فارس/روزنامه آمریکایی با اشاره به خلاء رهبری جهانی در نتیجه سیاست اول آمریکا، گزارش داد که چین در حال پر کردن جای آمریکا در مناسبات مختلف جهانی است.

روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی نوشت، چین قصد دارد ۵۰۰ میلیون دلار به سازمان جهانی بهداشت(WHO) کمک کند؛ اقدامی که در پی عقب‌نشینی ایالات متحده از همکاری‌های بین‌المللی، پکن را به بزرگ‌ترین اهداکننده این سازمان و جایگزین آمریکا تبدیل خواهد کرد. 

«لیو گُوُژونگ»، معاون نخست‌وزیر چین، در نشست مجمع جهانی بهداشت (WHA) اعلام کرد که این کمک مالی در راستای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی» صورت می‌گیرد.

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در ژانویه دستور خروج آمریکا از سازمان جهانی بهداشت را صادر کرد؛ اقدامی که چین را به بزرگ‌ترین عضو تأمین‌کننده مالی و اثرگذارترین کشور عضو این نهاد تبدیل خواهد کرد.

لیو روز سه‌شنبه در ژنو گفت: «جهان امروز با تأثیرات یک‌جانبه‌گرایی و سیاست قدرت مواجه است که چالش‌های عمده‌ای برای امنیت سلامت جهانی به همراه دارد. چین عمیقاً باور دارد که تنها با همبستگی و یاری متقابل می‌توانیم جهانی سالم بسازیم.»

این تعهد ۵۰۰ میلیون دلاری چین، که به گفته لیو طی پنج سال آینده پرداخت خواهد شد، یکی از روشن‌ترین نشانه‌های تلاش پکن برای پر کردن خلأ رهبری جهانی است که در نتیجه سیاست «اول آمریکا» ترامپ ایجاد شده است.

«ژائو مینگهائو»، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه فودان در شانگهای، گفت: «حملات و بی‌اعتنایی دولت ترامپ به نظم بین‌المللی فرصت‌های جدیدی برای دیپلماسی چین فراهم کرده است.» 

در نشست مجمع جهانی بهداشت، «رابرت اف. کندی جونیور»، وزیر خدمات سلامت و انسانی ایالات متحده، سازمان جهانی بهداشت را «رو به زوال» و گرفتار «بوروکراسی حجیم» توصیف کرد.

این گزارش افزود، پکن تلاش می‌کند خود را به عنوان جایگزینی برتر برای قدرت آمریکا معرفی کند؛ به عنوان یک رهبر مسئول جهانی و مدافع نظم بین‌المللی.

تحت رهبری «شی جین‌پینگ»، چین سیاست خارجی تهاجمی‌تری را در پیش گرفته و برای تبدیل شدن به قدرت برتر جهان، به دنبال جلب متحدان بیشتر و بازنویسی قوانین نظم جهانی به نفع خود است.

حتی پیش از چرخش انزواطلبانه واشنگتن، چین نفوذ خود را در نهادهایی چون سازمان ملل گسترش داده بود. در میان پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، چین بیشترین مشارکت را در عملیات‌های حفظ صلح دارد. «دونگ جون»، وزیر دفاع چین، هفته گذشته در سفر به اروپا اعلام کرد که کشورش مشارکت بیشتری در عملیات‌های صلح‌بان خواهد داشت.

تحلیلگران می‌گویند هدف چین این است که هنجارهای بین‌المللی را به نفع خود شکل دهد و نقش خود را در زنجیره تأمین جهانی تثبیت کند.

در دوران ترامپ، ایالات متحده وارد جنگ تجاری با چین شد و تهدید به اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاهای رقیبان و حتی متحدان خود کرد.

ژائو پیش‌بینی می‌کند که چین در زمینه‌هایی چون بهداشت عمومی، تغییرات اقلیمی و گذار به انرژی سبز، نقش پررنگ‌تری در همکاری‌های بین‌المللی ایفا خواهد کرد. چین بیش از ۶۰ درصد خودروهای برقی جهان و ۸۰ درصد باتری‌های آن‌ها را تولید می‌کند.

در حالی‌که ترامپ دستور خروج آمریکا از توافق اقلیمی پاریس(معاهده‌ای بین‌المللی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای) را داده بود، چین بر تعهد خود به این توافق تأکید کرده و سرمایه‌گذاری‌هایش در زیرساخت‌های انرژی سبز در آسیای جنوب شرقی و دیگر مناطق را افزایش داده است.

ژائو گفت: «چین تلاش می‌کند در حوزه‌هایی فعال‌تر باشد که در آن‌ها مزیت دارد.»

پکن همچنین می‌کوشد از سازمان ملل برای تقویت مالکیت سرزمینی خود بر تایوان استفاده کند. به درخواست پکن، تایوان در نه سال گذشته از شرکت در نشست WHA محروم شده است.

وزارت امور خارجه چین روز دوشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «منطقه تایوان چین، مگر با تأیید دولت مرکزی، هیچ مبنا، دلیل یا حقی برای شرکت در WHA ندارد.» این وزارتخانه از تصمیم برای کنار گذاشتن تایوان از نشست، استقبال کرد.

مشارکت فزاینده چین در سازمان جهانی بهداشت، در مقایسه با عقب‌نشینی آمریکا، همچنین می‌تواند انتقادات طولانی‌مدت واشنگتن از نحوه مدیریت چین در بحران کرونا را خنثی کند.

سخنگوی هیئت چینی در ژنو روز سه‌شنبه به نقل از خبرگزاری رسمی شین‌هوا گفت: «جای شگفتی است که کشوری مانند آمریکا که اعلام کرده از سازمان جهانی بهداشت خارج می‌شود، کشوری دیگر را که در حال افزایش سرمایه‌گذاری در این نهاد است، مورد حمله قرار می‌دهد.»