مهر/رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به تحریم های دهه 90 گفت: با آغاز دور جدید تحریم ها عملا صندوق توسعه ملی منبع برداشت وجود توسط دولت شد و این با هدف اصلی راه اندازی صندوق توسعه ملی مغایر است.

محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی صبح امروز (دوشنبه) در پنجمین همایش صندوق توسعه ملی با محوریت «حکمرانی توسعه؛ صندوق توسعه ملی و رفع ناترازی ها» که در محل مرکز همایش‌های سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد، اظهار کرد: یکی از موضوعات اساسی ما در کشور، بحث این است که چگونه تأمین مالی انجام دهیم. ما در یک دوره‌ای نتوانستیم نظام تأمین مالی را با اهداف توسعه منطبق کنیم.

وی عنوان کرد: متأسفانه ما از سال ۹۰ با تحریم مواجه شدیم و منابع ارزی دولت، قیمت و درآمد نفت و فروش نفت کاهش پیدا کرد و خود دولت نتوانست به خوبی تأمین مالی کند و بخشی از نیاز مالی خود را از صندوق توسعه ملی تأمین کرد و این صندوق از اهداف اولیه خود دور شد.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به لزوم «هدایت اعتبار منابع» و نحوه تحقق آن عنوان کرد: صندوق توسعه ملی در تحقق این موضوع بسیار اثرگذار است. مسأله اصلی در هدایت اعتبار، استراتژی صنعتی است و محور آن هدایت اعتبار است که متأسفانه ما از آن محروم هستیم.

فرزین خاطرنشان کرد: گاهی این هدایت اعتبار به بازار واگذار می‌شود و گاهی هم ممکن است به بازار اعتماد نشود و سراغ استراتژی صنعتی می‌رویم. ما باید برای هدایت اعتبار از ابزارهای لازم استفاده کنیم. آلمانی‌ها، ژاپنی‌ها و چین هدایت اعتبار را به خوبی اجرایی کردند. کشور ما وسیع است و هر منطقه آن مزیت قابل توجهی دارد. یک مطالعه دقیق نشان می‌دهد که چه صنایعی در کدام مناطق قابلیت سرمایه گذاری دارند.

رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: در نظام بانکی، در قانون برنامه هفتم دیده شد که یکی دسته از بانک‌ها، بانک‌های توسعه‌ای باشند. ما داریم اساسنامه این مورد را می‌نویسم. گرچه چند بانک تحت عنوان بانک توسعه‌ای داریم اما از رسالت خود دور افتاده اند. ما یک نظام بانکی با بانک‌های مختلف و ماهیت‌های مختلف داریم.

فرزین بیان کرد: صندوق توسعه ملی، صندوقِ صندوق‌ها است. این صندوق بخش زیادی از درآمد نفت معادل ۴۶ درصد آن را می‌گیرد و باید نقش مهمی ایفا کند. این صندوق نمی‌تواند در تسهیلات خرد ورود کند بلکه ورد به تأمین مالی توسعه‌ای از اهداف صندوق است.

وی افزود: به نظر من صندوق باید پشت بانک‌های توسعه قرار گیرد. چرا بانک مسکن با ایجاد شعبه به دنبال توسعه است؟ دولت برای بانک ملی و بانک سپه، اهداف تأمین می‌کند اما اهداف توسعه‌ای محقق نمی‌شود. بانک صنعت و معدن بی نهایت به صندوق بدهکار است. معتقد هستم بانک کشاورزی و بانک سپه را باید صندوق بگیرد و از طریق تأمین مالی، پول آن تأمین شود و اهداف توسعه‌ای در آنها دنبال شود.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: صندوق توسعه ملی به عنوان یک نهاد مؤثر، باید تأمین مالی انجام دهد و است صندوق سال ۸۹ با یک ضرورت شکل گرفت اما آن ضرورت امروز تغییر کرده و ما هم باید متناسب با تغییرات، تغییرات لازم را اعمال کنیم. اساسنامه صندوق توسعه ملی باید تغییر و با چارچوب دقیق تألیف شود. نهادهای مالی توسعه باید از سوی صندوق توسعه ملی تأمین شوند.

فرزین گفت: ما همچنین در اعتبار سنجی ها با مشکل مواجه هستیم و گاهی شرکتی را تأمین مالی می‌کردیم که نباید و از آن طرف، از شرکت‌هایی که باید تأمین مالی می‌شدند غافل می‌ماندیم. شرکت‌ها باید برای تأمین مالی خود ریتینگ داشته باشند.

وی اضافه کرد: ما گرفتار فقدان انگیزشی متوازن هستیم. با دستور نمی‌شود کار انجام داد و مکانیزم بازار باید به گونه‌ای باشد که نظام تأمین مالی فراهم شود. ما از طریق سود هم می‌توانیم هدایت اعتبار داشته باشیم و آن را به سمت نظام انگیزشی سوق دهیم.

رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: ما در چرخه تورم و تأمین مالی نامناسب گیر افتادیم و باید در مورد آن فکر اساسی کنیم. فرآیند اولویت بندی و ریتنیک پروژه‌ها متفاوت و نیازمند پیشبینی است. تا این کشائل حل نشود مسأله تأمین مالی توسعه‌ای نیز در کشور حل نخواهد شد.