فرارو/متن پیش رو در فرارو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

در آستانه دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، توافق هسته‌ای با ایران در حال شکل‌گیری است که به‌طور قابل توجهی برنامه هسته‌ای ایران را محدود می‌کند. این توافق می‌تواند از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و جنگ در منطقه جلوگیری کند. با این حال، در درون حزب دموکرات، انتقادات شدیدی به سیاست‌های ترامپ وجود دارد از جمله حملات چاک شومر که به این مذاکرات به‌عنوان «توافق پنهانی» حمله کرده است، در حالی که اکثریت آمریکایی‌ها از توافق هسته‌ای حمایت می‌کنند.
   
، مشاور سیاست خارجی سناتور برنی سندرز-| این چیزی نیست که من (نویسنده) انتظار داشتم چهار ماه پس از شروع دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ بنویسم، اما به نظر می‌رسد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده در آستانه اتخاذ یک تصمیم سرنوشت‌ساز است.

پس از مذاکرات متعدد میان ایالات متحده و ایران، اکنون به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ در حال رسیدن به توافقی است که در ازای کاهش تحریم‌ها، برنامه هسته‌ای ایران را به شکل قابل توجهی محدود خواهد کرد. اگر این تلاش‌ها به نتیجه برسد، نه تنها از دستیابی ایران به مواد لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای جلوگیری خواهد شد، بلکه از وقوع جنگی ویرانگر در منطقه نیز جلوگیری به عمل خواهد آمد.

شکاف در حزب دموکرات؛ چرا چاک شومر با اکثریت مردم مخالف است؟
در دوم ژوئن، سایت اکسیوس گزارش داد که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ترامپ، مجموعه‌ای از «ایده‌های اولیه» را برای هدایت دور بعدی مذاکرات به مذاکره‌کنندگان ایرانی ارائه داده است. یکی از این پیشنهادها شامل سناریویی بود که بر اساس آن ایران میزان غنی‌سازی داخلی اورانیوم را تا حدی کاهش دهد که فقط برای مصارف غیرنظامی کافی باشد؛ آن هم به شرطی که اورانیوم مورد نیاز از طریق یک کنسرسیوم بین‌المللی تأمین شود.

اما به طرز جالبی، چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات‌ها در سنای ایالات متحده، فرصتی پیدا کرد تا از دونالد ترامپ انتقاد کند. او با استفاده از همان استدلال‌های رادیکال و تند که معمولاً از سوی جناح‌های راست‌گرا مطرح می‌شود، اعلام کرد: «وقتی صحبت از مذاکره با دولت ایران می‌شود، دونالد ترامپ همیشه به طور متناقض عمل می‌کند. یک روز مواضع سختگیرانه‌ای می‌گیرد و روز بعد از این مواضع عقب‌نشینی می‌کند.»

چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات ها در سنا با حمله شدید به دونالد ترامپ، توافق موقت گزارش‌شده را به‌طور اشتباه به‌عنوان «یک توافق پنهانی» توصیف کرد که به ایران اجازه می‌دهد هر کاری که می‌خواهد انجام دهد. سپس تاکید کرد: «اگر ترامپ پیش‌تر از مواضع خود عقب‌نشینی کرده، مردم آمریکا باید از آن آگاه شوند. هیچ توافق جانبی وجود ندارد!»

حمله چاک شومر به دیپلماسی دولت ترامپ نه تنها سیاستی اشتباه است، بلکه نشان‌دهنده شکاف عمیق در درک و فهم مسائل منطقه‌ای است. یک نظرسنجی اخیر از موسسه بروکینگز نشان داد که اکثریت آمریکایی‌ها از جمله بسیاری از دموکرات‌ها و مستقل‌ها، از دستیابی به یک توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنند. اما حملات چاک شومر به این رویکرد، نمونه‌ای دیگر از رهبری حزب دموکرات است که نتوانسته از عادات رادیکال و تند خود در قبال خاورمیانه رها شود، علیرغم اینکه این سیاست‌ها هرگز نتوانسته‌اند امنیت بیشتری برای مردم آمریکا یا منطقه به ارمغان آورند.

ترامپ علیه جنگ‌های بی‌حاصل: چرا نئوکان‌ها هنوز قدرت دارند؟
دونالد ترامپ در سخنرانی خود در عربستان سعودی در ماه مه تلاش کرد تا گامی نو در تاریخ مداخله‌جویی آمریکا بردارد و سیاست‌های آتی ایالات متحده را از چارچوب‌های سنتی فراتر ببرد. او به‌طور خاص از نئوکان‌های حزب جمهوری‌خواه انتقاد کرد که حامی جنگ در عراق، افغانستان و سایر مناطق بودند؛ جنگ‌هایی که دونالد ترامپ در هر دو کمپین ریاست‌جمهوری‌اش به‌شدت محکوم کرد.

در عرصه سیاست‌های مدرن ایالات متحده، هیچ گروهی به اندازه نئوکان ها امنیت و رفاه مردم آمریکا را تهدید نکرده است. این گروه نه تنها در واشنگتن، بلکه حتی در داخل دولت ترامپ، به‌عنوان یکی از قوی‌ترین و برجسته‌ترین صداها در سیاست خارجی، به شدت بر خروج آمریکا از توافق هسته‌ای برجام در سال ۲۰۱۸ فشار می‌آوردند. کاهش نفوذ نئوکان ها به‌ویژه در راستای شکست‌های دیپلماتیک آنها، می‌تواند تحول مثبتی باشد.

