تصور کنید که شما در حال فکر کردن به یک ماهی قرمز کوچک هستید؛ حالا هوش مصنوعی می‌تواند آنچه به آن فکر می‌کنید را تعبیر کرده و آن را به تصویر بکشد.

شاید این چیزی شبیه یک داستان علمی تخیلی به نظر برسد. اما نتیجه یک مطالعه که در ماه نوامبر منتشر شد، از انجام چنین آزمایشی خبر داده و جالب اینجاست که در جریان این فرآیند، تصاویر جالب توجهی توسط هوش مصنوعی تولید شده است.

در ادامه می‌توانید بخشی از نتایج این آزمایش را ببینید. در ابتدا تصاویری به افراد نشان داده شده که این تصاویر را در سمت چپ می‌بینید و در قاب سمت راست، تصویری است که هوش مصنوعی بعد از تجزیه و تحلیل اسکن مغز شرکت‌کنندگان خلق کرده.

این تصاویر نشان‌دهنده این است که این تکنولوژی که برای بازسازی تصاویر از طریق خواندن فعالیت‌های ضبط شده مغز انسان طراحی شده، کامل و بی عیب و نقص نیست. البته تیمی از محققان دانشگاه استنفورد، دانشگاه ملی سنگاپور و دانشگاه چینی هنگ‌کنگ توانسته‌اند تا به خلق چنین شاهکاری نزدیکتر شوند.

در این آزمایش، تیمی از محققان داده‌های مربوط به فعالیت‌های مغزی شرکت‌کنندگان، هنگامی که تصاویر به آنها نشان داده می‌شد را جمع‌آوری کردند و در نهایت نتایج تصاویر ایجاد شده توسط هوش مصنوعی از تنها یکی از شرکت‌کنندگانی که در این تحقیق مشارکت داشت، منتشر شد.

محققان متوجه شدند که هوش مصنوعی قادر است تا تصاویری را تولید کند که در ۸۴% موارد، با ویژگی‌های عکس اصلی، مثل رنگ و بافت و تم کلی مطابقت داشته باشد.

در ادامه یک مدل هوش مصنوعی به داده‌ها داده شد و تصاویر براساس آنچه در افکار شرکت‌کنندگان بود ساخته شد؛ آن هم در حالی که افراد شرکت‌کننده در دستگاه تصویربرداری تشدید مغناطیسی کاربردی (fMRI) قرار داشتند. نتیجه این تحقیق نیز در مقاله‌ای در ماه نوامبر منتشر شد.

تمرکز تیم تحقیقاتی برروی درک فعالیت مغز افراد از طریق اسکن مغزی و استفاده از این داده‌ها برای رمزگشایی از آنچه که یک فرد به آن فکر می‌کند قرار داشت.

لازم به ذکر است که برای خلق این تصاویر، مدل هوش مصنوعی ساعت‌ها تعلیم داده شده بود. این مدل هوش مصنوعی که به نام Mind-Vis شناخته می‌شود، برروی مجموعه‌ای از داده‌هایی که بعد از انجام صد و شصت هزار اسکن مغزی به دست آمده بود، آموزش داده شد.

در بخش دوم آموزش، هوش مصنوعی با مجموعه دیگری از داده‌ها، که از گروه کوچکی از شرکت‌کنندگان که فعالیت مغزی‌شان توسط دستگاه fMRI ثبت شده بود، آموزش داده شد. این بار مدل هوش مصنوعی یاد گرفت که چطور فعالیت‌های خاص مغز را با ویژگی‌های تجسم تصویر (مثل رنگ، شکل و بافت تصویر) مرتبط کند. برای آموزش مدل هوش مصنوعی، فعالیت مغزی هر یک از شرکت‌کنندگان به مدت ۲۰ ساعت اندازه‌گیری شد.

در آزمایش واقعی، شرکت‌کنندگان بار دیگر در دستگاه fMRI قرار گرفتند و به آنها یک سری تصاویر جدید نشان داده شد و فعالیت مغزی آنها توسط دستگاه ثبت گردید. بعد از این، هوش مصنوعی توانست تا براساس ارزیابی‌هایی که از فعالیت‌های مغز شرکت‌کنندگان انجام داده بود، تصاویری را تولید کند. این آزمایش تنها یکی از چندین آزمایش مشابه فعالیت مغز و تصویر هوش مصنوعی است که در سال‌های اخیر انجام شده.

اخیرا گروهی از محققان در دانشگاه اوزاکای ژاپن هم آزمایشی با اهداف مشابه انجام دادند و در مقاله‌شان اعلام کردند که مطالعه آنها شامل آموزش یک مدل هوش مصنوعی برای خلق تصاویر نیست.