تجارت نیوز/ طرح تشکیل وزارت آب و محیط زیست در مجلس اعلام وصول شد. قرار است این وزارتخانه جدید از ترکیب معاونت آب وزارت نیرو با سازمان محیط زیست تشکیل شود. نکته مغفول در این زمینه، ادغام نشدن معاونت آب وزارت جهاد کشاورزی با وزارتخانه آب و محیط زیست است.

مدیریت و یک‌پارچه‌سازی منابع آب در کشور، یکی از موضوعاتی است که بسیاری از کارشناسان تاکنون بر آن تاکید کرده‌اند. در همین زمینه، اقداماتی مانند تشکیل وزارتخانه آب در دستور کار قرار دارد که نیازمند بررسی است.
طرح تشکیل وزارتخانه‌های «انرژی» و «آب و محیط زیست» در جلسه علنی مجلس در 24 فروردین ماه 1404 اعلام وصول شد.
مطابق ماده واحده طرح پیشنهادی، دولت مکلف است تا پایان سال 1406 تمهیدات لازم را برای تشکیل وزارت انرژی از ادغام بخش برق وزارت نیرو در وزارت نفت و نیز تشکیل وزارت آب و محیط زیست از ادغام بخش آب وزارت نیرو با سازمان حفاظت از محیط‌زیست فراهم آورد.
تشکیل وزارتخانه آب و محیط زیست در راستای یکپارچه‌سازی مدیریت منابع آب در دستور کار قرار گرفته است، اما در مورد به‌ سرانجام‌ رسیدن اهداف آن نظرات متفاوتی وجود دارد.

ضرورت ادغام معاونت آب وزارت کشاورزی در طرح جدید ادغام وزارتخانه‌ها
محسن موسوی، کارشناس آب، در مورد تشکیل وزارتخانه آب و محیط زیست در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز عنوان کرد: موضوعات تامین و توزیع آب وجود دارند. تهیه و تامین آب در واقعیت همان وظایف معاونت آب وزارت نیروست.
او ادامه داد: این وزارتخانه سدها و کانال‌ها را احداث، چاه‌ها را کنترل، از سدها بهره‌برداری و در نهایت شبکه‌های آبیاری اصلی را هدایت می‌کند تا آب تامین شود. تامین آب باید از معاونت آب وزارت نیرو منفک شود و زیر نظر وزارت جدید آب برود.
این کارشناس آب توضیح داد: قسمت دومی که وجود دارد، توزیع آب است که دو بخش دارد. یک بخش مربوط به توزیع آب شهری و مناطق مسکونی است که به شرکت آب و فاضلاب ارتباط دارد. این شرکت‌ها با تشکیل وزارت آب و محیط زیست، زیر نظر آن وزارتخانه ادغام می‌شوند.
او اضافه کرد: توزیع آب بخش دیگری هم دارد که در واقعیت یکی از مشکلات مهم کشور به شمار می‌آید و آن هم بخش کشاورزی است. ۸۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.
وی تشریح کرد: موضوعی که در پیشنهاد مالک شریعتی، نماینده مجلس، مغفول مانده و در لایحه قید نشده، مربوط به همین موضوع است. بخش آب وزارت جهاد کشاورزی هم باید داخل وزارت آب قرار بگیرد.

80 درصد اعتبارات اصلی وزارت جهاد کشاورزی به معاونت آب تعلق دارد
موسوی در مورد چرایی ادغام نشدن معاونت آب وزارت کشاورزی با وزارتخانه جدید توضیح داد: بخش تامین و تهیه آب مربوط به همان معاونت آب وزارت نیرو و بخش توزیع آب شهری و مسکونی مربوط به شرکت آب و فاضلاب است. این دو حوزه در وزارت آب قرار گرفته‌اند، اما در مورد توزیع آب کشاورزی باید معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی به وزارت آب جدید منتقل شود.
او متذکر شد: همواره وزارت جهاد کشاورزی در سال‌های اخیر مخالف جدا شدن معاونت آب از این وزارتخانه بوده است. چراکه ۸۰ درصد اعتبار اصلی که از سوی دولت به وزارت کشاورزی پرداخت می‌شود، به این بخش تعلق می‌گیرد. از این رو، این وزارتخانه همواره مخالفت می‌کند.

وزارت آب و آبیاری جایگزین وزارت آب و محیط زیست شود
موسوی در مورد تشکیل وزارت آب و محیط زیست توضیح داد: نام وزارتخانه جدید نباید «وزارت آب و محیط زیست» باشد، چراکه سازمان محیط زیست یک سازمان نظارتی است و نمی‌تواند داخل قضایای مذکور باشد.
او تصریح کرد: وزارتخانه جدید باید «وزارت آب و آبیاری» باشد. در کشورهایی مانند هند، ترکیه، عراق و پاکستان که کشورهای همجوار ایران هستند، وزارت آب و آبیاری وجود دارد. در وزارتخانه آب و آبیاری، قسمت آب مربوط به معاونت آب وزارت نیرو و قسمت آبیاری مربوط به معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی است.
وی افزود: نکته اصلی این است که همواره تامین و توزیع آب باید زیر نظر یک مجموعه واحد باشد. مشکل این است که بخش آب وزارت نیرو و بخش آب وزارت جهاد هر کدام به صورت جزیره‌ای و جداگانه عمل می‌کنند.
این کارشناس انرژی یادآوری کرد: حالا که این فرصت پیش آمده و قرار است وزارت آب تشکیل شود، پیشنهاد این است که معاونت آب وزارت جهاد هم داخل وزارت آب ادغام شود. اگر این ادغام انجام نشود، هیچ فایده‌ای ندارد و مشکلات آب کشور همچنان ادامه می‌یابد.
او در نهایت خاطرنشان کرد: در مجموع با توجه به شرایط حاد آبی کشور، تشکیل وزارت آب ضروری و نیاز کشور است و سرانجام پس از چند سال این کار باید انجام شود.