مهر/ کردستان در آستانه میزبانی جایزه بین‌المللی «قلم هژار» است مراسمی که به تجلیل از پیشگامان زبان و ادبیات کردی می‌پردازد و اصحاب قلم سراسر جهان را در حوزه ادبیات کردی گردهم می‌آورد.

استان کردستان خود را برای میزبانی رویدادی فرهنگی مهم آماده می‌کند، «جایزه قلم هژار» این جایزه که با هدف گردهم آوردن اصحاب قلم از سراسر جهان و تقدیر از نویسندگان و پژوهشگرانی که در مسیر اعتلای زبان و ادبیات کردی گام برمی‌دارند، برگزار می‌شود، نشانه‌ای از پویایی و غنای این زبان و فرهنگ است.

دانشگاه کردستان، به عنوان یکی از مراکز علمی پیشرو در کشور، پرچم‌دار این حرکت فرهنگی شده و با برنامه‌ریزی دقیق، فضایی برای تجلیل از تلاش‌های بی‌وقفه در حوزه ادبیات کردی فراهم آورده است.

این رویداد نه تنها به پاس خدمات بی‌شمار استاد هژار، شخصیت برجسته ادبیات کردی، برگزار می‌شود، بلکه افق‌های جدیدی را برای همکاری‌های بین‌المللی و توسعه پژوهش در این حوزه می‌گشاید.

دانشگاه کردستان از پیشگامی ملی تا افق‌های جهانی

دانشگاه کردستان، با نزدیک به ۵۰ سال قدمت، در طی سالیان متمادی با رشدی چشمگیر، به جایگاه دهم در میان دانشگاه‌های ایران دست یافته است.

این دانشگاه در رنکینگ جهانی نیز در جایگاه ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ قرار دارد و به عنوان یکی از دانشگاه‌های تأثیرگذار در سطح بین‌المللی شناخته می‌شود.

علی‌اکبر مظفری، معاون پژوهش دانشگاه کردستان، این پیشرفت را گواه بر ظرفیت بالای دانشگاه در رسیدن به جایگاهی عالی می‌داند.

وی همچنین به نسل سومی بودن دانشگاه کردستان اشاره می‌کند که رویکردی متفاوت و جامعه‌محور را دنبال می‌کند.

وی تصریح کرد: در این راستا، ارتباط با جامعه و صنعت از جمله برنامه‌های محوری دانشگاه است که برگزاری جایزه قلم هه‌ژار نیز در همین چارچوب تعریف می‌شود و این جایزه که قرار است در روزهای ۷ و ۸ خرداد ماه ۱۴۰۴ توسط پژوهشکده کردستان‌شناسی دانشگاه کردستان برگزار شود، تلاشی برای ارج نهادن به مقام شامخ استاد هژار و تمامی کسانی است که در راه خدمت به زبان و ادبیات کردی قلم می‌زنند.

استقبال بی‌نظیر و داوری منصفانه: ستون‌های جایزه قلم هژار

یکی از نکات قابل توجه در برگزاری این جایزه، استقبال بی‌نظیر از فراخوان آن است.

مظفری با اشاره به پیش‌بینی اولیه برای دریافت ۴۰۰ عنوان کتاب، خبر از ارسال قریب به هزار اثر از نقاط مختلف جهان به دبیرخانه جایزه داد.

وی گفت: این حجم از آثار، نشانه‌ای روشن از پتانسیل بالای زبان و ادبیات کردی و علاقه گسترده اصحاب قلم به این حوزه است و بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، جوایز در سه سطح جایزه ویژه، نفرات اول تا سوم، و همچنین جایزه‌ای برای یکی از اهالی قلم خارج از کشور اهدا خواهد شد.

داوری بدون جانبداری انجام شد

نجم‌الدین جباری، دبیر علمی جایزه قلم هه‌ژار، بر اهمیت داوری منصفانه و بدون جانبداری تأکید کرد.

وی این جایزه را نخستین جایزه کتاب در سطح گسترده در حوزه ادبیات کردی دانست که راه را برای تقدیر از قلم کردی هموار می‌کند.

