آرمان ملی/متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

حمید شجاعی| شاید کمتر کسی باشد که از نقش مهم محمدجواد ظریف در پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری اطلاع نداشته باشد و بخواهد ریاست جمهوری پزشکیان را بدون تاثیر ظریف ببیند.
 
واقعیت این است که پیروزی پزشکیان در انتخابات جدای از شعارها، وعده‌ها و صحبت از دغدغه‌های مردم مرهون حضور چهره‌هایی بود که برای پیروزی پزشکیان خود را هزینه کردند تا او وارد پاستور شود. مهم‌ترین این چهره‌ها محمدجواد ظریف معاون سابق راهبردی رئیس‌جمهور و همچنین وزیر خارجه اسبق بود که تاثیرگذاری خاص خود را برای پیروزی پزشکیان نشان داد و از حضور در کمپین‌ها و میتینگ‌های انتخاباتی گرفته تا شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی تلاش کرد تا جامعه را به این اقناع برساند که برای تغییر وضع موجود و گام برداشتن در راه بهبود وضعیت کشور باید پای صندوق حضور یافت و به مسعود پزشکیان رای داد. اما پس از پیروزی پزشکیان در انتخابات و با اینکه به نظر می‌رسید ظریف در دولت وزارت‌خارجه را خواهد پذیرفت او تن به کارهای اجرایی نداد و صرفا معاونت راهبردی رئیس‌جمهور را در جهت هماهنگی با اندیشکده‌های کشور برای همکاری با دولت در جهت حل مشکلات انتخاب کرد. اما تندروهایی که از تاثیر ظریف در پیروزی پزشکیان خشمگین بودند نهایت فشار را وارد کردند تا او را از کنار پزشکیان کنار بزنند و در نهایت نیز پس از ماه‌ها پاسخ ممارست خود را در بی‌عملی دولت و عدم حمایت از ظریف گرفتند و ظریف با سفارش رئیس قوه قضائیه استعفا داد تا چهره‌های موثر پزشکیان یکی‌یکی از کنار او خالی شوند. پس از محمدجواد آذری‌جهرمی، علی طیب‌نیا و عبدالناصر همتی این بار محمدجواد ظریف نیز رسما از دولت کنار رفت تا سرمایه اجتماعی دولت بیش از پیش تحلیل برود. حال پرسش این است که با این رویه تکلیف سرمایه اجتماعی دولت چه خواهد شد و هنوز به یکسال نرسیده چهره‌های تاثیرگذار و محبوب از کنار پزشکیان رفته‌اند و باید دید رئیس‌جمهور با این خلأ نفراتی چه می‌کند و افراد جایگزین می‌توانند در حدو اندازه‌های آنها ظاهر شوند یا خیر.
 
محدودیت‌ها عامل کناره‌گیری
چندی پیش بود که در خبرها آمد رئیس‌جمهور جایگزین محمدجواد ظریف، معاون راهبردی سابق و شهرام دبیری معاون سابق پارلمانی را انتخاب کرده است. اما پس از ساعاتی این خبر از سوی مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی دولت تکذیب شد تا ماجرای انتخاب نفرات جایگزین همچنان در هاله‌ای از ابهام بماند. اما به نظر مسعود پزشکیان چندان نخواست دولت و جامعه را معطل بگذارد و نفر جایگزین را به سرعت مشخص کرد. در همین راستا رئیس‌جمهور شامگاه سه‌شنبه در پیامی به محمدجواد ظریف معاون سابق راهبردی خود ضمن ابراز تاسف از عدم امکان بهره‌مندی از دانش و تجربیات او در سمت معاون راهبردی رئیس‌جمهور به‌دلیل برخی محدودیت‌ها، از تلاش‌های وی قدردانی کرد. در پیام مسعود پزشکیان آمده است: «اکنون که مجموعه محدودیت‌ها، امکان بهره‌مندی از دانش و تجربیات جنابعالی که متصف به صفات تدین، وجدان، احساس مسئولیت، غیور و شجاع از سوی مقام معظم رهبری هستید، در مسئولیت معاون راهبردی رئیس‌جمهور را از ما سلب کرده است، مراتب قدرشناسی و سپاس خود را از تلاش‌های صادقانه و مسئولانه جنابعالی ابراز می‌دارم و علاقه‌مندم که همچنان از شایستگی‌های علمی و تجربی شما برادر عزیز بهره‌مند باشم.» هر چند که محمدجواد ظریف نیز در شبکه اجتماعی اینستاگرام در پیامی با شعری از سعدی نوشت: «مردم سربلند ایران؛ ما را سری‌ست با تو که گر خلق روزگار؛ دشمن شوند و سر برود هم بر آن سریم؛ گفتی ز خاک بیشترند اهل عشق من؛ از خاک بیشتر نه که از خاک کمتریم.» لازم به ذکر است که ظریف پیش از این نیز در واکنش به برکناری خود گفته بود که هر چند شش ماه سخت بر من گذشت اما هیچگاه از رای دادن و حمایت از دکتر پزشکیان و کت در آوردن برای او پشیمان نیستم.

 تقدیر از دبیری
هر اندازه کناررفتن ظریف از دولت به واسطه فشارها ناراحت کننده بود و موجبات انتقادات بسیاری را به دولت و رئیس‌جمهور فراهم آورد؛ اما به همان میزان در جهت معکوس عزل و برکناری شهرام دبیری معاون پیشین رئیس در امور مجلس با حمایت و تقدیر موافقان و مخالفان و رسانه‌ها از پزشکیان همراه شد. دبیری که فکرش را هم نمی‌کرد که یک سفر به قطب جنوب باعث برکناری‌اش از معاونت رئیس‌جمهور شود. اما پنهان‌کاری و عدم صداقت باعث شد تا پزشکیان ضابطه را به رفاقت و روابط دوستانه ترجیح دهد و دبیری را برکنار کند. اتفاقا این یکی از کارهایی بود که هم جامعه و رسانه‌ها از آن تقدیر کردند و هم خود دولتی‌ها از آن حمایت کردند. گرچه خود دبیری در بیانیه‌ای ضمن گردن نگرفتن هیچ اشتباهی نوشت: ‌«هیچ خطای عملکردی نداشتم.» اما به هر جهت شامگاه سه‌شنبه رئیس‌جمهور در نامه‌ای جداگانه‌ از او و اقداماتش نیز قدردانی کرد. مسعود پزشکیان خطاب به دبیری نوشت: «پیشرفت روزافزون ایران اسلامی؛ بی‌تردید مرهون مجاهدت و تلاش‌های کارگزارانی است که با عزم و اراده راسخ در پیشبرد اهداف و نیل به آرمان‌های متعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، تحقق منویات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) خدمت به ملت شریف ایران، از هیچ تلاشی دریغ نورزیدند. بدین وسیله از همت والا و مساعی صادقانه و ارزشمند جناب‌عالی و خانواده محترمتان در مدت تصدی «معاونت رئیس‌جمهور در امور مجلس» در دولت چهاردهم، صمیمانه تقدیر و تشکر می‌شود. امید است با اتکال به خداوند متعال و در سایه توجهات حضرت ولیعصر (عجل‌ا... تعالی فرجه الشریف)، همچنان در مسیر خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران موفق و سربلند باشید.»