ایرنا/ رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی گفت: برآوردها نشان می‌دهد با ادامه همین روند و نوع برداشت از منابع آب زیرزمینی، آبخوان دشت اصفهان تا ۱۰ سال آینده به‌طور کامل به میرایی و مرگ می‌رسد.

علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه، مسکن و شهرسازی افزود: در شرایطی که آبخوان اصفهان به ویژه در محدوده ساختار شهری افت شدید دارد، با برداشت‌های بیشتر برای تامین آب شرب و یا هر هدف دیگری در عمل به مرگ آبخوان دشت اصفهان کمک می‌کنیم تا بیشتر از پیش به شرایط بحرانی برسد.
وی با بیان اینکه با افزایش فشار بر آبخوان‌ها در اصفهان نرخ فرو نشست تشدید پیدا خواهد کرد، گفت: نکته بسیار مهم این است که فرونشست زمین همین حالا هم در شهر اصفهان به «شرایط حدی» رسیده است.
وی تصریح کرد: شرایط حدی به این معنی است که اثرات فرونشست زمین در سطح زمین مشهود شده و از این به بعد هر چقدر نشست بیشتر باشد، مستحدثات در سطح زمین بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
بیت‌اللهی تاکید کرد: این شرایط را باید کنترل کرد تا اثرات فرونشست کمتر و خفیف‌تر شود اما در وضعیت کاهش نزولات جوی به هیچ وجه عاقلانه نیست که فشار بر آب‌های زیرزمینی در اصفهان بیشتر شود.
وی افزود: درست است که این کار برای تامین نیازهای مردم انجام می‌شود اما باید توجه کنیم که مردم نیاز به آرامش روانی، امنیت ساختمانی و حوادث خوشایند دارند نه حوادثی که هر روز روحیه و روان آن‌ها را برنجاند.
بیت‌اللهی گفت: شاخص‌های فرونشست حدی، فروچاله‌های متعدد در معابر شهری اصفهان و منتشر شده در اخبار رسانه‌ها است.
وی افزود: این شرایط فرونشستی اصفهان کاملا قابل استناد است و مستندات متعددی برای آن وجود دارد.
وی یادآور شد: شکاف‌های فرونشستی در قسمت شمالی استادیوم تازه تاسیس نقش جهان به وضوح قابل مشاهده بوده و از این رو فرونشست حدی اصفهان نه یک نظریه بلکه واقعیت عیان است.
وی افزود: در بسیاری از محلات مسکونی اصفهان شکاف‌هایی در ساختمان های مسکونی وجود دارد که دست از بین آن‌ها رد می شود.
نشست ۱.۵ متری زمین در اصفهان طی ۱۰ سال گذشته
رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه نرخ فرونشست اصفهان حدود ۱۵ سانتی متر در سال است، گفت: این نرخ فرونشست، حداقل بیش از ۱۰ سال در اصفهان اتفاق افتاده و با این احتساب زمین در این بازه زمانی یک متر و نیم فرونشسته که این عدد وحشتناکی است.
وی افزود: حداکثر نشست مجاز ساختمان در آیین نامه مقررات ملی ساختمان، ۲ و نیم سانتی متر و این عدد مربوط به کل عمر ساختمان است.
بیت‌اللهی افزود: اگر فرونشست ۱۰ ساله اصفهان را در نظر بگیریم، می‌بینیم که زمین یک و نیم متر در یک گستره وسیع پایین رفته است.
وی افزود: وقتی کل زمین یک محدوده پایین برود، چیزی از سوی بیننده احساس نمی‌شود و در این شرایط لوله‌ها، خیابان‌‎ها و ساختمان‌ها نشست تدریجی را تحمل می‌کنند و کم کم با رسیدن به مرز «تنش گسیختگی» شکافت بر می‌دارند و می شکنند.
۶۰۰ مسجد و مدرسه در معرض خطر فرونشست در اصفهان
وی گفت: طبق برآوردی که داشتیم متاسفانه نزدیک به ۳۰۰ مسجد و ۳۰۰ مدرسه در اصفهان در پهنه فرونشستی قرار دارند و این عددها گویای شرایط بد فرونشست اصفهان است.
بیت‌اللهی افزود: اگر اصفهان در شرایط کم بارشی و ذخایر کم سد زاینده‌رود به تامین آب از طریق آب های زیرزمینی بپردازد، شرایط فرونشست اصفهان بدتر خواهد شد.
وی اضافه کرد: اولویت اول تامین آب شرب و جلوگیری از فرونشست زمین در اصفهان است و به همین منظور چاره‌ای نیست جز اینکه به پروژه‌های انتقال آب اجازه اجرا داده شود.
طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی نرخ فرونشست اصفهان به طور میانگین بین ۱۵ تا ۱۸ سانتی‌متر در سال است.
اصفهان تنها شهری محسوب می‌شود که فرونشست به دل آن نفوذ کرده و به گفته کارشناسان، این موضوع ریسک پذیری این خطه را بیشتر کرده است و تنها راهکار جلوگیری از پیشرفت فرونشست، جاری شدن زاینده‌رود و کاهش برداشت آب ‌های زیرزمینی دشت «اصفهان برخوار» است؛ اتفاقی که هرچقدر به تعویق بیفتد با مشکلاتی نظیر تهدید سازه‌های شهری، ساختمان‌ها و خطوط انتقال نیرو، جمعیت ۲ و نیم میلیون نفری شهر اصفهان را تهدید خواهد کرد.
فرونشست یک پدیده زیست محیطی به معنی نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به دلیل تراکم موارد زیرسطحی است؛ برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه جمعیت، صنعت و کشاورزی در حوضه آبریز زاینده رود رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار می‌رود.