همشهری/ افزایش دانشجویان مشروطی و افت تحصیلی به پاشنه آشیل آموزش عالی تبدیل شده است.

افت تحصیلی دانشجویان، دیگر تنها یک آمار خشک در گزارش‌های رسمی نیست؛ صدای آن را می‌شود در کلاس‌های نیمه‌خالی، چهره‌های بی‌رمق و بی‌حوصله دانشجویانی شنید که زمانی با شوق وارد دانشگاه شده بودند. کاهش انگیزه، دغدغه‌های مالی، فشارهای روانی و فاصله محتوای درسی با نیازهای واقعی، ازجمله عواملی هستند که بر کیفیت تحصیل دانشجویان سایه انداخته‌اند تا جایی که مدیرکل دفتر مشاوره، سلامت و سبک زندگی سازمان امور دانشجویان از افزایش تعداد دانشجویان مشروطی ابراز نگرانی کرد. به این ترتیب قرار است طرحی برای کاهش افت تحصیلی دانشجویان مطرح شود.

صندلی‌های خالی
چند هفته پیش بود که گلایه یکی از استادان دانشگاه باز هم بحث بی‌توجهی دانشجویان به کلاس‌های درس را داغ کرد. به‌گفته این استاد دانشگاه «در کلاس‌های 40نفره، تنها حدود 10تا 15دانشجو به‌صورت منظم حضور دارند؛ آن وقت در روز امتحان با چهره‌های غیرآشنایی مواجه می‌شوم که مطمئن هستم حتی یک‌بار سر کلاس آنها را ندیده‌ام. از طرفی خیلی از دانشجویان به‌خاطر معیار ارزیابی نبودن در لیست حضور و غیاب با من درس برمی‌دارند؛ درحالی‌که کلاس خالی است.» این روایت تنها محدود به یک کلاس و یک دانشگاه نیست و چنین روندی نتیجه‌ای جز عادی شدن نمرات پایین دانشجویان و افت تحصیلی آنان نداشته است.

جنجال در دانشگاه شریف
پاییز سال گذشته بود که معدل 5.23 از 20برای درس «ریاضی عمومی 2» دانشجویان دانشگاه شریف خبر‌ساز شد و شاید بتوان گفت این موضوع یکی از عجیب‌ترین اتفاقات آموزشی را رقم زد. آن زمان روزنامه شریف، اتفاق را اینگونه روایت کرده بود: «درس ریاضی ۲ در ترم پاییز ۱۴۰۳ به‌عنوان درس فرعی برای دانشجویان دوره کارشناسی (ورودی ۱۴۰۲ و قبل از آن) ارائه شد و ۷۴۰ دانشجو در این دوره ثبت‌نام کردند. در روزهای پایانی ترم، ۹۰ نفر از این جمع درس را حذف کردند و درنهایت ۶۵۰ نفر در آزمون پایان‌ترم حاضر شدند، اما با تصحیح برگه‌ها، میانگین نمرات 5.23 از ۲۰ به‌دست آمد که رکوردی تاریخی برای این درس محسوب می‌شود.» در همان زمان هر چند دانشجویان، توپ را در زمین استادان انداختند و آنها را به سختگیری بیش از حد و تصحیح نادرست برگه‌های امتحانی متهم کردند، اما استادان هم ساکت ننشستند و یک صدا اعلام کردند که سطح علمی عموم دانشجویان پایین‌تر آمده و مشکل اصلی را باید در تلاش ناکافی دانشجویان برای یادگیری جست‌وجو کرد. ماجرای افت تحصیلی دانشجویان همچنان ادامه دارد و باید دید که طرح‌های سازمان امور دانشجویان برای رفع این مسئله به کجا ختم خواهد شد.

طرح ویژه برای رفع افت تحصیلی دانشجویان
حمیدرضا حسن‌آبادی، مدیرکل دفتر مشاوره، سلامت و سبک زندگی سازمان امور دانشجویان: انگیزه که برای تحصیل کم شود، دانشجو دچار افت تحصیلی، مشروطی، انصراف، حذف درس، درخواست مهمانی و درخواست حذف ترم می‌شود که ما به مجموع آنها افت تحصیلی می‌گوییم که یک مورد آن مشروطی است. بنا به دلایل گوناگونی دانشگاه‌های ما دچار شرایطی شده‌اند که تعداد دانشجویان مشروطی افزایش پیدا کرده است؛ به‌عنوان مثال، دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای اینکه امور زندگی خود را بگذرانند، علاوه بر دانشجویی، کار بیرون هم انجام می‌دهند؛ برای همین زمان تحصیل آنها افزایش پیدا می‌کند. برای برخی هم در طول کار، بین کار و تحصیل مشکل ایجاد می‌شود؛ بنابراین سنوات طول می‌کشد. ما برنامه‌های کوتاه‌مدتی دراین زمینه داشتیم، ولی در حال حاضر طرحی تدوین کرده‌ایم و در این میان نگاه ویژه‌ای به «ماندگاران تحصیلی» - یعنی کسانی که زمان تحصیل آنها تمام‌شده، ولی هنوز پرونده آنها باز است- داریم.