روزنامه جوان/متن پیش رو در جوان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مهم‌ترین تفاهم به‌دست آمده در رم ورود مذاکرات به مرحله فنی است که روز چهارشنبه در سطح کارشناسی برگزار خواهد شد 

 حامد خبیری| در یک گام مهم رو به جلوی دیگر، مذاکره‌کنندگان ایرانی و امریکایی دیروز در رم، پایتخت ایتالیا دومین دور مذاکرات خود را برگزار کردند؛ مذاکراتی که وزیر خارجه ایران آن را «سازنده» توصیف کرده و گفته که مذاکرات در خصوص چند اصل و هدف به تفاهم بهتری رسیده است. مهم‌ترین تفاهم به دست آمده در رم، ورود مذاکرات به مرحله فنی است که روز چهارشنبه در سطح کارشناسی برگزار خواهد شد. گفت‌و‌گو‌های دیروز تقریباً چهار ساعت به طول انجامید. 
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران دیروز در نشست خبری پس از مذاکرات در رم، پایتخت ایتالیا که در اقامتگاه سفیر عمان در شهر رم برگزار شد، گفت: «ما موفق شدیم به درک بهتری از اصول و اهداف دست یابیم، مذاکرات ادامه خواهد یافت و وارد فاز بعدی می‌شود که شامل بحث‌های فنی می‌شود.» به گفته عراقچی، مذاکرات فنی قرار است چهارشنبه همین هفته در عمان آغاز شود و به کارشناسان دو طرف فرصتی برای طراحی چارچوبی برای توافق احتمالی بدهد. وزارت خارجه عمان هم در بیانیه‌ای از موافقت ایران و امریکا برای «ورود به مرحله بعدی گفت‌وگوها» که هدف آن «امضای توافق هسته‌ای منصفانه» خواهد بود، خبر داده است. اعلام ورود مذاکرات به سطح فنی، احتمالاً به عنوان یک شاخص مثبت از پیشرفت مذاکرات تلقی می‌شود ولی عراقچی هشدار داده هرچند دلیلی برای خوش‌بینی وجود دارد، اما هر دوطرف محتاط هستند. «نه دلیلی برای خوش‌بینی بیش از حد وجود دارد و نه بدبینی بیش از حد، ما همچنان با احتیاط به این موضوع می‌پردازیم. امیدوارم هفته آینده در وضعیت بهتری برای ارزیابی احتمال دستیابی به توافق باشیم.» عراقچی در عین حال، این را هم گفته که «امریکایی‌ها تاکنون هیچ بحث غیرمرتبط با موضوع هسته‌ای را مطرح نکرده‌اند.»، چیزی که می‌تواند سمت و سوی رو به جلوی مذاکرات را حفظ کند. شبکه روسی راشاتودی هم دیروز از قول منابع آگاه گزارش داد که در دور دوم مذاکرات میان ایران و امریکا، استیو ویتکاف، نماینده ویژه امریکا مواضع «واقع‌بینانه‌ای» داشته است. این رسانه به نقل از منابع آگاه افزود که ویتکاف و تیم مذاکره‌کننده امریکایی مواضع سختگیرانه‌ای در این گفت‌و‌گو‌ها اتخاذ نکردند. 
عراقچی دیروز درموضع خود بعد از مذاکرات، این را هم روشن کرد که «ما گفته‌ایم که مذاکره ما مرتبط با مسائل هسته‌ای است و موضوع دیگری را نمی‌پذیریم.» اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه و عضو تیم مذاکره‌کننده ایرانی هم گفته که «حفظ داشته‌های فنی و هسته‌ای ایران یک باید است.» بقایی می‌افزاید: «باید تحریم‌های غیرقانونی وضع شده علیه ایران، به‌صورت مطمئن و با دریافت تضمین‌ها مبنی بر عملیاتی‌شدن آنها رفع شود.» کانال ۱۲ عبری می‌گوید که تخمین غالب پس از دور دوم مذاکرات این است که ایالات متحده خواسته از بین بردن برنامه هسته‌ای ایران را رها کرده است. باراک راوید، خبرنگار آکسیوس از قول یک منبع آگاه گزارش داد: «ران درمر» وزیر امور راهبردی اسرائیل در رم حضور دارد، یعنی در شهری که مذاکرات هسته‌ای ایران و امریکا در آنجا برگزار شد. 
به رغم فضای سازنده مذاکرات، استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده امریکایی و نماینده دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا در مذاکرات، حداقل تا زمان تنظیم این گزارش اظهارنظری نکرده است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که بحث‌های فنی آتی در عمان نقش مهمی در شکل دادن به آینده روابط ایران و امریکا ایفا کند. آنها معتقدند که تغییر به سمت مذاکرات فنی نشان می‌دهد که هر دوطرف مایل‌اند به جزئیات یک توافق عمیق‌تر بپردازند: «این مرحله حساسی است که در آن می‌توان راه‌حل‌های عملی را بررسی کرد. موفقیت این مذاکرات به توانایی هر دوطرف برای رسیدگی به موضوعات کلیدی مانند رفع تحریم‌ها و تعهدات هسته‌ای ایران بستگی دارد.» در چارچوب مذاکرات سیاسی، به‌ویژه در مورد موضوعات حساسی مانند مذاکرات هسته‌ای بین کشور‌هایی مانند ایران و امریکا، «رفتن به سطح فنی» به فضایی اطلاق می‌شود که به جای ملاحظات سیاسی گسترده‌تر، بر جزئیات فنی خاص و جنبه‌های اجرایی توافق تمرکز دارند که اغلب جنبه‌ای مثبت تلقی می‌شود. به رغم این خوش‌بینی، برخی تحلیلگران در مورد احتمال پیشرفت محتاط هستند و تأکید می‌کنند که با وجود پیشرفت‌هایی که حاصل شده، چالش‌ها همچنان باقی است. یک منبع سیاسی به «جوان» می‌گوید: «رویکرد محتاطانه آقای عراقچی نشان‌دهنده درک این موضوع است که مذاکرات قبلی به دلیل برآورده نشدن انتظارات با شکست مواجه شده است. ضروری است که هر دوطرف انتظارات خود را مدیریت کنند و در عین حال متعهد به گفت‌و‌گو باشند.» ری تکیه، عضو ارشد شورای روابط خارجی امریکا مدت‌ها قبل هشدار داده است که اگرچه مذاکرات فنی می‌تواند مفید باشد، اما نباید زمینه سیاسی زیربنایی را نادیده گرفت.