دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مهرداد سپهوند| صحبت‌های اخیر آقای دکتر پزشکیان درباره حرکت به سوی FATF داخلی مایوس‌کننده بود چرا که نشان از دو ایراد اساسی داشت. نخست، در برابر یک موضوع تخصصی که طبق وعده ایشان انتظار یک برخورد تخصصی می‌رفت، به‌جای رویکرد کارشناسی متمایل به یک برخورد عوامانه است.
 
دوم، به جای نشان دادن عزم جدی برای حل مشکل با دنیا از جهت تعاملات مالی، شاهد یک عقب‌نشینی از شعارهای انتخاباتی هستیم چراکه مردم برای حل همین مشکلات به ایشان رای دادند.

اجازه می‌‌خواهم از یک مساله پزشکی کمک بگیرم که با تخصص ایشان مربوط می‌شود.

در شرایطی که بیمار به یک پزشک مراجعه می‌کند و برای امر مهم سلامت خود می‌خواهد تصمیم بگیرد، گاه این مراجعه کفایت لازم را برای آن تصمیم‌گیری مهم ندارد.

از همین رو راهکاری به نام «نظر دوم» یا Second Opinion را در نظر گرفته‌اند که مطابق آن بیمار می‌تواند درخواست نظر دوم بدهد و برای رسیدن به تصمیم، به یک پزشک دیگر نیز مراجعه کند. این راهکار برای نظام‌های پزشکی که دیدن پزشک متخصص تماما به اختیار بیمار نبوده و از کانال پزشک خانواده انجام می‌گیرد، یک روش و راهکار معمول است.

حال تصور بفرمایید یک راهکار جدید، یک عنوان من‌درآوردی چون «نظر دوم از اولی» مطرح کنیم و فرد بیمار را که نیاز به نظر دوم دارد به همان پزشک اول برای بار دوم ارجاع بدهیم.

آیا این مشکلی از بیمار حل می‌کند؟ آقای  دکتر پزشکیان، در همه دنیا سرچ بفرمایید، ببینید اصلا به چیزی به نام FATF داخلی برمی‌خورید؟

یکی از مشکلات جدی اقتصاد کشور محدودیت ناشی از عدم همکاری با ترتیبات بین‌المللی است که برای مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم در تعاملات بین‌المللی تعبیه شده است.

منطق کار هم روشن و مبتنی بر این واقعیت است که این جرائم خصلت فراسرزمینی دارند.

یعنی مجرمان با توجه به اینکه رسیدگی‌های قضایی محدود به نظام قضایی کشورهاست، برای فرار از چنگ عدالت، فعالیت خود را در یک کشور انجام داده و منابع مالی آن را که هدف از فعالیت‌های مجرمانه است به کشوری دیگر وارد می‌کنند.

مثلا قاچاق سوخت (که در ایران دغدغه شماست) را به‌عنوان یک فعالیت مجرمانه انجام می‌دهند و عایدات مالی آن را به کشوری دیگر و نظام مالی آن وارد می‌کنند.  FATF اولا از شما می‌خواهد که جرائم سازمان‌یافته را جرم‌انگاری کنید. پس آن آقادزده که ممکن است فردی باشد با ژن مناسب و برای این کار و اصلا یک بار هم در تمام عمرش خطر سوار شدن بر لنج‌های نفتکش را تجربه نکرده باشد، به عنوان مجرم اصلی (prime suspect) شناخته شود. درنتیجه آن دزد محترم نمی‌تواند آزادانه منابع مالی حاصل از این کار را در نظام بانکی کشوری دیگر وارد کند.

عنایت داشته باشید که اگر شما با هرگونه ترتیبات دیگری آن کشور فرضی را مجاب کنید که آن فرد را به شما تحویل دهد و نظام مالی خود را جوری تنظیم کند که نشود به‌سادگی وارد آن شد، آن دزد محترم هم عقل دارد و راهش را می‌گیرد و تشریف می‌برد کشوری دیگر. پس این ترتیبات لازم است که توسط همه کشورها رعایت شود تا راه کاملا بسته شود.FATF هم برای همین کارها آمده است.

حالا شما اگر انگیزه خود را برای مقابله با آن دزد محترم از دست داده‌اید ولی همچنان می‌بینید ملت پرتوقع از شما انتظار حل مشکل FATF را دارند،   می‌شود برای آنها FATF  داخلی را مطرح کرد. اما آیا این انتظاری است که ملت از شما دارند؟ صادقانه بفرمایید که تیغتان نمی‌برد.مطمئن باشید در این صورت مردم هم درک می‌کنند.