محدوده سه درصدی قرار دارد.

• تصویب دو مصوبه توسط شورای عالی بورس در جهت حمایت از بازار و سهامداران خرد:
به منظور حمایت اثر بخش از سرمایه گذاران حقیقی، ۵۲ ناشر برتر بورس و فرابورس مشتمل بر ۳۲ ناشر بورسی و ۲۰ ناشر فرابورسی در طرح پوشش بیمه سهام سهامداران حقیقی، ملزم به انتشار اوراق فروش تبعی جهت تضمین نرخ بازدهی ارزش دارایی سهامداران خود شدند. 
همچنین، صندوق تثبیت بازار سرمایه با هدف حمایت از سهامداران حقیقی نسبت به بیمه شدن پرتفوی سهام اشخاص حقیقی با ارزش دارایی حداکثر پنج میلیارد ریال با سررسید یک‌ساله و بازدهی ۲۰ درصدی، در قالب اوراق سهام اقدام کرد.

•    انتشار اوراق اختیار فروش تبعی حمایتی در عرضه‌های اولیه: 
به منظور اطمینان بخشی و به نوعی بیمه سهام در عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران و در راستای حمایت از سهامداران، سهامدار عمده اقدام به انتشار اوراق اختیار فروش تبعی حمایتی کرد. بدین ترتیب چنانچه قیمت سهام در خرید عرضه‌های اولیه کاهش یابد سهامداران می‌توانند با اعمال اختیار خود، بازدهی متعهد شده توسط ناشر را کسب کنند. 

•    پیگیری متعدد و مستمر به منظور تخصیص منابع بیشتر به صندوق تثبیت بازار سرمایه و صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه برای حمایت مؤثرتر از بازار توسط این صندوقها در شرایط بحرانی

•    تغییر حجم مبنا برای افزایش نقد شوندگی سهام شرکت‌های کوچک 

•    ارتقای سامانه‌های نظارتی برای شناسایی و برخورد با معاملات مشکوک و دست‌کاری قیمت در این راستا می‌توان به تشکیل و تکمیل پایگاه‌های اطلاعاتی نظارتی در حوزه‌های مختلف 

•    ارتقا سامانه نظارتی «بیدار» و ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی به‌روز طراحی هشدارهای نظارتی پیچیده در سه حوزه اصلی دستکاری، بازار معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی و هشدارهای مبتنی بر الگوی رفتاری اشاره کرد. 

•    طراحی و پیاده سازی سامانه ثبت و پیگیری تذکرات سیستمی حوزه معاملات بازار موسوم به الماس

•    نظارت ویژه بر معاملات الگوریتمی برای جلوگیری از نوسانات غیر منطقی از طریق بررسی دقیق داده‌های معاملاتی برای شناسایی الگوهای دستکاری قیمت و کشف الگوریتم‌های غیرمجاز

•    ارائه ابزارهای متنوع مالی مانند صندوق‌های سرمایه گذاری با حداقل سرمایه برگزاری دوره‌های آموزشی برای افزایش دانش مالی سرمایه گذاران خرد 

•    هماهنگی با ناشران بزرگ برای جلوگیری از عرضه‌های سنگین که باعث افت ناگهانی بازار شود

•    الزام شرکت‌ها به استفاده از بازارگردان‌های حرفه‌ای برای کاهش نوسانات شدید قیمتی و همچنین تنظیم برنامه‌هایی برای افزایش نقش بازارگردان در سمت خرید

•    تعامل مستمر با نهادهای اقتصادی سازمان بورس با همکاری نزدیک با بانک مرکزی و سایر نهادهای اقتصادی تلاش کرده است تا از اثرگذاری شوک‌های کلان اقتصادی بر بازار سرمایه بکاهد. تصمیماتی همچون کنترل نرخ ارز نیمایی و سیاست‌های پولی هدفمند همواره در اولویت این تعاملات بود.

•    توسعه اوراق مشتقه و آپشن برای مدیریت ریسک سرمایه گذاران خرد 

•    محدود سازی فروش سنگین حقوقی‌ها و نظارت ویژه بر معاملات این گروه پاره‌ای از دیگر اقداماتی است که در بازارهای بورس‌های کالایی در جهت ایجاد ثبات در روند عرضه کالا و کمک به ایجاد ثبات در بازار می‌توان نام برد. 

•    راه اندازی گواهی صرفه‌جویی، گاز گواهی صرفه جویی برق و راه اندازی تالار برق آزاد در بورس انرژی ایران

•    تلاش در جهت راه اندازی بازار پساب در بورس انرژی ایران

•    تلاش در خصوص راه اندازی گواهی کاهش انتشار آلایندگی

•    توسعه در صندوق‌های طلا مانند ایجاد و راه‌اندازی شش صندوق جدید طلا در بازار بورس‌های کالایی (در حال حاضر ۱۹ صندوق طلا در بورس کالای ایران فعال هستند) به منظور جلوگیری از خروج وجوه نقد از بازار سرمایه و جلوگیری از حرکت وجوه نقد از بازار سرمایه به سمت بازارهای خارج از بورس نظیر طلا، دلار خودرو، مسکن و غیره.

•    و راه اندازی معاملات و بازار گواهی شمش نقره در بورس کالای ایران جهت جایگزینی بازار مذکور با بازار طلا و تشویق سرمایه گذاران به حضور در بازار مزبور به جای حضور در بازار طلا همگی از مواردی است که طی سال ۱۴۰۳ برای حمایت از وضعیت سهامداران خرد و ایجاد ثبات در بازار سرمایه اتخاذ شد.