سرنوشت پرچم آمریکا در ماه: آیا هنوز پابرجاست؟

ماه به طرز مرموزی در حال زنگ زدن است و احتمالا پرچم آپولو ۱۱ وضعیت ایستاده‌ای روی سطح آن ندارد. گزارش‌ها حاکی از آن است که این پرچم در زمان خروج فضاپیمای آلدرین و آرمسترانگ احتمالا بر اثر برخورد، سرنگون شده است. قرار گرفتن این پرچم روی سطح ماه و تابش مداوم اشعه فرابنفش خورشید برای بیش از نیم قرن نیز به احتمال زیاد باعث تخریب تقریبا کامل آن شده است؛ در بهترین حالت، رنگ آن کاملا پریده است. با توجه به این شرایط، دیدن این پرچم،حتی با قوی‌ترین تلسکوپ‌ها نیز بعید به نظر می‌رسد.

فراتر از آپولو ۱۱: پرچم‌های دیگری که بر ماه نشستند

با وجود اینکه عمر پرچم آپولو ۱۱ روی ماه به پایان رسیده، این تنها پرچمی نبود که در ماه نشان آمریکا را برافراشت. در دهه‌های پس از آن، پرچم‌های دیگری نیز در مأموریت‌های بعدی آپولو کاشته شدند که شرایط به مراتب بهتری نسبت به پرچم اول دارند.

بسیاری از پرچم‌های پس از آپولو ۱۱ سالم‌تر مانده‌اند. فضانوردان مأموریت آپولو ۱۲ در ۱۹ نوامبر ۱۹۶۹ دومین پرچم آمریکا را بر ماه نصب کردند که گفته می‌شود هنوز پابرجاست. در ۵ فوریه ۱۹۷۱، آلن شپارد و اد میچل نیز پرچم خود را در مأموریت آپولو ۱۴ کاشتند که متأسفانه به نظر نمی‌رسد در برابر گذر زمان مقاومت کرده باشد. وضعیت مشابهی احتمالا برای پرچم آپولو ۱۵ که در ۲۶ جولای ۱۹۷۱ نصب شد نیز وجود دارد.

اما پرچم‌های مأموریت‌های آپولو ۱۶ (۲۰ آوریل ۱۹۷۲) و آپولو ۱۷ (۱۱ دسامبر ۱۹۷۲)، آخرین پرچم کاشته شده در برنامه آپولو، همچنان استوار هستند. با این حال، نکته مهم اینجاست که حتی با وجود ایستاده ماندن برخی از این پرچم‌ها، به دلیل فاصله بسیار زیاد کره ماه از زمین و ابعاد کوچک پرچم‌ها، دیدن آنها از کره زمین، حتی با پیشرفته‌ترین تلسکوپ‌های آماتوری نیز امکان‌پذیر نیست.

آیا تنها آمریکا در ماه پرچم کاشته است؟

ایالات متحده فرصت کاشت پرچم در ماه را از دست نداد، اما جالب است بدانید که یک کشور دیگر نیز توانسته است این کار را انجام دهد. در طول رقابت فضایی و دهه‌های پس از آن، برنامه‌های فضایی چندین کشور به ماه رسیده‌اند. اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۹ (یعنی یک دهه پیش از آپولو ۱۱) به ماه رسید و چین نیز برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ این موفقیت را کسب کرد. اخیرا نیز فضاپیمای چاندرایان-۳ هند در ۲۳ آگوست ۲۰۲۳ بر سطح ماه فرود آمد. در حال حاضر، این چهار کشور تنها ملت‌هایی هستند که به ماه رسیده‌اند و فقط دو کشور موفق به کاشت پرچم بر این جرم آسمانی شده‌اند.

همانطور که گفته شد، آمریکا پرچم‌های متعددی در ماه کاشته است. این دستاوری است که تنها چین می‌تواند ادعا کند با موفقیت انجام داده است. چین این نقطه عطف تاریخی را در ۳ دسامبر ۲۰۲۰ با فرودگر قمری چانگ‌ای ۵ به دست آورد. پرچم چین یک پرچم معمولی نیست و به طور خاص طراحی شده تا در برابر شرایط سخت ماه مقاومت کند. این پرچم می‌تواند اختلاف دمای حدود ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند؛ بنابراین، امید است که بیشتر از برخی پرچم‌های قبلی کاشته شده در ماه دوام بیاورد.

سفر فضایی یکی از بزرگترین دستاوردهای بشریت است. اینکه بتوان نمادی از تمدن ما، مانند پرچم، را اینقدر دور از خانه برپا کرد (هرچند با نتایج متفاوتی در طول زمان) واقعا قابل توجه است. شاید روزی بتوانیم قدمی فراتر گذاشته و حتی در ماه غذا پرورش دهیم.