وطن امروز/متن پیش رو در «وطن امروز» منتشر شده و انتشارش در «آخرین خبر» به معنای تایید آن نیست

 بررسی بازار مسکن و اجاره‌بها حاکی از آن است که در چند هفته اخیر تا حدودی قیمت‌ها عقب‌نشینی داشته و نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران گفته است فروشنده در بازار زیاد شده است. به گزارش «وطن امروز»، همزمان با عقب‌نشینی بازارهای مختلف مانند طلا، ارز و خودرو حالا نشانه‌هایی از کاهش قیمت در بازار مسکن و اجاره‌بها مشهود شده است. 
البته حالا شاهد کاهش قیمت‌ها هستیم. نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به کاهش قیمت مسکن در روزهای اخیر گفت: عرضه مسکن در بازار افزایش یافته و بازار مسکن در دست مصرف‌کننده است و خریداران دارای قدرت انتخاب بیشتری هستند. داوود بیگی‌نژاد در این باره به ایرنا گفت: سیاست‌های حمایتی دولت از یک سو و رکود بازار در بخش مسکن موجب شده با تداوم این روند شاهد عدم افزایش قیمت مسکن در سال جاری باشیم. وی اضافه کرد: در چنین شرایطی با توجه به اینکه دلالان و سوداگران نمی‌توانند از یک سو واحدهای خود را بفروشند و از سوی دیگر با توجه به اینکه از آینده مسکن بی‌اطلاع هستند، دیگر نمی‌توانند واحدهای خود را احتکار کنند، بنابراین اقدام به فروش واحدهای خود می‌کنند. نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه عرضه مسکن در بازار افزایش داشته است، گفت: با رشد عرضه‌ها، قیمت‌ در بازار مسکن روند نزولی به خود گرفته و خریداران دارای قدرت انتخاب بیشتری هستند، بنابراین بازار امروز مسکن دست مصرف‌کننده‌ها است. بیگی‌نژاد در ادامه تاکید کرد: البته کاهش قیمت مسکن منوط به کاهش قیمت مصالح و عوامل دیگر هم است که دولت در سطح بسیار وسیع در حال پیگیری این موضوع است تا هزینه ساخت را کاهش دهد. دولت سیزدهم مسکن را مهم‌ترین اولویت خود قرار داد و از روش‌های مختلف از جمله راه‌اندازی سامانه املاک و مستغلات، شناسایی و پلمب بنگاه‌های املاک غیرمجاز و تعیین سقف اجاره‌بها سعی دارد این بازار را ساماندهی کند. مجموع اقدامات انجام‌شده در ماه‌های اخیر موجب شده با شروع فصل جابه‌جایی‌ها، سختی‌هایی که در سال‌های اخیر مستاجران با آن روبه‌رو بودند، کاهش یابد. در واقع مسیر ساماندهی این بازار با رویکرد جدیدی که وزارت راه‌وشهرسازی در پیش گرفته، آغاز شده است. 

* 3 اقدام مهم دولت در حمایت از مستأجران
یکی از اقدامات مهم دولت، تمدید اعطای تسهیلات ودیعه مسکن تا پایان شهریور امسال است که زمان اوج فصل جابه‌جایی مستاجران به شمار می‌رود. بر اساس بخشنامه ابلاغی بانک مرکزی، محل تأمین منابع این تسهیلات ماده ۴ قانون جهش تولید مسکن و سقف آن ۴۰ هزار میلیارد تومان است. وام ودیعه مسکن که در حال حاضر سقف آن برای مستاجران تهران ۱۰۰، کلانشهرها ۷۰ و سایر شهرها ۴۰ میلیون تومان با بازپرداخت ۵ ساله است. بر اساس آخرین آمار اعلامی بانک مرکزی در پایان فروردین امسال به ۲۴۴ هزار و ۲۶۰ مستأجر در کشور تا پایان سال قبل وام پرداخت شده و مجموع تسهیلات پرداختی تا انتهای سال ۱۴۰۱ معادل ۱۳ هزار میلیارد تومان بوده است و هنوز آمار تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت‌شده در سال جاری اعلام نشده است. اقدام دوم دولت برای حمایت فوری از مستاجران مصوبه شورای عالی مسکن بود که ۲۴ اردیبهشت مصوب و مقرر شد سقف اجاره‌بها در تهران ۲۵ درصد و سایر شهرها ۲۰ درصد باشد که این میزان در مقایسه با رقم اجاره‌بهای سال گذشته و درج شده در اجاره‌نامه‌هاست. سومین اقدام حمایتی دولت راه‌اندازی سامانه ثبت رایگان قراردادهای اجاره در سامانه املاک و مستغلات کشور ذیل سامانه وزارت راه‌وشهرسازی به آدرس  amlak.mrud.ir و بر اساس ماده ۱۸ قانون جهش تولید مسکن است و مستأجران و مالکان (متعاملان) می‌توانند بدون نیاز به مراجعه به دفاتر مشاوران املاک، اجاره‌نامه‌ها و قراردادهای اجاره مسکن را به رایگان ثبت کنند. در این ارتباط رئیس‌جمهور در جلسه شورای عالی مسکن بر تقویت فرآیند مالیات‌ستانی از خانه‌های خالی برای عرضه بیشتر آنها به بازار اجاره مسکن و ساماندهی مشاوران املاک و برخورد با مشاوران غیرمجاز تأکید کرد.

