باشگاه خبرنگاران/ایستگاه فضایی «میر» شوروی به عنوان اولین ایستگاه مداری ساخته شده بر اساس اصل مدولار و اولین پایگاه دائمی خارج از زمین در تاریخ ثبت شد.
 

جواد فراهانی - از میان تعداد زیادی ماموریت به ایستگاه فضایی میر، سفر ۱۳ مارس ۱۹۸۶، اولین سفر طولانی‌مدت بود. این پرواز از پایگاه فضایی بایکونور با فضاپیمای سرنشین‌دار سایوز T-۱۵، حامل فضانوردان لئونید کیزیم و ولادیمیر سولوویف در یک ماموریت ۱۲۵ روزه به میر آغاز شد.

آماده‌سازی این پروژه بی‌سابقه در سال ۱۹۷۶ آغاز شد و کار ساخت و ساز فعال در سال ۱۹۷۹ آغاز شد. با این حال، در سال ۱۹۸۴ متوقف شد، زیرا تمام شرکت‌های صنعت فضایی بر پروژه ساخت شاتل فضایی بوران شوروی متمرکز شدند.

ماژول هسته ایستگاه فضایی میر بعداً در ۲۰ فوریه ۱۹۸۶ با استفاده از پرتابگر پروتون به مدار پرتاب شد و ۲۰ تن وزن داشت. از آن روز تاریخچه ایستگاه فضایی میر، تنها ایستگاه تحقیقاتی علمی سرنشین‌دار در آن زمان آغاز شد.

با گذشت زمان، میر از هفت جزء اصلی مونتاژ شد و اولین ایستگاه مداری بود که بر اساس اصل مدولار ساخته شد، که به معنای اتصال سایر عناصر مورد نیاز برای انجام عملکرد‌های خاص به واحد اصلی است.

در ابتدا، ایستگاه فضایی میر تنها برای پنج سال برنامه‌ریزی شده بود که با تاسیسات میر-۲ جایگزین شود، اما این ایستگاه فضایی به مدت ۱۵ سال در خدمت باقی ماند. در طول این سال‌ها، ایستگاه حدود ۱.۷ ترابایت اطلاعات علمی را به زمین مخابره کرد و وزن کل تجهیزات بازگشتی به زمین حدود ۵ تن بود.

در طول عملیات، ۱۰۴ فضانورد از ۱۲ کشور به عنوان بخشی از ۲۸ ماموریت اکتشافی فضایی از ایستگاه فضایی میر بازدید کردند و رکورد‌های متعددی به ثبت رسید.

شایان ذکر است که اولین فضانورد خارجی که از ایستگاه فضایی میر بازدید کرد، محمد فارس سوری در سال ۱۹۸۷ بود. بعد‌ها فضانوردانی از کشور‌های افغانستان، بلغارستان، فرانسه، آلمان، ژاپن، اتریش، بریتانیا، کانادا و اسلواکی از اولین ایستگاه فضایی جهان بازدید کردند، اما بیشترین تعداد فضانوردان خارجی از ایالات متحده بودند. در مجموع ۳۴ فضانورد آمریکایی از ایستگاه فضایی میر بازدید کرده‌اند.

از جمله دستاورد‌های مهم ایستگاه فضایی میر، انجام بیش از ۲۳۰۰۰ آزمایش علمی و رکورد تاریخی ۴۳۸ روز متوالی فضانورد والری پولیاکوف در فضا، از ۸ ژانویه ۱۹۹۴ تا ۲۲ مارس ۱۹۹۵ بود.

این اولین ایستگاه فضایی جهان رکورد مشابهی را نیز برای زنان به ثبت رساند. فضانورد و بیوشیمیدان آمریکایی شانون لوسید در سال ۱۹۹۶، ۱۸۸ روز را در فضا سپری کرد. این رکورد بعد‌ها توسط ایستگاه فضایی بین‌المللی شکسته شد.

سرانجام مصر پس از ۱۵ سال بهره‌برداری تصمیم گرفت ایستگاه فضایی میر را که خدمات ارزنده‌ای به همه بشریت ارائه کرده بود در ژانویه ۲۰۰۱ از رده خارج کرده و در اقیانوس غرق کند. در ۲۳ مارس ۲۰۰۱، ایستگاه فضایی میر در اقیانوس آرام سقوط کرد و در منطقه‌ای به نام "قبرستان سفینه فضایی" غرق شد.