ایرنا/ مدیرکل حفاظت محیط زیست قم با اشاره به سهم بالای فعالیت‌های انسانی در آلودگی هوای استان، گفت: تغییر کاربری اراضی، انباشت نخاله‌های ساختمانی و برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی، عامل ۳۰ تا ۴۰ درصد از پدیده گرد و غبار در استان است.

سیده مریم محمدی، با بیان این‌که قم به‌طور متوسط سالانه حدود ۷۰ روز با پدیده گرد و غبار درگیر است، اظهار کرد: بخشی از گرد و غبار استان ارتباطی با کانون‌های بیابانی ندارد و ناشی از مداخلات انسانی در محیط زیست است.

وی افزود: انباشت نخاله‌های ساختمانی، تغییر کاربری باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی به فضاهای ساختمانی و رهاسازی زمین‌های زراعی پس از خشک شدن چاه‌ها از جمله عوامل شهری و انسانی در شکل‌گیری گرد و غبار هستند.

مدیرکل محیط زیست قم با هشدار درباره تداوم این روند گفت: برخی از زمین‌های کشاورزی به دلیل برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و کاهش شدید سطح آب، از چرخه تولید خارج شده‌اند و این مساله در کنار عوامل اقلیمی، به گسترش بیابان و پدیده گرد و غبار دامن زده‌است.

محمدی ادامه داد: در حالی‌که برداشت مجاز از منابع آبی باید مدیریت شود، آمارها نشان می‌دهد که در استان قم ۱۳۷ درصد بیش‌برداشت از آب‌های زیرزمینی داریم که بسیار نگران‌ کننده‌است.

وی با بیان این‌که بخشی از گرد و غبار قم از بیابان‌های استان‌های همجوار همچون سمنان و اصفهان وارد می‌شود، افزود: مدیریت این پدیده نیازمند همکاری بین استانی و نگاه ملی است، چرا که اگر بیابان‌زایی در قم مهار نشود، تهران و استان مرکزی نیز در آینده تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.

محمدی همچنین پدیده گرد و غبار را یک "مهمان ناخوانده" ندانست و گفت: برخلاف حوادث طبیعی، گرد و غبار عمدتاً ناشی از مداخلات انسانی همچون ساخت سد، حفر چاه‌های عمیق و عدم رهاسازی حقابه‌هاست و باید نسبت به آن با نگاه علمی و مدیریتی برخورد شود.

وی با انتقاد از نبود ممیزی در زمینه چرای دام و کشت‌های پرآب‌بر، تصریح کرد: تا زمانی که الگوی کشت اصلاح نشود، با چاه‌های غیرمجاز برخورد نشود و برداشت بیش از حد از منابع آبی ادامه داشته باشد، نباید انتظار بهبود در وضعیت ریزگردها را داشته باشیم.

مدیرکل محیط زیست قم در پایان خاطرنشان کرد: برای مدیریت این شرایط باید از ابزارهای قهری و تشویقی به‌طور توأمان بهره گرفت و همه دستگاه‌های متولی موظفند برای بهبود وضعیت کانون‌های گرد و غبار و بیابان‌ها اقدام عملی انجام دهند.