ایرنا/ در فاصله کمتر از یک ماه، چند زلزله زیر سه ریشتر در جهرم رخ داد که توجه محققان را جلب کرد و نگرانی برخی شهروندان را برانگیخت.

بر اساس گزارش موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۲.۷ ریشتر در عمق ۱۰ کیلومتری زمین، روز جمعه ۲۱ خرداد ۱۴۰۴ در فاصله ۲۱ کیلومتری جهرم ثبت شد.
پیش از آن نیز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت‌، زلزله‌ای با بزرگی ۲.۹ ریشتر در عمق هشت کیلومتری همین منطقه اتفاق افتاد؛ چند مورد لرزش خفیف دیگر نیز در روزهای پیشین گزارش شد که به دلیل شدت کم، در ایستگاه‌های لرزه‌نگاری ثبت نشد.

نقش خشکسالی در فعال‌سازی گسل‌های منطقه
دکترای زمین‌شناسی، درباره زلزله‌های اخیر جهرم بیان کرد: زلزله‌های اخیر جهرم با عمق کم و بزرگی پایین، به احتمال زیاد با کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و خشکسالی‌های طولانی مرتبط است.
حسین تقی‌خانی توضیح داد: کاهش فشار منفذی در آبخوان‌ها به دلیل برداشت بی‌رویه آب، موجب تسهیل حرکت گسل‌ها در منطقه زاگرس می‌شود.
به گفته او، این پدیده تنها محدود به جهرم نیست و شهرستان‌هایی مانند مرودشت، شیراز و کازرون نیز در معرض خطر زلزله‌های کم‌عمق قرار دارند.
این زمین شناس افزود: احساس شدت بیشتر زلزله‌های اخیر، ناشی از عمق کم کانونی و فاصله نزدیک آن به مرکز شهرستان است.
تقی‌خانی تاکید کرد: شدت درک شده زلزله علاوه بر بزرگی، به عواملی مانند عمق و فاصله از کانون نیز وابسته است.

هشدار درباره ساخت‌وسازهای غیراستاندارد
کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی نیز در گفت و گو با ایرنا با اشاره به قرارگیری جهرم در منطقه زاگرس چین‌خورده، علت اصلی زمین‌لرزه‌ها را حرکت صفحه عربستان به سمت شمال و برخورد آن با صفحه ایران دانست.
علی اطهری، عوامل دیگری مانند حرکت گنبدهای نمکی، اثرات سد سلمان فارسی، فرونشست ناشی از برداشت آب و انفجارهای مصنوعی را نیز در وقوع زلزله‌های خفیف موثر برشمرد.
وی اعلام کرد: بیش از ۶۰ درصد زلزله‌های استان فارس کمتر از پنج ریشتر قدرت دارند و جهرم در منطقه لرزه‌خیزی با پتانسیل زلزله‌های ۳.۵ تا ۵.۵ ریشتری قرار دارد.
این عضو مرکز جهرم‌شناسی، همچنین بر لزوم توجه به عملیات پیشگیرانه، مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و آموزش شهروندان برای مقابله با زلزله تاکید کرد.

تحریک گسل‌ها با ادامه برداشت آب
عضو هیات علمی دانشگاه جهرم نیز  بیان کرد: مطالعات علمی، ارتباط مستقیم بین افت آب زیرزمینی و افزایش خطر فعالیت‌های لرزه‌ای در گسل‌های فرعی منطقه را تایید می‌کنند.
علی‌اکبر باقریان افزود: گسل فعال جهرم، امتدادی از شمال‌شرق شهر تا حوالی خفر دارد و کاهش فشار هیدرواستاتیک ناشی از خشکسالی، ممکن است در بلندمدت خطر زلزله‌های کوچک اما مکرر را افزایش دهد.
شهرستان جهرم در فاصله ۱۹۳ کیلومتری جنوب شرق شیراز واقع شده و بر اساس اسناد تاریخی، در سال ۸۴۴ هجری قمری زلزله‌ای شدید با خسارات گسترده در این منطقه رخ داده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش‌های جنوبی و غربی جهرم نسبت به دیگر نقاط آن، لرزه‌خیزی فعال‌تری دارند.