ایرنا/ در زندگی هر انسانی، دوره‌هایی از سختی، بحران و فشارهای روانی وجوددارد اما شرایطی مانند مرگ نزدیکان، بیماری، مشکلات مالی، جنگ، مهاجرت و شکست‌های عاطفی یا شغلی می‌توانند افراد را تا مرز فروپاشی روانی و فرسودگی و درد پیش ببرند.

تاب‌آوری توانایی روانی و رفتاری فرد برای مقابله مؤثر با سختی‌ها، حفظ سلامت روان و بازگشت به وضعیت تعادل پس از تجربه‌ی استرس و ضربه بوده و فرد تاب‌آور نه‌تنها در برابر فشارها فرو نمی‌پاشد بلکه از دل بحران، رشد روانی و بینش تازه‌ای به زندگی به دست می‌آورد. در چنین شرایطی، آنچه باعث تفاوت میان افراد در نحوه‌ی عبور از بحران می‌شود، مهارتی بنیادین به نام تاب‌آوری است.تاب‌آوری، ایستادگی در برابر دشواری‌ها نیست، بلکه توانایی حرکت به جلو، علیرغم وجود آن‌هاست.

تحقیقات روانشناسی چند عامل کلیدی را در افزایش این توانایی ها را شناسایی کرده‌اند که نمونه های آن ارتباطات انسانی سالم ، داشتن یک شبکه حمایت اجتماعی قوی شامل خانواده و دوستان یا حتی گروه‌های حمایتی است که تاب‌آوری را به‌شدت افزایش می‌دهد؛ باید بپذیریم که انسان موجودی اجتماعی است و به تنهایی، توان تحمل سختی‌ها را ندارد.

موضوع دیگر «معنا دادن به رنج» است که انسان‌هایی که می‌توانند برای رنج‌های خود معنا و هدف بیابند که در این شرایط بیشتر تاب‌آوری نشان می‌دهند. ویکتور فرانکل، روانپزشک و بازمانده اردوگاه مرگ نازی‌ها بر این نکته تأکید می‌کرد که کسی که چرایی زندگی را یافته باشد با هر چگونه‌ای خواهد ساخت.

باور به توانمندی‌های خویش ،عزت نفس بالا و داشتن حس کنترل بر زندگی، تاب‌آوری را تقویت می‌کند و افرادی که خود را قربانی مطلق نمی‌دانند، راحت‌تر می‌توانند برای تغییر اوضاع قدم بردارند.
انعطاف‌پذیری ذهن منعطف به فرد کمک می‌کند تا شکست‌ها را پایان راه نبیند، بلکه فرصتی برای بازسازی تلقی کند. افراد تاب‌آور می‌پذیرند که برخی شرایط خارج از کنترل آن‌هاست اما همزمان در جستجوی راه‌های عملی برای سازگاری هستند.

تاب آوری هنر زیستن در دل رنج

یک روانشناس و پژوهشگر اجتماعی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: تمرین و تقویت تاب‌آوری یک توانایی قابل آموزش است که حتی افرادی که ذاتاً حساس‌تر یا آسیب‌پذیرتر هستند می تواند روحیه آنان را تقویت کند.

دکتر "احمد علی جبارزاده" اظهار کرد: تاب‌آوری به معنای انکار درد نیست بلکه هنر زیستن در دل رنج و ساختن از دل خرابی‌هاست ؛ در جهای پر از بی‌ثباتی، ناامنی و تغییر، تاب‌آوری به یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های روانی هر انسان تبدیل شده است. هر چه زودتر آموزش و تمرین این مهارت را آغاز کنیم، زندگی انسانی‌تر، آگاهانه‌تر و سالم‌تری خواهیم داشت.

وی اضافه کرد: دراین شرایط افراد می‌توانند از طریق تمرین مهارت‌هایی مانند یادداشت‌ نویسی احساسی، مراقبه ذهن‌آگاهی ، ورزش منظم، کمک گرفتن از مشاوران روان‌شناس، مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه، تاب‌آوری خود را ارتقا دهند. مواجهه با سختی، مانند تقویت عضله است؛ تکرار و تمرین، آن را نیرومندتر می‌سازد.

جبارزاده گفت: مهارت‌های خود مدیریتی احساسات ،توانایی کنترل خشم، اضطراب یا غم شدید و یافتن راه‌های سالم برای بیان آن‌ها، نقش مهمی در عبور سالم از بحران دارد.
وی افزود: یادمان باشدکه روزهای سخت همیشگی نیستند، اما تبعات نحوه مقابله با آن ماندگارند؛ پس بهتر این است که مدیریت کنیم .