خبرآنلاین/ دکتر محمود نصر اصفهانی، استادیار گروه پریودانتیکس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد و دیگر همکاران در مقاله‌ای پژوهشی امکان استفاده از یک دهانشویه گیاهی حاوی آویشن، نعنا فلفلی و شاه سپرم را برای جایگزینی در جهت رفع عوارض حاصل از دهانشویه کلرهگزیدین مورد بررسی قرار دادند.

فاخره بهبهانی: کلرهگزیدین استاندارد طلایی جهت پیشگیری از تشکیل پلاک دندان استفاده می‌شود. در این مطالعه بالینی، بیماران به صورت تصادفی در چهار گروه  استفاده کننده از دهانشویه‌های کلرهگزیدین، دهانشویه گیاهی، ترکیب گیاهی-کلرهگزیدین و نرمال سالین تقسیم شدند. بعد از گذشت دو هفته شاخص‌هایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دهان‌شویه گیاهی توانست میزان شاخص‌های  التهاب لثه و پلاک را به‌طور معناداری بهبود بخشد ولی تفاوت معناداری با دهان‌شویه کلرهگزیدین نشان نداد، ولی هیچکدام از عوارض جانبی دهان‌ شویه کلرهگزیدین در گروه بیماران دهان شویه گیاهی مشاهده نشد. در واقع دهانشویه گیاهی نسبت به کلرهگزیدین دارای کمترین عوارض  است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای کلرهگزیدین باشد.

خوشبو کننده‌های طبیعی برای رفع بوی بد دهان 
در منابع طب‌سنتی تدابیر زیادی برای پیشگیری و درمان بدبویی دهان از طریق اصلاح تغذیه و استفاده از دهان‌شویه‌ها و خوشبوکننده‌های گیاهی مطرح شده است.

از دیدگاه طب‌سنتی مهم‌ترین علت بدبویی دهان، طبع گرم و به‌خصوص صفرای زیاد یا ترشحات انتهای حلق است. یبوست، سینوزیت، مشکلات لثه و دندان، خلل و فرج روی لوزه‌ها و حتی مشکلات کلیوی، کبدی و معده به‌خصوص ریفلاکس می‌تواند از دیگر عوامل ایجادکننده بوی بد دهان باشد.

از خوشبوکننده‌های طبیعی دهان می‌توان به نعنا، دارچین و کرفس اشاره کرد. استفاده از پوره سیب، گل‌سرخ و بهارنارنج به رفع بوی بد دهان که ناشی از مشکلات حفره دهان باشد، کمک می‌کند. همچنین می‌توانید ده‌ دقیقه پس از غذا یک قاشق مرباخوری تخم‌گشنیز را به میزان مساوی با نبات پودرشده بخورید. نگه‌داشتن رب‌انار یا دانه‌های آن در دهان نیز توصیه شده است. اگر بوی بد دهان به دلیل ترشحات پشت حلق و سینوس‌ها باشد می‌توان با استفاده مداوم از مغزها مانند بادام‌ به‌صورت حریره و دمنوش آویشن یا زوفا آن را رفع کرد.

خوراکی‌هایی که دهان را بدبوتر می‌کنند
افراد با تجمع صفرا در معده باید از مصرف غذاهای چرب و شیرین پرهیز و به‌عنوان چاشنی از آبغوره، سماق، زرشک و آبلیمو در غذاها استفاده کنند. یکی از غذاهای مفید آش آلوست. برگه زردآلو، گلابی و انار هم موثر است. همچنین از مصرف غذاهای بسیار داغ، تند، ادویه‌دار و چای پررنگ پرهیز شود. این‌ها سبب خشک‌شدن آب دهان و بوی بیشتر می‌شود.

افراد با تجمع بلغم متعفن در معده از خوردن غذاهای چرب، آبکی، سنگین و خمیری مثل آش‌رشته، ماکارونی، قارچ و... دوری کنند. مصرف روزانه سکنجبین و عسل، مورد و مویز، گل‌قند، مسطکی، رب‌به و سیب، سیاهدانه، خاکشیر یا شربت آب و عسل برای رفع همه اخلاط بد و متعفن معده خوب است.

ریفلاکس از علل ایجاد بوی بد دهان است. افرادی که دچار ریفلاکس هستند لازم است از مصرف غذاهای نفاخ پرهیز کنند و پس از وعده‌های غذایی برای تقویت گوارش، یک قاشق رب‌به بخورند.

دهانشویه‌های گیاهی ضدعفونی کننده 
دهان‌شویه با آب‌نمک یا نصف لیوان جوشانده بابونه به میزان یک تا دو بار در روز عفونت‌زدا و ضدالتهاب است. افراد با طبع گرم می‌توانند سرکه را رقیق کنند و روزی یک یا دو مرتبه دهان را با آن بشویند. گفتنی است زیره مشابه بابونه ضدالتهاب بوده و به رفع عفونت دهان و التهاب لثه‌ها کمک می‌کند. سماق، ضدمیکروب است و باید آن را با آب‌جوش مخلوط‌کرده و در دهان بچرخانید.

جوشانده نعنا، پونه و آویشن در آب و سپس صاف‌کردن عصاره و غرغره آن ضدعفونی‌کننده فضای دهان هستند. میخک پرمصرف‌ترین گیاه در حوزه بی‌حسی و رفع دندان درد است. مزمزه کردن رب‌انار و پوست آن در بهبود آفت دهان موثر است.