مالیات بر خودروهای گران‌قیمت یکی از پایه‌های مالیاتی است که در سال‌های اخیر با هدف افزایش درآمدهای دولت، کاهش نابرابری اقتصادی و تنظیم بازار خودروهای لوکساجرایی شده است. این مالیات بر خودروهایی با ارزش بالاتر از آستانه مشخص (که هر سال در قانون بودجه تعیین می‌شود) اعمال می‌شود و معمولاً به‌صورت درصدی از ارزش مازاد خودرو محاسبه می‌گردد.

از جمله اهدافی که برای وضع چنین مالیات‌هایی که به نوعی مالیات بر ثروت به شمار می‌روند، به شرح زیر است:

کاهش نابرابری اقتصادی: خودروهای گران‌قیمت معمولاً توسط اقشار مرفه خریداری می‌شوند. وضع مالیات بر این خودروها با هدف توزیع عادلانه‌تر ثروت و کاهش شکاف طبقاتی انجام می‌شود.

کنترل مصرف لوکس: این مالیات به‌منظور کاهش تقاضا برای کالاهای لوکس وارداتی و تشویق به مصرف داخلی طراحی شده است، زیرا خودروهای گران‌قیمت اغلب وارداتی هستند و بر تراز تجاری کشور تأثیر می‌گذارند.

افزایش درآمدهای دولت: با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای و نیاز به منابع مالی برای تأمین هزینه‌های عمومی، دولت این مالیات را به‌عنوان منبعی برای افزایش درآمدها معرفی کرده است، به‌ویژه در شرایطی که درآمدهای نفتی نوسان دارند.

تنظیم بازار خودرو: با افزایش هزینه مالکیت خودروهای لوکس، دولت سعی دارد از رشد بی‌رویه قیمت‌ها در این بخش جلوگیری کرده و بازار را متعادل‌تر کند.

با وجود این اهداف، اجرای این مالیات با چالش‌هایی مانند شناسایی دقیق خودروهای مشمول(که باید با همکاری پلیس انجام می‌گرفت)، فرار مالیاتی، و مقاومت برخی مالکان(اعتراضات پرتعداد به برگ تشخیص‌های مالیاتی) مواجه بوده است. این مالیات از سال 1400 به‌صورت جدی‌تر در قوانین بودجه گنجانده شد و هر سال با تغییر آستانه ارزش خودروها و نرخ مالیات، به‌روزرسانی می‌شود.

افزایش آستانه شمول مالیات خودروهای لوکس به 5 میلیارد تومان در 1404

رقم مورد نظر برای خودروهای مشمول مالیات بر خودروهای گران‌قیمت در بودجه سالانه ایران طی سال‌های مختلف به شرح زیر بوده است:

سال 1400: این رقم 1 میلیارد تومان در نظر گرفته شد، و مالیات به‌صورت پلکانی برای خودروهای با ارزش بالاتر از این مبلغ اعمال شد (1 تا 4 درصد بسته به ارزش خودرو).

سال 1401: خودروهای با ارزش بیش از 1 میلیارد تومان مشمول مالیات بودند، با نرخ ثابت 1 درصد برای مبلغ مازاد.

سال 1402: آستانه ارزش خودرو به 3 میلیارد تومان افزایش یافت، و مالیات 1 درصد برای مبلغ مازاد بر این رقم تعیین شد.

سال 1403: آستانه به 3 میلیارد و 500 میلیون تومان رسید، با نرخ مالیات 1 درصد برای مبلغ مازاد.

سال 1404: طبق لایحه بودجه، آستانه ارزش خودرو به 5 میلیارد تومان افزایش یافته و مالیات 1 درصد برای مبلغ مازاد بر این مقدار اعمال می‌شود.

این ارقام نشان‌دهنده روند افزایشی آستانه ارزش خودروهای مشمول مالیات است که با توجه به تورم تنظیم شده است.

وصول 5 هزار میلیارد تومان مالیات همراه اعتراض هزار میلیاردی لاکچری سواران

پیگیری‌های انجام شده نشان می‌دهد که در مجوع چهار سال گذشته از محل مالیات بر خودروهای لوکس در نهایت 5.3 هزار میلیارد تومان مالیات وصول شده است.

این رقم حاصل صدور 993 هزار برگ تشخیص مالیاتی به ارزش دو برابر این رقم یعنی 10.3 هزار میلیارد تومان بوده است. این رقم در نهایت از حدود 396 هزار پرداختی وصول شده است.

 تعداد شکایت‌ها و اعتراضات نسبت به برگ تشخیص‌های صادر شده حدود 5 درصد بوده است که در مقایسه با رقم مالیات تشخیصی این نسبت به 10 درصد افزایش پیدا می‌کند.

لازم به ذکر است که ارقام ذکر شده در جدول زیر مربوط به اطلاعات استراج شده تا اواسط فروردین ماه و ارقام به ریال محاسبه شده است.