فارس/ علیرضا ذکاوتی قراگزلو، نویسنده و مترجم چیره‌دست همدانی پس از سال‌ها تحمل رنج و بیماری دار فانی را وداع گفت.

علیرضا ذکاوتی قراگزلو، نویسنده و مترجم چیره‌دست همدانی در سال 1322 در محله ورمزیار همدان و در یک خانواده فاضل و اهل کتاب دیده به جهان گشود. او از کودکی با کتاب و اندیشه انیس و مونس می‌شود و با توجه به نگاهی که پدرش به علم، ادب و عرفان داشته است از همان روزگار شروع به آموختن می‌کند.

ذکاوتی آثار متعددی در زمینه ادبیات فارسی و عرفان اسلامی منتشر کرده که در جمع آنها ترجمه مهمترین منابع در حوزه تشیع و تصوف دیده می‌شود. او یکی از اساتید بلامنازع ترجمه است که خواننده هرگز گمان نمی‌کند اثری که در مقابلش است ترجمه از زبان دیگری است و همین مسأله وسعت دانش و عمق نگاه او را به خوبی نشان می‌دهد.

همه آثار او از مقالات گرفته تا تألیفات و ترجمه ها از سطحی والا برخوردارند و با وسواس علمی به نگارش درآمدند.  او با ترجمه ماندگار اثر مشهور آدام متز یعنی «تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری»، ترجمه «تاریخ ادبی عرب» شوقی ضیف و «تشیع و تصوف» کامل مصطفى الشیبى و «اسباب النزول» واحدی نیشابوری و تلبیس ابلیس ابن جوزی خود را در رده دانشمندان بزرگ ایران قرار داد.

استاد ذکاوتی قراگوزلو یکی از پرکارترین نویسندگان در دهه شصت و هفتاد بود که مقالاتش در نشریات معتبر «معارف» و «نشردانش» شیفتگان بسیاری یافت و هنوز هم محل رجوع علاقمندان در این حوزه‌هاست. قدرت استدلال و پهنه دانش او غیر قابل انکار بود و گوشه‌نشینی و تواضعش باعث شد کمتر درباره خود سخن بگوید و کارنامه فرهنگی‌اش با وجود پرباری و غنای بی‌مثالش کمتر در رسانه‌ها مطرح شود.

در مجموع تألیف و ترجمه بیش از 30 کتاب در کارنامه او ثبت شده است.ترجمه «تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری» در سال 1363 و ترجمه کتاب «نظام اداری مسلمانان در صدر اسلام» در سال 1385 «کتاب سال» شناخته و موفق به اخذ جایزه شد.

همچنین به مناسبت چاپ مقالات متعدد در نقد کتاب در مجلات وزین کشور در سال 1377 به عنوان «منتقد نمونه» و در سال 1390 به عنوان «منتقد پیشکسوت» شناخته شد. او در دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان از بدو تأسیس به طور مستمر و مرکز آموزش عالی ابن سینا نیز به مدت ده سال تدریس کرد؛ ستاد مدعو ادبیات فارسی و عربی در دانشگاه علامه طباطبائی بود و با دانشگاه بوعلی سینا نیز همکاری پژوهشی داشت.

دکتر ذکاوتی جزو هیئت مؤلفان دائرۃ‌المعارف تشیع بود و با بنیاد دائرۃ‌المعارف اسلامی و مرکز نشر دانشگاهی برای ویرایش کتاب و مقالات همکاری مستمر داشت.

همچنین به مدت ده سال داور کتاب سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.این دانشمند فرهیخته روز چهارشنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۴ دو سال پس از یار دانشمند و دیرینه‌اش پرویز اذکایی دار فانی را وداع گفت، روحش شاد و راهش پر رهرو باد.