مهر/ عضو مؤثر بنیاد استاد فرشچیان به اخباری که از وضعیت آسیب به تابلوهای استاد در کاخ سعدآباد منتشر شد، واکنش نشان داد و گفت: بازدید چند ماه پیش من نشان می‌داد این تابلوها وضعیت بدی نداشتند.

پس از انتشار برخی گزارش‌ها درباره وضعیت تابلوهای موزه آثار استاد فرشچیان در کاخ سعدآباد و همچنین انتشار تصاویری از وضعیت نگهداری آنها، خانم پروین دخت فرشچیان، عضو مؤثر در اداره بنیاد استاد فرشچیان در این باره با خبرنگار مهر گفتگویی انجام داد.

وی در خلال این گفتگو به این موضوع اشاره کرد که چند ماه پیش از انتشار تصاویر از موزه دیدن کرده و شرایط تابلوها را در وضعیت مناسبی ارزیابی کرده است.

فرشچیان در این گفتگو بیان کرد: عکس‌هایی منتشر شده که در آن‌ها موضوعاتی مانند وضعیت نامناسب پاسپارتوی آثار مطرح شده است که اگر واقعاً تغییر شکل هم داده شده باشد عجیب نیست و قابل مرمت است و اصل اثر مشکلی پیدا نکرده است. چون پاسپارتو مقوایی برای دور اثر و قابل تغییر و تعویض است. می دانم مدیران کاخ سعدآباد تا جای ممکن از آثار به خوبی نگهداری می‌کنند کمااینکه من چند ماه پیش با آنها جلسه داشتم و گفتند که هر نوع درخواست داریم ارائه کنیم و آنها هم همکاری می‌کنند تا هر آنچه برای موزه نیاز است فراهم شود. این موزه اگر چه چند سال است که افتتاح شده ولی ساختمان آن هیچ وقت مشکل جدی نداشته است. البته در مدیریت جدید کاخ، هر زمان درخواست رفع نواقص ساختمان یا مرمت تابلوها را داشتیم به سرعت انجام داده‌اند.

وی توضیح داد که در مرمت ساختمان موزه، به‌ویژه از بخش پشتی بنا، بیش از دو میلیارد تومان هزینه شده است. حوض وسط حیاط موزه که ترک برداشته و سال‌ها رها شده بود، حالا مرمت شده است. این اقدامات که از آبان‌ماه آغاز شد، ارتباطی با آثار نداشته و آثار در سلامت کامل بودند.

فرشچیان گفت: زمانی که استاد در ایران بود، پیشنهادی برای تعویض شیشه‌های قاب تابلوها با شیشه‌های آنتی رفلکس مطرح شد اما استاد نپذیرفتند. اکنون اما نظر استاد تغییر کرده و اختیار کامل تصمیم‌گیری را به من به عنوان نماینده‌شان داده‌اند. کارشناسان شیشه آنتی رفلکس را امتحان کردند و به من هم نشان دادند نتیجه رضایت‌بخش بود و من هم درخواست کردم به‌تدریج تمامی شیشه‌ها تعویض شود.

نماینده استاد فرشچیان در خصوص شرایط نگهداری و کنترل رطوبت آثار توضیح داد: بنای ساختمان موزه فرشچیان با قدمت زیاد، استحکام خوبی دارد.

وی تأکید کرد که در اغلب ماه‌های سال، شرایط رطوبتی موزه مناسب است. همچنین مسئولان موزه قول خرید دستگاه‌های لازم برای کنترل رطوبت را داده‌اند. برخلاف برخی گزارش‌ها، موزه دارای سیستم اسپیلت نیست و اطلاعات ارائه‌شده در خبرها پیرو آن نیز نادرست است.

خانم فرشچیان به نگرانی‌هایی درباره آسیب‌دیدگی آثار نیز پاسخ داد و گفت: در موزه استاد فرشچیان حدود ۶۰ تابلو اهدایی (با ۱۷ تابلویی که از موزه هنرهای معاصر منتقل شد)، نگهداری می‌شود و اگر اثری دچار ایراد شود، مسئولان موزه آن را مرمت می‌کنند. مسئول مرمت، چند بار آثار را بازبینی کرده و به اصالت و سلامت آن‌ها اذعان دارد.

وی درباره بنیاد استاد فرشچیان توضیح داد: این بنیاد از سال ۱۳۷۲ با عنوان بنیاد خیریه پژوهش‌های علوم و هنر فرشچیان فعالیت خود را آغاز کرده و از جمله خدمات آن، جمع‌آوری آثار استاد از نقاط مختلف برای نمایش عمومی در موزه بوده است. این آثار برای احترام به استاد و آگاهی عمومی در موزه قرار داده شده‌اند و هدف بنیاد، نگه‌داشت آن‌ها در فضایی مناسب و عمومی است.

وی ادامه داد: استاد وقتی از موزه هنرهای معاصر دیدن کرد، خودشان خواستند ۱۷ تابلویی که در آنجا بود، به کاخ سعدآباد منتقل شود چون شرایط مناسبی نداشتند. الان ۲۳ سال است که موزه استاد در کاخ افتتاح شده و تابلوها ایرادی پیدا نکرده است و اگر مشکلی هم به وجود بیاید، مسئولان کاخ رفع می‌کنند.

خانم فرشچیان در ادامه درباره مالکیت آثار گفت: ۱۷ تابلو از موزه فرشچیان متعلق به موزه هنرهای معاصر است. آثار اهدایی است از جمله تابلوهای استاد فرشچیان که به موزه استاد در آستان قدس رضوی اهدا شد. استاد هیچ‌گاه تابلویی مانند تابلوی شهید را برای فروش عرضه نمی‌کند. تابلوهای موزه استاد در کاخ هم اهدایی است.

وی در بخش دیگری از این گفتگو به سرنوشت برخی آثار استاد که از کشور خارج شده‌اند اشاره کرد و گفت: تابلوی سهراب و گردآفرید که به مجلس شورای ملی سابق اهدا شده بود؛ بعد از انقلاب در اصفهان به فروش رفته و در اختیار یک فرد قرار دارد. غیر از این شاهنامه‌ای با نقاشی‌های استاد که به مجلس سنا اهدا کرد نیز پس از خروج شریف امامی از کشور به نیویورک منتقل شده و اکنون در اختیار یک عتیقه‌فروش است. او می‌خواهد هر برگ را جداگانه بفروشد. من گفته‌ام تا این شاهنامه را تکه تکه نکرده، راضی به فروشش کنند.

فرشچیان به نامه‌ای اشاره کرد که استاد در دی‌ماه سال گذشته خطاب به ریاست‌جمهوری نوشته و در آن خواسته بود تمامی تابلوها در موزه فرشچیان سعدآباد تجمیع شود. وزیر ارشاد و میراث فرهنگی با این جابه‌جایی دائمی موافقت کرده‌اند و گویا شرطی هم مطرح شده مبنی بر اینکه در ازای ماندن ۱۷ تابلوی موزه هنرهای معاصر در موزه فرشچیان؛ یک مجسمه به موزه هنرهای معاصر داده شود. با این حال، هنوز این نامه‌نگاری‌ها به نتیجه نهایی نرسیده است. این درخواست استاد، خواسته بزرگی نیست. استاد تنها یک تقاضا داشته و آن هم گردآوری آثارش در موزه استاد فرشچیان در کاخ سعدآباد است. او شخصیتی عظیم است ولی چرا برای انجام چنین خواسته‌ای باید این‌همه تعلل شود؟