فرارو/ یک پژوهش جدید و غیرمنتظره نشان می‌دهد که تجرد در سنین بالا به جای ازدواج ممکن است فوایدی برای سلامت مغز داشته باشد.
 بر خلاف تصورات رایج، یک مطالعه جدید نشان داده افراد مجرد بالای ۵۰ سال در مقایسه با افراد متاهل، کمتر در معرض خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری‌های مرتبط قرار دارند!

 ازدواج بی‌شک، نقطه عطفی در زندگی و آغاز یک شراکت پر فراز و نشیب است که می‌تواند به غنای زندگی هر دو طرف منجر شود. با این حال، یک پژوهش جدید، مطرح کرده است: تجرد در سنین بالا ممکن است فوایدی برای سلامت مغز داشته باشد. دکتر بهنام سبایان، متخصص مغز و اعصاب عروقی، معتقد است که ازدواج به خودی خود یک درمان قطعی نیست. او می‌گوید: «کیفیت زندگی مشترک از صرفاً وجود آن، مهم‌تر است.» با این وجود، او منکر فواید سلامتی ازدواج نیست. دکتر سبایان توضیح می‌دهد: «شما یک ارتباط عاطفی قوی خواهید داشت و فردی را دارید که می‌توانید با او درد دل کنید. فردی که می‌تواند به شما کمک کند تا فرد بهتر، سالم‌تری باشید و مراقب شما باشد.»

بسیاری از مطالعات به نقش مثبت ازدواج در سلامت اشاره دارند. بر اساس گزارش دانشکده پزشکی هاروارد، افراد متاهل معمولاً عمر طولانی‌تری دارند، کمتر دچار سکته مغزی و حمله قلبی می‌شوند، احتمال ابتلا به افسردگی در آنها کمتر است، شانس بیشتری برای زنده ماندن پس از یک عمل جراحی بزرگ دارند و به طور کلی بیشتر از افراد مجرد به پزشک مراجعه می‌کنند. فهرست مزایای بالقوه ازدواج طولانی است، اما یک پژوهش جدید، ارتباطی منفی بین سلامت مغز و ازدواج یافته است. در این مطالعه، بیش از ۲۴۰۰۰ نفر بالای ۵۰ سال شرکت کردند. برخی از آنها متاهل و برخی دیگر مجرد (طلاق گرفته، بیوه یا هرگز ازدواج نکرده) بودند. توانایی‌های شناختی آنها به مدت ۱۸ سال و به صورت سالانه در یک کلینیک تخصصی زوال عقل مورد آزمایش قرار گرفت.

نتایج این پژوهش نشان داد که افراد مجرد حدود ۵۰ درصد کمتر از افراد متاهل در معرض خطر ابتلا به زوال عقل قرار دارند. آنها همچنین خطر کمتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل داشتند. این یافته‌ها در تضاد با مطالعات قبلی است که گزارش داده بودند افراد متاهل نسبت به گروه‌های مجرد، خطر کمتری برای اختلال شناختی و زوال عقل دارند. یکی از نظریه‌های مطرح شده برای توضیح اینکه چرا زوج‌های متاهل ممکن است بیشتر در معرض خطر زوال عقل قرار بگیرند، این است که آنها در اواخر عمر تمایل به داشتن دایره اجتماعی کوچکتری دارند. بر اساس این مطالعه، «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد در برخی جوامع پس از طلاق، برخی از جنبه‌های رفاه، مانند شادی و رضایت از زندگی، افزایش می‌یابد و مشارکت اجتماعی پس از فوت همسر نیز بیشتر می‌شود. افراد مجردی که هرگز ازدواج نکرده‌اند نیز بیشتر با دوستان و همسایگان معاشرت می‌کنند و احتمال بیشتری دارد که رفتار‌های سالم‌تری نسبت به همتایان متاهل خود داشته باشند.»

حال این سوال مطرح می‌شود که سایر روابط یا شبکه اجتماعی چقدر در پیشگیری از زوال عقل اهمیت دارند؟ دکتر سبایان در این خصوص می‌گوید: «علم پشت این موضوع در دوران کودکی تا بزرگسالی و پیری بسیار واضح است. داشتن ارتباطات و پیوند‌های اجتماعی معنادار و غنی، همراه با یادگیری فراوان، جذابیت و ایفای نقش مثبت، برای رشد مغز و حفظ هوشیاری بسیار مهم است.» با وجود نتایج این مطالعه، دکتر سبایان تاکید می‌کند که این پژوهش ثابت نمی‌کند که ازدواج باعث زوال عقل می‌شود، بلکه صرفاً یک ارتباط قابل توجه را نشان می‌دهد که نیازمند تحقیقات بیشتری است.
او در پایان خاطرنشان می‌کند: «تنهایی قطعاً برای سلامتی، نه تنها برای سلامت قلب بلکه برای سلامت مغز نیز مضر است.» این پژوهش جدید، دیدگاه‌های قبلی در مورد مزایای ازدواج برای سلامت مغز را به چالش می‌کشد و بر اهمیت حفظ شبکه‌های اجتماعی گسترده و فعال، صرف نظر از وضعیت تاهل، در سنین بالا تاکید می‌کند. به نظر می‌رسد که تعاملات اجتماعی غنی و معنادار، کلید حفظ سلامت شناختی در طول زندگی است.