ایرنا/ احیای محوطه تاریخی ربع رشیدی که از آن به عنوان نخستین دانشگاه بین المللی جهان یاد می شود مورد توجه دولت چهاردهم است و رئیس جمهور در جلسه ای با هیات امنای این مجموعه بر این موضوع تاکید کرد.

این مجموعه دانشگاهی که قدیمی ترین موقوفه ایران هم محسوب می شود، در قرن هشتم هجری قمری به دستور خواجه رشیدالدیـن فضل الله همدانی ساخته شد و به همین علت این شهرک را رشیدیه یا ربع رشیدی نامیدند که در زمان حاضر به جز چند بنای فرو ریخته متعلق به دوره صفویه، چیز دیگری از آن همه عظمت و زیبایی باقی نمانده است.
هم اکنون تپه ای گردمانند در قسمت شمال شرقی تبریز و در دامنه کوه سرخ و سر به فلک کشیده عینـالی ( عون بن علی ) و در انتهای خیابان عباسی به چشم می خورد که حدود ۷۰۰ سال پیش شهرکـی زیبا و باشکوه، دارای ۳۵ هزار واحد مسکونی و یکهزار و ۵۰۰ مغازه و حمام بهداشتی و کارخانه های نساجی، رنگرزی، کاغذسازی و ضرب سکه بود و جمعیتی بالغ بر ۱۵۰ هزار نفر در آن سکونت داشتند.
این شهرک دانشگاهی در نوع خود بی نظیر و منحصر به فرد در سطح جهان و به عنوان یک مرکز علم، صنعت، پرورش طبیبان و دانشمندان زبانــزد تاریخ نویسان بود.
پزشکیان: احیای مجموعه ربع رشیدی گامی مهم در جهت بازآفرینی هویت علمی و فرهنگی کشور است
رئیس جمهور در جلسه هیات امنای مجتمع علمی و تاریخی ربع رشیدی با تأکید بر جایگاه بی‌بدیل ربع رشیدی در تاریخ تمدن کشورمان، احیای مجدد این مجموعه را گامی مهم برای بازآفرینی هویت علمی و فرهنگی کشور دانست و اظهار کرد: مایه مباهات و افتخار ملت ایران است که قریب به ۷۵۰ سال پیش، در خطه آذربایجان، مجموعه‌ای عظیم و پیشرو در عرصه علم و دانش، بنیان نهاده شده بود.
دکتر مسعود پزشکیان ، هدف کلی از احیای این مجموعه را بازسازی شکوه تاریخی - علمی و تبدیل آن به قطب منطقه‌ای آموزش و تبادل علمی در سطح بین‌المللی توصیف و بر ضرورت ترسیم تصویری دقیق و روشن از ابعاد این پروژه برای تسهیل مسیر اجرا تأکید کرد.
وی عنوان کرد: مجموعه‌ ربع رشیدی نه‌تنها برخوردار از کتابخانه، دارالترجمه، مجتمع صنعتی و نظام مالی موقوفاتی مستقل از ساختار حکومتی بود، بلکه در گستره‌ای فراملی، آموزش و تولید علم را به هفت زبان زنده آن روزگار سامان می‌داد و این جامعیت و عمق علمی، ما را مصمم می‌کند تا این ساختار تمدنی را احیا کرده و زمینه‌ساز اعتلای علمی کشور و بالندگی نسل دانشگاهی امروز باشیم.
دکتر پزشکیان با اشاره به ویژگی‌های منحصر به‌ فرد این مرکز افزود: ربع رشیدی، به‌عنوان نمونه‌ای درخشان از نظام دانایی‌محور، نه‌تنها در عرصه آموزش و مهارت‌افزایی، بلکه در تعالی اخلاق، تولید ثروت و حل مسائل مبتلابه جامعه، نقشی مؤثر و حیرت‌انگیز ایفا کرده است و این ویژگی‌ها حکایت از عمق هویتی و مدنیت ریشه‌دار سرزمین ما دارد.
وی خاطرنشان کرد: باید الگویی از این مجموعه طراحی و محل تاریخی آن به‌عنوان موزه دانشگاهی احیا شود و در فرآیند اجرای طرح، با دقت نظر، از بروز هرگونه نارضایتی مردمی جلوگیری شود؛ به‌ویژه در خصوص ساکنان اراضی وقفی اطراف مجموعه که باید با رویکردی اجتماعی و مدبرانه به موضوع نگریست.
در این جلسه که با دستور کار بررسی پیشنهادات اعضای هیئت امنا در خصوص راهبردهای احیای ربع رشیدی برگزار شد، چند پیشنهاد، پس از بررسی‌های کارشناسی و اعمال اصلاحات لازم، به تصویب اعضا رسید.
وزرای میراث فرهنگی، بهداشت و درمان و علوم، تحقیقات و فناوری، استاندار آذربایجان شرقی و جمعی از اعضای هیات امنای مجتمع ربع رشیدی در این جلسه حضور داشتند.
محوطه باستانی و کاوشگاه ربع رشیدی با شماره ۹۴۳ در سال ۱۳۵۴ شمسی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و آنچه که امروز از این اثر ملی مشاهده می‌شود، بخشی از بازمانده‌های مجموعه ابواب البرّ ایلخانی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی مربوط به قرن هشتم و نیز بقایایی از یک قلعه متعلق به اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم هجری است که بنا به گفته کارشناسان، کاوشگاه ربع رشیدی بیشتر به لحاظ مجموعه ابواب‌البرّ رشیدی روزگار خواجه رشیدالدین در عالم اسلام اشتهار دارد.