ایسنا/متن پیش رو در ایسنا منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

نشریه آمریکایی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا نوشت: «اظهارات روبیو مبنی بر اینکه ایران می‌تواند اورانیوم غنی‌شده وارد کند، به‌معنای این است که آمریکا به‌دنبال از بین بردن برنامه غنی‌سازی ایران است.»

از زمان پایان دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا که شنبه گذشته در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد، نشریات مطرح جهان در گزارش‌های متعددی به خواسته‌های احتمالی واشنگتن از این گفت‌وگوها پرداختند.

با وجود سکوت بسیاری از مقامات آمریکایی از جمله «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه «دونالد ترامپ» و مذاکره کننده ارشد ترامپ برای پیگیری دیپلماسی با ایران، «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا که به داشتن تفکرات تند و جنگ‌طلبانه علیه ایران مشهور است، در اظهاراتی ادعا کرد که «ایران می‌تواند برنامه هسته‌ای صلح آمیز داشته باشد. اما باید مواد غنی شده خود را وارد کند.»

با وجود عقب‌نشینی روبیو از اظهارات پیشین مقامات تندرو دولت ترامپ از جمله «مایک والتز» مشاور امنیت ملی کاخ سفید مبنی بر «برچیده شدن کامل تأسیسات هسته‌ای ایران»، اظهارات او نشان دهنده این است که واشنگتن به‌دنبال تبدیل برنامه هسته‌ای ایران به مدلی مشابه برنامه هسته‌ای امارات متحد عربی است.

در همین راستا، نشریه آمریکایی «وال‌استریت‌ژورنال» با اشاره به اظهارات روبیو نوشت: «سخنان اخیر روبیو از آمادگی دولت ترامپ برای همکاری با ایران حکایت دارد. دولت ترامپ آماده است تا به ایران اجازه دهد برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز وابسته به واردات اورانیوم غنی‌شده داشته باشد.»

نشریه آمریکایی در ادامه گزارش خود آورد: «اظهارات روبیو نشان دهنده عقب‌نشینی مقامات آمریکا از مواضع خود علیه ایران است. پیش از این والتز خواستار برچیده شدن کامل برنامه هسته‌ای ایران شده بود.»

طبق گزارش وال‌استریت‌ژورنال، سخنان روبیو به این معنا است که ایران حق غنی‌سازی اورانیوم نخواهد داشت و برنامه هسته‌ای ایران، به نیروگاه‌های هسته‌ای وابسته به اورانیوم غنی شده وارداتی محدود خواهد شد.

اما به اذعان نشریه آمریکایی، با توجه به این مسئله که برنامه غنی سازی اورانیوم یکی از خطوط قرمز و «غیرقابل مذاکره» ایران است، «پیشنهاد آمریکا بسیار دشوار است» زیرا «ایران را به منبع انرژی خارجی وابسته خواهد کرد.»

وال‌استریت‌ژورنال افزود «از طرفی، رد این پیشنهاد دشوار آمریکا از سوی تهران، به تعمیق نگرانی‌ها در غرب خواهد انجامید.»

از طرفی، به اذعان نشریه آمریکایی، اخیرا «علی شمخانی» مشاور سیاسی رهبری انقلاب تبدیل برنامه هسته‌ای ایران به «مدل اماراتی» را رد کرده است.

وال‌استریت‌ژورنال نوشت: «منظور از مدل اماراتی، رویکرد امارات متحده عربی است. این کشور با وارد کردن اورانیوم غنی شده، نیروگاه‌های هسته‌ای خود را تغذیه می‌کند و برنامه غنی‌سازی اورانیوم ندارد. امارات همچنین وعده داده تا هرگز به سوی استخراج پلوتونیوم که می‌تواند برای ساخت سلاح هسته‌ای استفاده شود، حرکت نکند.»

نشریه آمریکایی افزود: «اما ایده وابسته کردن ایران به اورانیوم غنی شده خارجی به چندین دهه قبل باز می‌گردد. حتی در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰، ایران پیشنهاد داد در ازای واردات اورانیوم غنی شده از سوی کشورهای اروپایی، برچیدن برنامه غنی سازی اورانیوم خود را بپذیرد، اما آمریکا موافقت نکرد.»

«ریچارد نفیو» یکی از اعضای موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک که در جریان مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ در وزارت امور خارجه ایالات متحده در مورد تحریم‌های ایران کار می‌کرد به وال‌استریت‌ژورنال گفت: «این ایده حتی در طول مذاکرات متنهی به برجام نیز مطرح شد. ایران برچیده شدن برنامه غنی سازی اورانیوم خود را نپذیرفت و پیشنهاد داد تا کشورهای همسایه نیز از اورانیوم غنی شده ایران استفاده کنند.»

او ادعا کرد: «سال‌های بسیاری است که مردم درباره سرمایه گذاری مشترک و تامین سوخت چند ملیتی صحبت می‌کنند. مشکل همیشه به بی‌اعتمادی ایران به دریافت سوخت و امتناع دیگران از موافقت با میزبانی ایران از چنین سایت‌هایی بازمی‌گردد.»

وال‌استریت‌ژورنال در ادامه با اشاره به اظهارات روبیو نوشت: «ایده واردات اورانیوم غنی شده در ابتدا به‌طور تلویحی توسط ویتکاف مطرح شد. اما روبیو در اظهاراتی مشخص اعلام کرد که ایران فقط حق خواهد داشت اورانیوم غنی شده مورد نیاز خود را از منابع خارجی خریداری و وارد کند.»

این تحولات درحالی است که روز شنبه (۶ اردیبهشت)، دور سوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا و نشست کارشناسی- فنی ۲ کشور در عمان برگزار خواهد شد.

هیأت مذاکره کننده ایرانی توسط «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و هیأت آمریکایی توسط «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا رهبری خواهد شد.