دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

سرکوب اپوزیسیون دموکراتیک توسط ترکیه، موجب اعتراضات شدید در اروپا در گذشته می‌شد. اما اکنون، بدترین شکاف در روابط فراآتلانتیک در طول نسل‌ها و تهدید فزاینده روسیه موجب شده است که اروپا آن‌گونه که باید واکنش نشان ندهد.
 
به نوشته روزنامه وال‌استریت ژورنال، ترکیه با دومین ارتش بزرگ سازمان پیمان آتلانتیک شمالی و صنعت دفاعی قوی، برای امنیت اروپا در زمانی که دولت ترامپ به‌دنبال یک توافق گسترده با کرملین است و با متحدان اروپایی خود با خصومت آشکار رفتار می‌کند، بسیار مهم است. برنامه جدید اتحادیه اروپا درباره دفاع که تلاش گسترده اروپا برای تسلیح مجدد را ترسیم می‌کند، ترکیه را - در کنار بریتانیا، نروژ و کانادا – به‌عنوان یک شریک کلیدی در تضمین امنیت اروپا معرفی کرده است.

در بحبوحه این تحولات، ترکیه این ماه رقیب اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی، شهردار استانبول، اکرم امام اوغلو را در اواسط ماه مارس به اتهام آنچه مخالفان می‌گوید با انگیزه‌های سیاسی صورت گرفته است، زندانی کرد. تظاهرات گسترده در سراسر ترکیه شکل گرفت و همچنین دستگیری‌های گسترده سیاستمداران مخالف، روزنامه‌نگاران و فعالان حقوق بشر ادامه دارد. درحالی‌که برخی از کشورهای اروپایی، به‌ویژه فرانسه، «نگرانی عمیق» خود را درباره بازداشت امام‌اوغلو ابراز کرده‌اند، این انتقاد نسبتا ناچیز بوده است. 

مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا نیز به همتای ترک خود ابراز نگرانی کرد و افزود: «ما دوست نداریم بی‌ثباتی را در حکومت هیچ کشوری که متحد نزدیک است ببینیم.» نیکو لانگه، یکی از مقامات ارشد دفاعی سابق آلمان و یکی از اعضای ارشد کنفرانس امنیتی مونیخ گفت که کشورهای اروپایی به سادگی با تهدید وجودی روسیه و واشنگتن که به‌طور فزاینده‌ای متخاصم می‌شود، این خیال را ندارند که خیلی از نزدیک بر وضعیت داخلی ترکیه تمرکز کنند. لانگه گفت: «اروپایی‌ها عمدتا خود را افرادی در سطح اخلاقی بالا تصور می‌کنند که تنها با شریک مناسب، بر اساس دموکراسی و نظم مبتنی بر قوانین، همکاری می‌کنند. اما اکنون یک رویکرد ژئوپلیتیک به این تحولات دارد و آن اینکه همکاری با ترکیه در حوزه امنیتی به نفع ماست.»

ایگور یانکه، مدیر اندیشکده موسسه آزادی در ورشو گفت که کشورهای اروپایی مانند لهستان، اکنون که دیگر نمی‌توانند حمایت آمریکا را بدیهی بدانند، باید کاملا بر امنیت فوری خود تمرکز کنند. یانکه گفت: «در شرایط فعلی، با دولت جدید ایالات متحده و تهدید روسیه، مشکلات دموکراتیک در سایر کشورها چندان اهمیتی نخواهد داشت.» او گفت: «از دیدگاه لهستان، خرید [سخت افزار نظامی] خوب و حفظ امنیت کشورمان برای ما مهم است. اگر خطر جنگ وجود داشته باشد و متحد سرسخت ما (آمریکا) آن‌طور که قبلا فکر می‌کردیم سرسخت نباشد، مسلما باید به دنبال شرکای جدید باشیم.» گونول تول، مدیر برنامه ترکیه در موسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت که این الگو به معامله سال۲۰۱۵ بین اتحادیه اروپا و ترکیه بازمی‌گردد؛ زمانی که بروکسل میلیاردها دلار کمک به آنکارا در ازای توقف جریان پناه‌جویان سوری و دیگر پناهندگان اعطا کرد. وی گفت: «اتحادیه اروپا به دلایل ژئوپلیتیک چشم خود را روی هر کاری که اردوغان انجام می‌دهد، می‌بندد. آنها به تقویت روابط دفاعی نزدیکتر با او ادامه خواهند داد.» امام‌اوغلو خود در مقاله‌ای در نیویورک‌تایمز که از پشت میله‌های زندان نوشته شده بود، رضایت غرب از عقب‌نشینی دموکراتیک ترکیه را محکوم کرد. 

او نوشت: رویدادهای اخیر «اهمیت استراتژیک ترکیه را افزایش داده است، حداقل با توجه به ظرفیت حیاتی آن برای کمک به امنیت اروپا. با این حال، ژئوپلیتیک نباید ما را نسبت به فرسایش ارزش‌ها، به‌ویژه نقض حقوق بشر کور کند. در غیر این صورت، ما به کسانی که نظم مبتنی بر قوانین جهانی را تکه تکه برچیده‌اند، مشروعیت می‌دهیم.» لیا کوارتاپله، نماینده پارلمان ایتالیا، گفت که اروپایی‌ها باید به ماهیت اقتدارگرایانه رژیم اردوغان توجه داشته باشند: درحالی‌که همکاری امنیتی با آنکارا مطلوب است، ترکیه نباید در رده دموکراسی‌های دیگر مانند بریتانیا، نروژ و کانادا قرار گیرد. او گفت: «نادیده گرفتن آنچه در داخل ترکیه اتفاق می‌افتد، یک انتخاب بسیار کوته‌بینانه است. کشورهایی که بقای سیاسی شخص را بر منافع ملی ترجیح می‌دهند، کشورهایی نیستند که بتوانیم با آنها اتحاد قابل اعتمادی ایجاد کنیم. متاسفانه، ما در حال حاضر با هزینه‌های گزاف با ایالات متحده این درس را می‌آموزیم.»