شفقنا/ وب‌سایت آلمانی دویچه وله عربی امروز پنجشنبه به بررسی تحولات سریع در سوریه و بروز اختلافات میان دولت موقت جدید به ریاست احمد الشرع (ابومحمد الجولانی» و گروه‌های «تروریستی» به ویژه داعش پرداخت که اخیراً تنش کلامی خود را با دولت موقت سوریه تشدید کرده است.

به گزارش دویچه وله عربی، داعش جنگجویان خارجی را به شورش علیه دولت جدید سوریه تشویق کرده و الجولانی را «خائن به آرمان خود»، «کافر»، «برده» و «خوار و ذلیل در برابر دونالد ترامپ» توصیف می‌کند.
تجدید دشمنی قدیمی
دویچه وله افزود که این نوع خصومت بین داعش و هیئت تحریر الشام که توسط الشرع در زمانی که او به نام ابومحمد الجولانی شناخته می‌شد، تأسیس و رهبری می‌شد، تازگی ندارد.
بین سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳، هیئت تحریر الشام بخشی از گروه تروریستی داعش بود، قبل از اینکه با القاعده متحد شود.
پس از قطع رابطه با القاعده در سال ۲۰۱۶، هیئت تحریر الشام نزدیک به یک دهه را در بخش‌هایی از مناطق تحت کنترل خود به مبارزه با داعش گذراند. بنابراین انتقاد از مسیر سیاسی فعلی و معتدل‌تر الجولانی از سوی داعش قابل انتظار است.
ستیزه‌جویان خارجی
اما یک جنبه جالب دیگر که دویچه وله به آن اشاره کرده، این است: داعش از جنگجویان خارجی در سوریه خواسته تا از دولت فعلی به رهبری الجولانی منشق و جدا شوند. این گروه تروریستی از جنگجویان خارجی که از دیپلماسی الجولانی و سیاست وی در برقراری روابط با ایالات متحده خشمگین هستند، درخواست کره به داعش بپیوندند.
این امر در کنار دیدار الجولانی با ترامپ، دوباره توجه را به یکی از دشوارترین مسائل پیش روی دولت انتقالی در سوریه معطوف کرده است: موضوع جنگجویان خارجی حاضر در این کشور.
رئیس جمهور آمریکا در دیدار با الجولانی بر «اجبار همه تروریست‌های خارجی به خروج از سوریه» به عنوان یکی از شروط کاهش تحریم‌ها تاکید کرد.
فرستادگان فرانسه و آلمان نیز اظهارات مشابهی را مطرح کردند چرا که بسیاری بیم دارند که سوریه به پناهگاه گروه‌هایی با ایدئولوژی‌های افراطی تبدیل شود که بعداً می‌توانند در سطح بین المللی فعال شوند.
تعیین تعداد ستیزه‌جویان خارجی‌ که در کنار هیئت تحریر الشام جنگیدند دشوار است. به گفته کارشناسان، این تعداد می‌تواند بین ۱۵۰۰ تا ۶۰۰۰ جنگنده باشد که معتقدند رقم واقعی بین این دو عدد است.
بزرگترین گروه جنگجویان را اویغورها تشکیل می‌دهند که به آنها «ترکستانی‌ها» نیز گفته می‌شود و از آسیای مرکزی و شرق آسیا از جمله چین آمده‌اند. ستیزه‌جویان دیگر از روسیه، کشورهای شوروی سابق، بالکان، ترکیه، کشورهای عربی و کشورهای اروپایی هستند.
بیشتر جنگجویان در اوایل جنگ داخلی در پاسخ به فراخوان‌های داعش به سوریه آمدند که در آن زمان سعی در ایجاد به اصطلاح «خلافت» داشتند. اما پس از قطع روابط هیئت تحریر الشام با داعش و القاعده، برخی از خارجی‌ها این گروه را ترک کردند و برخی دیگر باقی ماندند.
در اواخر سال ۲۰۲۴ میلادی در جریان عملیات تحت رهبری هیئت تحریر الشام برای سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهور سابق سوریه، چندین گروه از خارجی‌ها، از جمله اویغورها و چچنی‌ها، نقش اساسی در موفقیت این عملیات داشتند.
ستیزه‌جویان خارجی در راس هرم قدرت
الجولانی پیشتر در سخنانی گفت باید به خاطر کمک‌های عناصر خارجی از آنها تقدیر کرد، تعدادی از این ستیزه‌جویان در ژانویه گذشته به سمت‌هایی ارشد در ارتش جدید سوریه منصوب شدند که جنجال‌هایی را برانگیخت.
«آرون زلین»، محقق انستیتوی واشنگتن، در مصاحبه با این وب سایت آلمانی گفت: اکنون تعیین اهمیت جنگجویان خارجی برای نیروهای امنیتی سوریه دشوار است زیرا تعداد سوری‌ها بسیار بیشتر از تعداد خارجی‌ها است.
اما وی تصریح کرد: برخی از این عناصر اهمیت بیشتری دارند. برای مثال، جنگجویان گردان اویغور اکنون به عنوان نیروی امنیتی شخصی الجولانی خدمت می‌کنند زیرا وی به آنها اعتماد دارد و و به این عناصر به عنوان هم‌رزم خود در مبارزه با اسد نگاه می‌کند.
خطر ستیزه‌جویان خارجی
ستیزه‌جویان خارجی با گرایش‌های دینی افراطی‌تر به مشارکت در خشونت‌های اخیر علیه اقلیت‌های سوری و تلاش برای کنترل پوشش و رفتار اجتماعی زنان در شهرهای سوریه متهم شده‌اند.
«عروة عجوب»، پژوهشگر و کارشناس مسائل سوریه به مؤسسه مطالعات سیاسی بین‌المللی ایتالیا توضیح گفت: تا همین اواخر، هیئت تحریر الشام همچنان خود را به عنوان «مدافع اسلام سنی» نشان می‌داد اما پس از سقوط حکومت بشار اسد، آنها روند لیبرال‌تری را پیش گرفته‌اند.
عجوب می‌گوید: «این تغییر ناگهانی در روایت نشان‌دهنده یک تغییر عمده در میان آنهاست، این تغییر ممکن است برای مبارزانی که به دیدگاه فرقه‌ای محدودتر عادت کرده‌اند چالش‌برانگیز باشد. بسیاری از جنگجویان هیئت تحریر شام که هرگز محیط محافظه کار ادلب را ترک نکردند، با جوامع کمتر محافظه کار در دمشق مواجه می‌شوند که این امر می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.»