همشهری/متن پیش رو در همشهری منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

موضع‌گیری‌های مقام‌های ایرانی طی روزهای اخیر نشان می‌دهد تهران بدون تأثیرپذیری از راهبرد «مذاکره – تهدید» واشنگتن، مسیر «مذاکره غیرمستقیم» را برای تامین منافع ملی انتخاب کرده‌است؛ گزینه‌ای که متناسب با اهداف و راهبردهای طرف‌های مقابل انتخاب شده‌است.
در شرایطی که طی روزهای اخیر بحث نامه‌نگاری میان تهران و واشنگتن همچنان در صدر موضوع‌های داغ محافل سیاسی – رسانه‌ای قرار دارد، کاخ‌سفید همچنان کوشیده با اهرم‌سازی از «مذاکره» برای تحت فشار قرار دادن تهران، جمهوری‌اسلامی را پای میز مذاکره بکشاند؛ راهبردی که با بن‌‌بست مواجه شده و ایران ضمن آمادگی برای مقابله با هر تهدیدی با برگزیدن گزینه «مذاکره غیرمستقیم» پایبندی خود را به مسیر دیپلماسی نشان داده‌است.
بر این اساس هم بود که سرلشکر محمدباقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روز یکشنبه با اشاره به جزئیاتی از پاسخ ایران به نامه ترامپ، تأکید کرد که کاخ‌سفید پاسخ خود را با توجه به «تدابیر» و «اوامر» رهبرمعظم‌انقلاب دریافت کرده‌است؛ تدابیری که با چند گزاره محوری همراه بوده است.
به‌گفته این مقام ارشد نظامی کشور، این تدابیر در چند محور کلی قابل بررسی است؛ ازجمله اینکه «ایران آغازگر جنگ نیست، اما هرگونه تهدید را با همه قوا پاسخ می‌دهد»؛ «پاسخ ما به هرگونه تعرض به حریم و منافع ایران کوبنده و جبران‌ناپذیر خواهد بود»؛ «تهران به‌دنبال آرامش در منطقه است»؛ «جمهوری‌اسلامی در مسئله‌ هسته‌ای به‌دنبال سلاح هسته‌ای نیست و نیازهای ملت خود را در هسته‌ای دنبال می‌کند»؛ «ایران مذاکره مستقیم نخواهد کرد، اما مذاکره غیرمستقیم ایرادی ندارد» و «شما (آمریکا) بدقول‌ترین و بدعهدترین طرف در مذاکرات گذشته بودید و لذا هیچ اعتمادی به شما وجود ندارد.»
«بدعهدی» و «غیرقابل اعتماد» بودن طرف مقابل از اصلی‌ترین گزاره‌هایی است که «مذاکره غیرمستقیم» را به گزینه‌ای مطلوب در شرایط کنونی بدل کرده‌است. ازسوی دیگر رویکرد «تهدیدمحور» که طی روزها و هفته‌های اخیر بارها ازسوی طرف آمریکایی مورد استفاده قرار گرفته، زمینه‌ساز شکل‌گیری تناقض‌های اصولی در رویکردهای طرف مقابل شده و «مذاکره مستقیم» را به «گزینه‌ای بی‌معنا» تبدیل کرده‌است؛ موضوعی که روز یکشنبه ازسوی سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه نیز مورد تأکید قرار گرفت.