اکو ایران/متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

 
 اگر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سفر اخیرش به واشنگتن به دنبال پیروزی‌های سیاسی آسانی بود که روزگاری از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده به دست می‌آورد، این‌بار او دست خالی از دفتر بیضی خارج شد.

قرار بود این دیدار درباره مذاکره دو رهبر در مورد تعرفه جدید 17 درصدی باشد که کاخ سفید هفته گذشته بر صادرات اسرائیل اعمال کرده بود. در یک ریسک برای جلوگیری از این تعرفه‌ها، اسرائیل یک روز قبل از این دیدار، تعرفه‌های خود را بر محصولات آمریکایی به صفر رسانده بود، هرچند این تعرفه‌ها تنها بر تعداد کمی از اقلام اعمال شده بود.

بدون هیچ دستاورد
به گزارش سی‌ان‌ان، نتانیاهو که در کنار ترامپ در کاخ سفید نشسته بود، گفت که اسرائیل موانع تجاری و کسری‌های تجاری را «بسیار سریع» از بین خواهد برد. با تحسین همیشگی خود از ترامپ، رهبر اسرائیل گفت: «ما قصد داریم تعرفه‌ها را از بین ببریم و به سرعت.»

اما این برای ترامپ تفاوتی نداشت. او اشاره کرد که اسرائیل سالانه 4 میلیارد دلار از ایالات متحده دریافت می‌کند: «تبریک، به‌هرحال. این خیلی خوب است.»، اما او موافقت نکرد که برنامه‌های خود را تغییر دهد. زمانی که از او پرسیده شد آیا تعرفه‌ها را کاهش خواهد داد گفت: «شاید نه، شاید نه».

برای سال‌ها، نتانیاهو به هدایا و پیروزی‌های سیاسی از ترامپ عادت کرده بود، به‌ویژه در دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ. انتقال سفارت ایالات متحده به قدس، به رسمیت شناختن بلندی‌های جولان اشغالی به عنوان بخشی از اسرائیل، عادی‌سازی روابط اسرائیل با دو کشور عربی حاشیه خلیج فارس و بسیاری موارد دیگر. نتانیاهو همیشه مشتاق بود قدردان این تصمیم‌ها و رئیس‌جمهوری که آن‌ها را اتخاذ کرده بود، باشد.

نتانیاهو سریعاً اشاره کرد که نه تنها او اولین رهبر خارجی بود که در دوران دوم ریاست‌جمهوری ترامپ با او دیدار کرد، بلکه او اولین کسی بود که برای مذاکره درباره تعرفه‌ها با ترامپ ملاقات داشت. اما این دیدار، برای نتانیاهو هیچ دستاورد مشخص یا وعده‌ای از ایالات متحده به همراه نداشت که او بتواند به آن افتخار کند.

ضربه بزرگ در کاخ سفید 
بزرگ‌ترین ضربه درباره یکی از موضوعات مورد علاقه نتانیاهو وارد شد؛ ایران. روزها پیش از این دیدار، رسانه‌های اسرائیلی پر از گمانه‌زنی‌ها بودند که دو رهبر ممکن است در مورد حملات نظامی به ایران بحث کنند. تیتر اول یکشنبه روزنامه برجسته اسرائیل، یدیعوت آخرونوت، فریاد «اول ایران» بود و می‌گفت که جمهوری اسلامی باید قبل از مذاکره «ضربه سنگینی» متحمل شود. حضور حداقل شش بمب‌افکن ب-۲ آمریکایی در اقیانوس هند و یک ناو هواپیمابر دیگر در خاورمیانه تنها گمانه‌زنی‌ها در اسرائیل را تقویت می‌کرد که حمله نه تنها ممکن است، بلکه به طور فزاینده‌ای محتمل است.

البته در نهایت، بزرگ‌ترین تیتر به ایران مربوط بود، اما احتمالاً نه به روشی که نتانیاهو انتظار داشت.

ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در حال آغاز مذاکرات برای یک توافق هسته‌ای جدید هستند. نتانیاهو آگاه بود که ترامپ در حال پیگیری مذاکرات با ایران است، اما فاش شدن ناگهانی این مذاکرات قریب‌الوقوع که قرار بود شنبه آغاز شود، به نظر می‌رسید که نخست‌وزیر را غافلگیر کرده است. لبخند او هنگامی که به تیم مشاوران خود نگاه کرد، به سرعت از صورتش محو شد.

