هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

اگر مارکو روبیو با سوابق ضدایرانی خود می‌آمد اتفاق خوبی بود؟ شاید ترامپ با توجه به همین موضوع فردی را برای شروع کار فرستاده که روند جدید با افراد ضدایرانی کهنه‌کار مانند روبیو آغاز نشود. شاید اتفاق خوبی از این روند بیرون بیاید.
 
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا نگاهی بینابینی به وضعیت پیش‌آمده جدید میان ایالات متحده آمریکا و ایران دارد. او معتقد است نتایج گفت‌وگوی غیرمستقیم هفته آینده در مسقط، نشان می‌دهد این روند دیپلماتیک ادامه خواهد داشت یا نه و این موضوع را بسته به خواسته‌های طرف آمریکایی می‌داند.

این تحلیلگر مسائل آمریکا به خبرنگار هم‌میهن گفت: «آنچه در مورد شگفت‌زده شدن نتانیاهو در جلسه با ترامپ از اعلام ناگهانی مذاکرات ایران و آمریکا گفته می‌شود، می‌تواند درست یا بخشی از یک بازی روانی باشد. یعنی یا نتانیاهو از این موضوع اطلاعی نداشته و آن را در جلسه دفتر ترامپ و مقابل خبرنگاران شنیده یا قرار است از آنچه در رسانه‌ها بازتاب پیدا کرد، بهره‌برداری‌های دیگری شود. مثلاً اینکه طرف مقابل بخواهد این بازی را آغاز کند که ما کاری کردیم که نتانیاهو هم نمی‌دانست و شگفت‌زده شد پس بیایید کار را تمام کنیم و امتیاز بدهید.»

او تاکید کرد: «ما در حال حاضر با دو ترامپ مواجه هستیم. یک ترامپی که می‌گوید من فقط نگران این هستم که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد و می‌خواهم با ایران همکاری کنم. اگر دیدگاه این ترامپ در عمان مطرح شود، کار راحت است. حتی زودتر از این هم می‌شد که به توافق برسند. اما اگر ترامپی بیاید که آن یادداشت ریاست‌جمهوری را امضا کرد که موشکی، توان دفاعی، هسته‌ای، سپاه و منطقه را بخواهد و به قول معروف الگوی لیبی را در پیش بگیرد، توافقی حاصل نخواهد شد. شاید هم آن توقعات سقف خواسته‌های آنان باشد و در جریان گفت‌وگو عقب بنشینند. باید ببینیم روز شنبه در مسقط چه اتفاقی می‌افتد.» 

او در مورد لیبی‌سازی ایران که از سوی نتانیاهو مطرح شد، گفت: «آن‌ها این الگو را دوست دارند. اگر فرمان دست آمریکایی‌ها باشد حتی دوست دارند به دوران قبل از انقلاب و حکومت پهلوی برگردند. اگر زورشان برسد خیلی به این تمایل دارند که مدل لیبی را اجرا کنند. زمانی رئیس‌جمهور آن‌ها می‌گفت اگر زورم می‌رسید، تمام پیچ و مهره‌های تاسیسات هسته‌ای ایران را باز می‌کردم. من بعید می‌دانم زور آمریکایی‌ها به این کار برسد. مگر اینکه بخواهند بمباران کنند و بعد از یک جنگ ویرانگر حکومتی طرفدار آمریکا را سر کار بیاورند که آن بحثی دیگر است. به آن حکومت بگویند آنچه باقی مانده است را بار بزن و تحویل ما بده، آن‌ها هم بگویند چشم. هزینه‌ خیلی خیلی زیادی برای این کار باید بپردازند. اما به نظرم جنس ترامپ این‌طور نیست که بگوید من می‌خواهم الگوی لیبی را پیاده کنم. اینکه ایران غنی‌سازی خود را به همان سطح ۲ یا ۳ درصد قبل برساند و آمریکایی‌ها اطمینان‌های قوی‌تری بگیرند و نظارت دقیق‌تری داشته باشند، احتمالاً به همان رضایت بدهند. اما در هر صورت باید نتایج جلسه شنبه آینده را ببینیم. شاید یکشنبه آینده مشخص شد که همه این‌ها صحنه‌سازی و برای اتمام حجت بوده که به دنیا بگویند ما می‌خواستیم با ایرانی‌ها توافق کنیم اما آن‌ها نخواستند و بعد لشکرکشی کنند.»

ابوالفتح درباره صحبت‌هایی که راجع به تفاوت سطح در این ملاقات می‌شود نیز اظهار داشت: «در عرف  دیپلماتیک، هم‌سطح بودن خیلی مورد توجه قرار می‌گیرد. اما همین که در حال حاضر شخصی مثل ویتکاف از سمت آمریکایی‌ها می‌آید، به غیر از این هم‌سطح نبودن که نکته‌ای منفی ا‌ست، وجه مثبتی نیز دارد. استیون ویتکاف از جمله چهره‌های غیرسیاسی کابینه ترامپ است. از جمله افرادی که دوستان نزدیک رئیس‌جمهور هستند، وابستگی‌های سیاسی و ایدئولوژیک ندارند و ماموریت‌شان پیگیری سیاست‌های ترامپ است. تعصباتی که در وزارت خارجه آمریکا وجود دارد در میان آن‌ها نیست. اگر مارکو روبیو با سوابق ضدایرانی خود می‌آمد اتفاق خوبی بود؟  شاید ترامپ با توجه به همین موضوع فردی را برای شروع کار فرستاده که روند جدید با افراد ضدایرانی کهنه‌کار مانند روبیو آغاز نشود. شاید اتفاق خوبی از این روند بیرون بیاید. همین فرد در روسیه و اوکراین توانست موضوع را تا حدی مدیریت کند. بعد هم بگوید بقیه کار را با روبیو پیش ببرید. از این جهت می‌تواند اتفاق مثبتی محسوب شود.»