این ویدیوها، کامیون‌های حامل چوب را به تصویر می‌کشند و این شائبه را ایجاد می‌کند که این چوب‌ها از درختان گز به عنوان درختانی که نقش بادشکن در زمان وقوع بادهای 120 روزه ایفا می‌کنند، تهیه شده‌اند؛ اما واقعیت ماجرا چیست؟ برای پاسخ به این سوال، خبرنگار تسنیم سراغ رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان زابل رفته تا حقیقت ماجرا را جویا شود.

تکذیب ادعای قاچاق چوب گز از سیستان

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان زابل، ضمن تکذیب خبر قاچاق چوب گز شاهی از منطقه سیستان، بر لزوم تشدید نظارت بر فعالیت کوره‌های زغال و اخذ مجوز از این اداره برای قطع هرگونه درخت، تاکید کرد.

غدیر بَزی با اشاره به انتشار اخباری در فضای مجازی مبنی بر خروج غیرقانونی چوب گز شاهی از سیستان، اظهار داشت: پیرو مصوبه کمیته فنی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، قطع و حمل گونه ارزشمند گز در حوزه سیستان ممنوع است و این موضوع با جدیت توسط ادارات تابعه پیگیری می‌شود.

وی در تشریح جزئیات این خبر افزود: پس از انتشار تصاویری از یک دستگاه خودرو سنگین حامل چوب در فضای مجازی که به منطقه سیستان نسبت داده شده بود، بلافاصله موضوع از طریق مسئول پاسگاه «میل نادر» پیگیری شد که متولیان پاسگاه به صراحت عبور هرگونه خودرو حامل چوب گز یا سایر گونه‌های درختی را در روزهای اخیر تکذیب کردند.

بَزی ادامه داد: بررسی‌های تکمیلی نیز نشان داد که خودرو مورد نظر متعلق به حوزه سیستان نبوده و احتمالاً از مسیرهای بیرجند و نهبندان به سمت شمال کشور در حال تردد بوده است.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری زابل با انتقاد از انتشار اخبار غیرموثق در فضای مجازی، گفت: متاسفانه برخی افراد بدون تحقیق و بررسی، اقدام به انتشار اخباری می‌کنند که باعث تشویش اذهان عمومی و وارد شدن خسارت به اعتبار دستگاه‌های دولتی می‌شود.

 وی در ادامه به مورد دیگری از انتشار اخبار نادرست در فضای مجازی اشاره کرد و افزود: چند روز پس از انتشار خبر اول، مجدداً تصاویری از یک خودرو حامل چوب در فضای مجازی منتشر شد که این بار نیز به منطقه سیستان نسبت داده شده بود. پس از بررسی‌های انجام شده توسط همکاران، مشخص شد خودروی مورد نظر دارای مجوز حمل قانونی از یکی از شهرستان‌های استان بوده و بار آن نیز از نوع چوب اوکالیپتوس بوده است.

بَزی از رسانه‌ها و فعالان فضای مجازی خواست قبل از انتشار هرگونه خبر مرتبط با حوزه منابع طبیعی، با مسئولان مربوطه در این اداره تماس گرفته و از صحت و سقم آن اطمینان حاصل کنند. 

وی تاکید کرد: هرگونه قطع درخت، حتی در اراضی شخصی و مستثنیات، نیازمند هماهنگی و اخذ مجوز از اداره منابع طبیعی است و در غیر این صورت، با متخلفان طبق قانون برخورد خواهد شد.

 رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری زابل در پایان تاکید کرد: این اداره با هرگونه سوءاستفاده از منابع طبیعی و تخلف در این حوزه، بر اساس قوانین و مقررات برخورد قاطع خواهد کرد و اجازه نخواهد داد عده‌ای سودجو، به منابع طبیعی منطقه آسیب برسانند.

ممنوعیت خروج هرگونه بار چوب از سیستان و بلوچستان

در پی واکنش‌های مردمی فراوان به انتشار فیلم‌های انتقال چوب توسط کامیون در فضای مجازی، ابوالفضل احمدزاده معاون حقوق عامه دادستان مرکز استان سیستان و بلوچستان طی دستور قضائی به ریاست پلیس راهور استان دستور توقیف خودروهای حامل چوب گونه‌های بومی قطع شده و جلوگیری از خروج آن‌ها از استان را صادر کرد.

در بخشی از متن این دستور خطاب به ریاست پلیس راهور مرکز، شمال و جنوب سیستان و بلوچستان آمده است: نظر به ضرورت صیانت از منابع طبیعی به خصوص مراتع و جنگل‌ها و گونه‌های نادر درختان مقاوم در زیست بوم استان سیستان و بلوچستان و با لحاظ نص مادتین ٤ و ٦ قانون حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درخت و نص قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل و مراتع بالأخص جرائم و مجازات مندرج در ماده ٤٢ همین قانون و با امعان نظر در دستورات قضائی مندرج در مکاتبه سابق‌الوصف این مرجع قضائی و ارصال گزارشات مردمی از حمل غیرمجاز و غیرقانونی درختان قطع شده از گونه‌های نادر منطقه سیستان و تسبیب در تزاید میزان گرد و غبار و روان شدن شن‌ها و ریگ‌ها و حصول نارضایتی عامه مردم توسط خودروهایی و احراز تخلفات صورت گرفته آن وسایل نقلیه توسط این مرجع قضایی، پلاک‌های مذکور در سیستم مربوطه، توقیف گردیده و اطلاعات دقیق هویتی و سکونتی صاحب خودرو یا راننده اخذ و منضم به مستندات تخلفات سابق الوصف آن خودرو به این معاونت ارسال شود.
 
در انتهای این دستور قضایی تصریح شده است: شایان ذکر است تا اطلاع ثانوی خروج هرگونه بار چوب و محموله های مرتبط با ضایعات آن از مجاری و مبادی این استان ممنوع بوده و فقط در فرض ارایه مجوز ثبت شده در سامانه منابع طبیعی با احراز نماینده اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بلامانعاست.

«گز» تنها گونه بومی برخوردار از مقاومت بالا در سیستان

به گفته کارشناسان منابع طبیعی، درخت گز تنها گونه بومی برخوردار از مقاومت بالا در برابر باد و طوفان‌های گرد و خاک در منطقه سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان است که در زمان وقوع بادهای 120 به صورت بادشکن عمل می‌کند.

در گذشته این درخت به عنوان تنها گیاهی که در زمان کشت نیاز به آبدهی فراوانی ندارد ، با شرایط کم آبی منطقه سازگار است و در مدت زمان کمتر از یک ماه ریشه‌های مقاومی پیدا می‌کند در حاشیه مزارع، رودخانه‌ها و دالان‌های باد کشت و موجب تثبیت خاک می شده است.