این اعلام «قطعاً» به نفع اسرائیل نبود. هنوز مشخص نیست که آیا نتانیاهو پیش از مذاکرات ایالات متحده-ایران از آن مطلع شده بود یا اینکه از قبل با او مشورت شده بود یا نه.

قبل از پرواز به اسرائیل، نتانیاهو موضع خود را مطرح کرد. «ما موافقیم که جمهوری اسلامی ایران نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد. این کار می‌تواند از طریق یک توافق صورت بگیرد، اما فقط اگر این توافق به سبک لیبی باشد» و به توافقی در سال ۲۰۰۳ اشاره کرد که در آن لیبی به طور داوطلبانه موافقت کرد که برنامه هسته‌ای در حال شکل‌گیری خود را به طور کامل برچیند. اما نتانیاهو گفت که اگر ایران مذاکرات را به تعویق بیندازد، او گزینه نظامی را «به تفصیل» با ترامپ مورد بحث قرار داده است.

در اسرائیل، آسیب‌ها از قبل وارد شده بود.

رونی شاکد، محقق مؤسسه ترومن دانشگاه عبری گفت: «اگر ترامپ بدون اطلاع ما مذاکره را شروع کرده باشد، به این معنی است که او فقط منافع آمریکایی‌ها را نمایندگی خواهد کرد»، شاکد افزود اگر اسرائیل از قبل مطلع می‌شد، نتانیاهو می‌توانست با «برخی ایده‌ها، برخی اطلاعات جدید، برخی اطلاعات جدید امنیتی» کمک کند «اما اینجا هیچ چیزی نیست، اصلاً هیچ چیز.»

ستایش‌های پرشور ترامپ از رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، یکی از منتقدان سرسخت اسرائیل از ابتدای جنگ غزه، بحث شوکه کننده دیگری در این کنفرانس مطبوعاتی پر سر و صدا بود.

سال گذشته، اردوغان از خدا خواست که «نتانیاهو را مجازات کند» و در یک تجمع انتخاباتی گفت: «ما فردی به نام نتانیاهو را به خدا خواهیم سپرد.» ماه‌هاست که اردوغان یک جریان ثابت از سخنان ضد اسرائیل و به‌ویژه ضد نتانیاهو را حفظ کرده است.

ترامپ که درست کنار نتانیاهو نشسته بود، از اردوغان ستایش کرد. «من روابط خوبی با مردی به نام اردوغان دارم. او مردی سرسخت است. او خیلی باهوش است.» ترامپ گفت که فکر می‌کند می‌تواند هرگونه اختلافی بین ترکیه و اسرائیل را حل کند.

جام زهر آتش بس
آلون لیل، سفیر پیشین اسرائیل در ترکیه گفت: «من فکر می‌کنم این برای نتانیاهو به‌ویژه شرم‌آور بود، چون هفته گذشته اردوغان گفت که فکر می‌کند اسرائیل باید نابود یا حذف شود. این بخشی بسیار کوچک اما معناداری از کنفرانس مطبوعاتی بود.»

در جریان سخنرانی خود در روز عید فطر در ۳۱ مارس، اردوغان از خدا خواست که «اسرائیل را به رنج و عذاب محکوم کند.»

دو رهبر گفتند که در حال کار بر روی یک توافق دیگر برای بازگرداندن گروگان‌های اسرائیلی از غزه هستند. ترامپ گفت که نتانیاهو به طور مداوم در حال کار روی آن است، آن هم در زمانی که رهبر اسرائیل با انتقادهای مداوم مواجه است که به اندازه کافی برای بازگرداندن گروگان‌ها اقدام نمی‌کند.

ترامپ گفت که دوست دارد جنگ متوقف شود «و من فکر می‌کنم که جنگ در نهایت متوقف خواهد شد، اما این کار در آینده نه چندان دور نخواهد بود.» برای نتانیاهو، آتش‌بس یک جام زهر خواهد بود، زیرا دولت او به حمایت احزاب افراطی راست که به شدت مخالف پایان دادن به جنگ هستند، وابسته است.

شاکد با اشاره به نتانیاهو با نام مستعارش گفت: «بی‌بی با دستان خالی به خانه برمی‌گردد. نه ایران، نه غزه، نه گروگان‌ها. اصلاً هیچ چیز به دست نیاورد.»