* نرخ‌گذاری‌ها در تهران بزودی اصلاح می‌شود
سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی با اشاره به برنامه‌های حمایتی دولت برای ساماندهی بازار مسکن گفت: در برخی ماه‌ها میانگین قیمت مسکن در تهران فقط با چند معامله در مناطق یک و 2 معلوم می‌شود که این نرخ‌گذاری بزودی اصلاح خواهد شد. ابوالفضل نوروزی افزود: همچنین در برخی ماه‌ها در بازار مسکن تهران معامله‌ای رخ نمی‌دهد و فقط چند معامله در مناطق یک و 2 انجام می‌شود و با توجه به اینکه قیمت در آن 2 منطقه بالاست، قیمت خرید و فروش در کل تهران بالا می‌کشد.

* ۷۰ درصد قراردادهای اجاره سال گذشته به نفع مستاجران
مشاور وزیر راه‌وشهرسازی در گفت‌وگویی عنوان کرد: سال گذشته تکالیف و استثناهایی برای موجران تعیین شد. با این‌ حال تلاش کردیم قوانینی وضع شود که به نفع مستاجران نیز باشد. سال گذشته 70 درصد قراردادها به نفع مستاجران تمام شده است.
سیدجواد سادات با اشاره به اینکه موضوع ساماندهی قراردادها از سال ۸۷ آغاز شده است، گفت: با ظرفیتی که ایجاد شده بیش از ۹۰ درصد مشاوران املاک اکنون این موضوع را رعایت و نسبت به اخذ کدرهگیری اقدام می‌کنند. با این وجود، وزارتخانه باید فضایی را فراهم می‌کرد که 2 طرف قرارداد (موجر و مستاجر) خود را ثبت کنند که اکنون این فضا فراهم شده است. مشاور وزیر راه‌وشهرسازی درباره رعایت افزایش اجاره‌بها تا سقف ۲۵ درصد گفت: در رابطه با بازار اجاره چند بخش باید به این قانون احترام بگذارند که یکی از موارد، خود بنگاه‌های مشاور املاک هستند.

* الحاق ۵۰۰ هکتار زمین برای ساخت طرح نهضت ملی مسکن
شورای عالی شهرسازی و معماری ایران با الحاق بیش از ۵۰۰ هکتار زمین در راستای تأمین مسکن موضوع قانون جهش تولید مسکن موافقت کرد. بر مبنای این جلسات، در شهر آران‌وبیدگل ۱۴ هکتار، بهبهان ۳۵ هکتار، همدان ۱۲۷ هکتار و پرند ۴۵ هکتار و در مجموع ۳۲۱ هکتار الحاق انجام شد.
همچنین شورای عالی شهرسازی و معماری در قالب تصویب طرح جامع توسعه و عمران شهر میانه ضمن تأمین همه نیازهای اداره کل راه‌وشهرسازی استان مرتبط با تکالیف در حوزه حمایتی با الحاق بیش از ۱۸۰ هکتار اراضی مستعد با مالکیت غیردولتی، زمینه پاسخگویی به تقاضای بازار در قالب عرضه مسکن و مدل خودمالکان را فراهم کرده است.

* نرخ تورم ماهانه مسکن
نگاهی به آخرین وضعی نرخ تورم بخش مسکن و اجاره نشان می‌دهد این بخش در طول یک سال اخیر روند نزولی داشته است. نرخ تورم ماهانه مسکن در ماه‌های اخیر به صورت مستمر کاهش یافته است به طوری که از 4 درصد در مهر سال گذشته به 1.8 درصد در اردیبهشت امسال رسیده است، همچنین تورم ماهانه بخش اجاره نیز  از 4 درصد در پاییز 1401 به 1.7 درصد در اردیبهشت رسیده است، البته تورم نقطه به نقطه بخش مسکن و اجاره در طول سال گذشته سیر صعودی را تجربه کرد اما اتخاذ سیاست‌های تنظیم‌گر وزارت راه‌وشهرسازی پیش از شروع سال و آغاز فصل نقل و انتقلات مستاجران موجب کاهش این نرخ شد و در ماه‌های اخیر تورم نقطه به نقطه بخش مسکن و اجاره روند نزولی داشته است.  این شاخص از 39 درصد اسفند سال گذشته به 38 درصد در اردیبهشت سال جاری کاهش یافته است.

موج عرضه و فروش به خانه‌های قدیمی هم رسید
بررسی سکوهای فروش آنلاین نشان می‌دهد بعد از سال‌ها، فایل‌های مربوط به آپارتمان‌ها و خانه‌های سالخورده یا اصطلاحا کلنگی افزایش یافته است. همین موضوع نشان می‌دهد حالا موج عرضه به این واحدها رسیده است. روزنامه دنیای اقتصاد هم اخیرا در گزارشی به این موضوع پرداخته و نوشته است: «آپارتمان‌هایی از گروه سنی ۱۷ یا ۱۸ سال ساخت به بالا در میان فایل‌های فروش مسکن شهر تهران به‌مراتب پرتعدادتر از آپارتمان‌های نوساز و میانسال است. از این رو اگر خریداری در بازار حضور جدی داشته باشد، دامنه انتخاب وسیع‌تری از  فایل‌های سالخورده دارد. در نتیجه مالکان املاک سالخورده امیدوارند اقبال به خانه‌های قدیمی در این بازار بیشتر از هر وقت دیگری باشد. مساله مهم دیگر که در افزایش عرضه واحدهای قدیمی‌ساز اثر داشته، افت محسوس قیمت‌های پیشنهادی مسکن در هفته‌های اخیر است». واقعیت این است که هم‌اکنون بازار مسکن در رکود کامل به سر می‌برد و تا حدودی به دلیل مشخص نبودن سمت و سوی آینده بازار تقاضای سوداگری به همین دلیل کاهش یافته است. در صورتی که این روند ادامه داشته باشد، می‌توان امیدوار بود قیمت مسکن و اجاره‌بها افزایش قابل توجهی نداشته باشد.