اکو ایران/متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

دونالد ترامپ در حال اعمال فشار بر اسرائیل است تا دادگاه فساد بنیامین نتانیاهو را متوقف کند و تهدیدی ضمنی مبنی بر تعلیق کمک‌های نظامی در صورت ادامه پیگرد او مطرح کرده است.
 
رؤسای جمهور آمریکا برای دهه‌ها کمک به اسرائیل را به‌عنوان تعهدی مقدس و دوحزبی تلقی کرده‌اند. اما به نظر می‌رسد که مداخله بی‌سابقه ترامپ آن را به پرونده کیفری یک نفر گره زده است.

به نوشته اکسیوس، ترامپ در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال گفت که این پرونده قضایی بر مذاکرات [ادعایی] با ایران و حماس تأثیر خواهد گذاشت. این دومین پستی بود که در طول چند روز درباره دادگاه نتانیاهو منتشر می‌کرد. این پست پس از آن منتشر شد که قضات اسرائیلی درخواست نتانیاهو برای تعویق دو هفته‌ای دادگاه را رد کردند و با استدلال او که سیاست خارجی و امنیت ملی دلیل موجهی برای تعویق است، مخالفت کردند.

ترامپ نوشت کاری که در اسرائیل با بیبی نتانیاهو می‌کنند وحشتناک است. ترامپ ادعا کرد نتانیاهو «در حال مذاکره برای توافق با حماس است که شامل بازگرداندن گروگان‌ها می‌شود» و پرسید چگونه ممکن است اسرائیل رهبرش را «کل روز در دادگاه بنشاند، بدون هیچ دلیلی» او سپس هشدار داد: «ایالات متحده آمریکا سالانه میلیاردها دلار، بسیار بیشتر از هر کشور دیگری، برای حفاظت و حمایت از اسرائیل هزینه می‌کند. ما این وضعیت را تحمل نخواهیم کرد.»

این اظهارات استثنایی به طور گسترده‌ به عنوان تلاشی برای استفاده از کمک‌های نظامی آمریکا جهت فشار بر اسرائیل برای لغو دادگاه تفسیر شد. نتانیاهو پست ترامپ را که خواهان لغو دادگاه شده بود، در شبکه ایکس به اشتراک گذاشت و نوشت: «یک بار دیگر از تو ممنونم. با هم، خاورمیانه را دوباره عالی خواهیم کرد!»

مذاکره‌ای در کار نیست
این درحالی است که مذاکره‌ای بین اسرائیل و حماس در جریان نیست. بخشی از این توقف به دلیل امتناع نتانیاهو از تعهد به پایان دادن به جنگ در غزه است. از سوی دیگر، ایران هنوز نشانه‌ای از پذیرش برای گفت‌وگوهای مستقیم با آمریکا نشان نداده است. روشن نیست که دادگاه نتانیاهو چگونه می‌تواند به طور معنی‌داری بر هر یک از این مسیرها تأثیر بگذارد. نتانیاهو به اتهامات رشوه‌خواری، کلاهبرداری و سوء استفاده از ‌اعتماد در سه پرونده جداگانه در حال محاکمه است.

او متهم است که بیش از ۲۰۰ هزار دلار هدیه از تاجران ثروتمند دریافت کرده و در ازای پوشش خبری مثبت از خود، به یک غول مخابراتی امتیازات قانونی به ارزش صدها میلیون دلار داده است.

محاکمه بیش از چهار سال به طول انجامیده که بخشی از آن به دلیل تاکتیک‌های حقوقی نتانیاهو برای تأخیر در آن بوده است. رئیس سابق سازمان امنیت داخلی اسرائیل (شین‌بت) او را متهم کرده که قصد دارد با استفاده از قدرت‌های اجرایی روند پرونده را به تأخیر بیندازد.

درخواست لغو فوری محاکمه
روز چهارشنبه، ترامپ به طور علنی خواستار «لغو فوری» محاکمه فساد نتانیاهو یا اعطای عفو به او شد. این نخستین باری بود که او چنین درخواست مستقیمی مطرح می‌کرد.

ترامپ پیش از این به ندرت به صورت علنی درباره این محاکمه صحبت کرده بود. تنها یک روز قبل از آن، آشکارا از نتانیاهو به خاطر نقض آتش‌بس میان اسرائیل و ایران که توسط خود ترامپ میانجی‌گری شده بود، در ظاهر اظهار ناراحتی کرده بود.

یک مقام کاخ سفید به اکسیوس گفته است که نخستین پست ترامپ در چهارشنبه بر اساس مقاله‌ای بوده که او در مسیر بازگشت از نشست ناتو در لاهه خوانده است. این مقام گفت که این پست خودجوش بوده و در هماهنگی با نتانیاهو نبوده است. او گفت: «رئیس‌جمهور در مقاله خوانده که بیبی باید دوشنبه در دادگاه حاضر شود و فکر کرده این وضعیت غیرعادی است. او با شرایطی که بی‌بی تجربه می‌کند همذات‌پنداری کرده و تصمیم گرفته چیزی درباره آن بنویسد.»

یک استراتژی گسترده‌تر؟
اما در اسرائیل، بسیاری این حرکت ترامپ را بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر دانستند. یایر لاپید، رهبر اپوزیسیون، گفت که رئیس‌جمهور آمریکا نباید در امور قضایی اسرائیل دخالت کند. او به سایت خبری وای‌نت گفت: «اما حدس می‌زنم او این کار را به عنوان پاداش به بی‌بی انجام می‌دهد، در ازای پایان دادن به جنگ در غزه. به نظر می‌رسد این کار از ترامپ بعید نیست.»

واکنش گرم نتانیاهو فقط شک و تردیدها درباره هماهنگی پشت پرده را تقویت کرد. نخست‌وزیر که قبلاً بیل کلینتون، باراک اوباما و جو بایدن را به دخالت در سیاست داخلی اسرائیل متهم کرده بود، از مداخله ترامپ تمجید کرد و این حمایت را از طریق بیانیه‌های رسمی و پست‌های شبکه‌های اجتماعی برجسته‌تر ساخت.

دن شپیرو، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل، گفت: «این همان عقده امپراتوری ترامپ است. او فکر می‌کند اگر بمب‌هایی روی فوردو بیندازد و به اسرائیل کمک کند، می‌تواند به قضات بگوید چگونه حکم دهند».

 تنها مقام رسمی که صلاحیت لغو محاکمه نتانیاهو را دارد، دادستان کل اسرائیل، گالی بهاراو-می‌آرا است و احتمال لغو دادگاه توسط او تقریباً صفر است. اما نتانیاهو و متحدانش در تلاش‌اند تا با تصمیم کابینه، او را برکنار کنند و فشار عمومی ترامپ می‌تواند به این تلاش‌ها دامن بزند. احتمالاً دیوان عالی اسرائیل چنین تصمیمی را لغو خواهد کرد، اما این برخورد می‌تواند بحرانی ایجاد کرده و دوباره اسرائیل را به آشفتگی سیاسی قبل از حمله حماس در ۷ اکتبر بازگرداند.