وی اضافه کرد: آثار ارسالی، شامل بیش از ۹۰۰ اثر، حوزه‌های متنوعی از پژوهش ادبی، داستان، تاریخ، ادبیات کودکان، حقوق، علوم سیاسی، جغرافیا و… را در بر می‌گیرد و فرآیند داوری در سه مرحله و با حضور بیش از ۸۰ داور مجرب از داخل و خارج کشور صورت گرفته است.

برگزاری جایزه بین‌المللی «قلم هژار» در استان کردستان رویدادی فرهنگی مهم محسوب می‌شود

دبیر علمی جایزه قلم هزار اضافه کرد: انتخاب داوران نیز بر اساس معیارهایی همچون اهل قلم بودن و تجربه کافی انجام شده تا از داوری‌های ناعادلانه جلوگیری شود.

جباری اشاره کرد: در برخی حوزه‌ها نظیر جغرافیا، حقوق و علوم سیاسی، استقبال کمتری صورت گرفته یا آثار ارسالی قابل توجه نبوده‌اند، اما ابراز امیدواری کرد که در دوره‌های آتی این خلاء پر شود.

جایزه قلم هژار پلی به سوی آینده ادبیات کردی

اخیراً در دومین نشست خبری این رویداد، که با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، ابعاد بیشتری از این جایزه تبیین شد. دکتر یادگار کریمی، دبیر جشنواره، ارسال ۹۴۱ اثر به دبیرخانه را بی‌سابقه دانست و آن را نشانه‌ای از غنا، خلاقیت و رشد زبان کردی توصیف کرد.

وی تأکید کرد: جایزه قلم هه‌ژار نه تنها نخستین و بزرگ‌ترین جایزه جهانی کتاب کردی است، بلکه عرصه‌ای برای ارائه پژوهش‌ها و آثار فاخر در تمامی حوزه‌های علوم انسانی به شمار می‌رود.

وی بیان کرد: با وجود دشواری‌های روند داوری، قرار است به ۶ اثر جایزه ویژه و به ۳۲ اثر نیز به عنوان شایسته تقدیر، جوایزی اهدا شود.

کریمی اضافه کرد: حضور مهمانان ویژه از کشورهای مختلف همچون عراق، ترکیه، سوریه، استرالیا، سوئد و آلمان، بر اهمیت و جایگاه بین‌المللی این جایزه می‌افزاید.

وی همچنین به تفکیک آماری آثار ارسالی اشاره کرد و بیان داشت: بیشترین آثار در حوزه ترجمه بوده و ۷۴ درصد شرکت‌کنندگان مرد و بقیه زن بوده‌اند این عدم محدودیت در ارسال آثار، اگرچه دشواری‌هایی را در داوری ایجاد کرده، اما به استقبال بی‌نظیری منجر شده است.

تلاشی برای بازنشر آثار ماموستا هژار

مسعود بیننده، دبیر اجرایی جایزه قلم هژار، نیز هدف از این جایزه را ترکیبی از دو ایده دانست: هم بنیادی برای حفظ و بازنشر آثار ماموستا هژار و هم تلاشی برای چاپ و انتشار و تقدیر از کتب دیگر در حوزه زبان و ادبیات کردی.

وی ابراز امیدواری کرد: این جایزه به صورت سالانه برگزار شده و به تولید آثار بیشتر در حوزه‌های مختلف به زبان کردی کمک کند.

عدنان برزنجی، دیگر دبیر اجرایی جایزه، نیز بر ضرورت وجود جایزه‌ای ویژه برای رسانه‌ها تأکید کرد و خواستار افزوده شدن این بخش در دوره‌های آتی شد.

جایزه قلم هه‌ژار فراتر از یک رویداد فرهنگی، نمادی از عزم و اراده جامعه کردی برای پاسداشت زبان و ادبیات خود و گامی بلند در مسیر جهانی شدن این میراث غنی است.

این رویداد، امید می‌رود که به رونق بیش از پیش پژوهش، تألیف و ترجمه در حوزه کردی کمک شایانی کند و بستری برای معرفی استعدادهای جدید و تجلیل از پیشکسوتان این عرصه فراهم آورد.