ایسنا/ دیپلمات پیشین آمریکایی با تاکید بر اینکه ایران به مسیر هسته‌ای خود ادامه می‌دهد، گفت: ترامپ می‌تواند توافقی کمی بهتر از برجام را به‌دست آورد، چون کنگره و سنا را در اختیار دارد.

«وندی شرمن» مذاکره‌کننده ارشد پیشین آمریکا در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران از تجربه خود در تعامل با ایران گفت و با صراحت اعلام کرد که خواسته آمریکا برای متوقف کردن برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران در عمل امکان‌پذیر نیست.

شرمن در گفت‌وگویی با شبکه آمریکایی «نیوزنیشن» با بیان اینکه «ایران حتی در صورت حمله به تأسیسات فعلی نیز برنامه هسته‌ای خود را به‌صورت پنهانی ادامه خواهد داد»، افزود: «آن‌ها این کار را به شکل مخفیانه و زیرزمینی انجام خواهند داد، حتی اگر ما تلاش کنیم مراکز فعلی را بمباران کنیم. در یک سال، شاید سه سال، آن‌ها مجدداً این مسیر را طی خواهند کرد.»

او در ادامه تصریح کرد: «تمامی جریان‌های سیاسی در ایران محافظه‌کار هستند، اما جریان‌های فوق‌محافظه‌کار، در صورت فشار بیشتر، برنامه تسلیحاتی را پیگیری خواهند کرد. ما دقیقاً آن‌ها را به مسیری سوق خواهیم داد که نمی‌خواهیم بروند.»

اظهارات شرمن درباره احتمال تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران در حالی است که همه مقامات ایران تأکید کرده‌اند که سلاح هسته‌ای در دکترین نظامی و سیاسی این کشور جایگاهی ندارد و طبق فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی، ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای منع شده است.

با این وجود، مذاکره‌کننده پیشین آمریکا با دفاع از مسیر دیپلماتیک برای مهار برنامه هسته‌ای ایران گفت: «آیا می‌توان به توافقی جدید رسید؟ بله. حتی ترامپ می‌تواند توافقی کمی بهتر از توافق قبلی را به‌دست آورد، چون ابزارهایی در اختیار دارد. صادقانه بگویم، با یک کنگره و مجلس سنا که جمهوری‌خواهان کنترل آن را در اختیار دارند و معمولاً هر چه او بخواهد، تأیید می‌کنند و این امکان وجود دارد. من کاملاً معتقدم که این گزینه بسیار بهتر از درگیر شدن در جنگ است.»

ایران و آمریکا تاکنون پنج دور مذاکرات غیرمستقیم را با میانجی‌گری عمان برای رسیدگی به مسئله برنامه هسته‌ای ایران انجام داده‌اند. طرفین به طور کلی روند این مذاکرات را سازنده ارزیابی کرده‌ و گفته‌اند مسقط پیشنهادهایی را در این دور از مذاکرات برای برطرف کردن اختلافات مطرح کرده است.

در این میان،‌ مقام‌های آمریکایی به‌ویژه پس از دور سوم مذاکرات مدعی شدند که ایران به عنوان تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی(ان‌پی‌تی) حق غنی‌سازی ندارد و اگر خواهان استفاده از انرژی هسته‌ای است، می‌تواند سوخت مورد نیاز رآکتورهای خود را از کشوری ثالث وارد کند.

اگر چه مقام‌های ایران تاکید کرده‌اند برخورداری ایران از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و حق غنی‌سازی ایران موضوعی قابل مذاکره نیست و تاکید کرده‌اند ایران مقتدرانه از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود در قبال هرگونه اقدام متجاوزانه دفاع خواهد کرد.

چین؛ تهدید راهبردی اصلی اما وابسته به رفتار با روسیه

وندی شرمن با وجود تمرکز اصلی خود بر موضوع ایران، در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود از چین به‌عنوان «چالش اصلی راهبردی» آمریکا نام برد.

در همین راستا، او گفت: «چین به دقت رفتار ما با روسیه در قبال اوکراین را زیر نظر دارد. اگر روسیه بتواند کشوری مستقل را تصرف کند، چین نیز تصور خواهد کرد که می‌تواند تایوان را همراه با همه تراشه‌های پیشرفته‌ای که آنجا تولید می‌شوند تصاحب کند.»

وی تأکید کرد: «این موضوع برای ما تهدیدی جدی است، چون اغلب شرکت‌های فناورانه آمریکایی، تراشه‌های خود را از تایوان تأمین می‌کنند.»

شرمن در پاسخ به پرسشی درباره ماهیت رقابت آمریکا با چین، گفت: «ما در حال رقابت با چین بر سر آینده فناوری هستیم. ما بر سر امنیت‌مان نیز در رقابت هستیم. به اعتقاد من، هم دولت ترامپ، هم بایدن و حتی اوباما، منطقه هند و اقیانوس آرام را به‌عنوان اولویت راهبردی دیده‌اند.»

چین، تایوان را به عنوان قلمرو خود می‌بیند و تهدید کرده است که این جزیره مستقل را با نیروی نظامی تصرف خواهد کرد، اما ایالات متحده تایوان را به عنوان یک شریک استراتژیک می‌بیند و بسیاری از شرکت‌های فناوری آمریکایی به نیمه‌رساناهای ساخته شده در آنجا متکی هستند.