با این حال، دموکرات‌ها نیز در پی ارزیابی مجدد سیاست‌های شکست‌خورده خاورمیانه‌ای خود هستند. این ارزیابی باید شامل پذیرش فاجعه‌ای باشد که دولت بایدن در منطقه به جا گذاشته است. به‌جای اینکه رئیس‌جمهور بایدن، به وعده گذشته خود یعنی بازگشت به برجام عمل کند و سیاستی فعال و موثر در پیش بگیرد؛  دیپلماسی را به‌طور کند و بی‌اثر پیش برد. او، به‌طور آشکار، در تلاش بود تا به توافقی «طولانی‌تر و قوی‌تر» دست یابد، در حالی که فرصت‌های مهمی را در ابتدای دوره ریاست‌جمهوری‌اش از دست داد و با کندی در مذاکرات، هیچ نتیجه ملموسی به دست نیاورد.

بایدن و خیانت به ارزش‌ها؛ چرا دموکرات‌ها سکوت کردند؟
در شرایطی که جو بایدن در دوران کارزار انتخاباتی خود بر پایبندی به حقوق بشر و قوانین بین‌المللی تأکید داشت، پس از رسیدن به کاخ سفید، تصمیمات سیاست خارجی‌اش در خاورمیانه به طرز چشمگیری تغییر کرد. به‌جای دفاع از این اصول، او از حملات مستمر اسرائیل به غزه حمایت و پشتیبانی کرد.او در پی نگرانی از گسترش نفوذ چین در خاورمیانه، به حمایت از رژیم‌هایی چون عربستان سعودی و امارات متحده عربی روی آورد. این تصمیمات نه تنها به‌طور جدی منجر به بی‌ثباتی و ناامنی بیشتر در منطقه شدند، بلکه به تضعیف موقعیت ایالات متحده در دنیای امروز نیز انجامید.

برای دموکرات‌ها، زمان آن رسیده است که سیاست‌های خود را به ارزش‌هایی بازگردانند که در دوران ریاست‌جمهوری بایدن از آن‌ها فاصله گرفتند. این رویکرد باید با کنار گذاشتن ذهنیت «حمایت از پوشش» که به وضوح در سیاست خارجی ترامپ مشاهده می‌شد، به دنبال رویکردی جدید و اصولی‌تر باشد؛ رویکردی که نه تنها امنیت واقعی منطقه‌ای را تأمین کند، بلکه به طور جدی به حقوق بشر و ارزش‌های بنیادین آن پایبند باشد.

دموکرات‌ها باید به‌جای تکرار سیاست‌های شکست‌خورده گذشته، به بازنگری در روابط خود با خاورمیانه بپردازند و به سمت سرمایه‌گذاری در جوامع مدنی قوی، همکاری‌های اقلیمی، آمادگی برای مقابله با پاندمی‌ها و راهکارهای مقابله با فساد و دزدی‌های حکومتی حرکت کنند. این رویکرد به تقویت امنیت و رفاه مردم آمریکا کمک خواهد کرد. دهه‌ها تجربه نشان داده است که ایالات متحده نه ظرفیت لازم برای دگرگونی بنیادین در منطقه را دارد و نه حق مداخله‌ای در این راستا. با این حال، واشنگتن هنوز قادر است سیاست‌هایی را پیش گیرد که از بازیگران خوب حمایت کند و آن‌ها را تقویت نماید، به جای این‌که به قدرت‌های سرکوبگر و فاسد وابسته بماند.

در سیاست خارجی دولت ترامپ، زمینه‌های زیادی برای انتقاد از سوی دموکرات‌ها وجود دارد. از حمایت علنی او از پاکسازی قومی در غزه تا حملات بی‌موردش به متحدان اروپایی ایالات متحده، از ممنوعیت مسلمانان  گرفته تا استفاده از دفتر ریاست‌جمهوری به عنوان مکانی برای فساد آشکار، همگی مسائلی هستند که یک اپوزیسیون مسئول باید به‌طور جدی به آن‌ها پرداخته و با آن‌ها مقابله کند. برای نمونه، اظهارات اخیر سناتور کریس مورفی در مرکز پیشرفت آمریکا، به‌خوبی نشان می‌دهد که چگونه باید با این سیاست‌ها مقابله کرد.

با این حال، گام‌های مثبت که برخلاف ذهنیت تندروی گذشته پیش می‌روند، نظیر دیپلماسی با ایران یا کاهش تحریم‌ها علیه دولت جدید سوریه، باید مورد ارزیابی قرار گیرند. این اقدامات به‌عنوان گام‌هایی به سوی تغییر در سیاست‌های گذشته، نیاز به نگرش باز و منتظرانه دارند. در این میان، دموکرات‌ها باید از این لحظه استفاده کرده و فراتر از نقد صرف، سیاست‌های بهتری را پیشنهاد دهند که هم مؤثرتر و هم سازنده‌تر از رویکردهای گذشته باشد.