ورزش 3/مراسم معارفه ریکاردو ساپینتو، سرمربی پرتغالی استقلال، روز گذشته در شرایطی برگزار شد که در ادامه این رویداد، ساعده سیما، سخنگوی باشگاه استقلال، مقابل میکروفون خبرنگاران قرار گرفت تا پاسخگوی پرسش‌های رسانه‌ها باشد. با این حال، آنچه در عمل اتفاق افتاد، چیزی جز یک حضور پرانتقاد و ضعیف نبود؛ حضوری که از همان لحظه آغاز، نشانه‌های بارز از عدم تسلط، فقدان فن بیان، اشتباهات مکرر و بی‌نظمی در ارائه اطلاعات را آشکار ساخت. ساعده سیما حتی در ابتدایی‌ترین وظیفه خود، یعنی آغاز نشست با یک پیام رسمی، دچار اشتباه فاحش شد؛ جایی که قصد داشت ایام سوگواری در ماه محرم را تسلیت بگوید، اما آن را با ماه مبارک رمضان اشتباه گرفت. این سهل‌انگاری تنها یک سوتی ساده نبود، بلکه نشانه‌ای نگران‌کننده از آمادگی پایین و شناخت ناکافی سخنگوی باشگاه از موقعیت رسمی‌اش بود.
اما این تمام ماجرا نبود؛ سخنگوی استقلال دفترچه‌ای در دست داشت که آشکارا حاوی متونی بود که ظاهراً از سوی اعضای هیئت‌مدیره به وی دیکته شده بود تا درباره بازیکنان و مسائل مختلف باشگاه از روی آن بخواند. نکته تأسف‌برانگیز اینکه در حین خواندن همین مطالب، چند بار دچار سردرگمی شد، صفحات را جا به‌ جا کرد، متون را گم کرد و در نهایت تبدیل به گوینده‌ای شد که بیشتر شبیه به کسی بود که انشای جلسه‌ای را روخوانی می‌کند تا سخنگویی یک باشگاه بزرگ. در شرایطی که هواداران استقلال روزهای پرالتهاب و حساسی را تجربه می‌کنند و بیش از همیشه به شفافیت نیاز دارند، این نمایش غیرحرفه‌ای نه‌تنها کمکی به آرامش فضا نکرد، بلکه ابهامات را دوچندان ساخت.

یکی از مهم‌ترین تناقضات در گفتار سخنگوی استقلال، مربوط به موضوع اردوی خارجی تیم بود؛ ساعده سیما چند روز پیش در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا تأکید کرده بود که به دلیل محدودیت پروازها، اردوی خارجی استقلال منتفی شده و این مسأله تنها مختص این باشگاه نیست. اما در اظهارات دیروز، ناگهان این صحبت‌ها را پس گرفت و مدعی شد اردویی در ترکیه در راه است. این چرخش ناگهانی موضع، بدون هیچ توضیح منطقی، بار دیگر سوالاتی جدی درباره صداقت و هماهنگی درون مجموعه مدیریتی استقلال ایجاد کرد. تناقض‌های گفتاری وی با مواضع علی تاجرنیا، رئیس هیئت‌مدیره باشگاه، در خصوص سید حسین حسینی نیز به این آشفتگی افزود. در حالی که تاجرنیا صراحتاً از جایگاه خاص حسینی و ضرورت حفظ او سخن گفته بود، ساعده سیما بدون توجه به این خط‌ مشی، از ادامه مذاکرات با گلر خارجی خبر داد؛ اقدامی که عملاً به معنای خروج حسینی از ترکیب آینده تیم تلقی می‌شود.

چگونه ممکن است رئیس هیئت‌مدیره باشگاه از «سخت بودن از دست دادن بازیکن ملی‌پوشی چون حسینی» صحبت کند، اما سخنگوی همان باشگاه در کمتر از چند ساعت بعد، از حضور یک دروازه‌بان خارجی در کنار فرعباسی بگوید؟ این حجم از دوگانگی و بی‌برنامگی در ارتباطات رسمی باشگاه، زنگ خطر جدی برای روابط عمومی و اعتماد هواداران است. سخنگوی یک باشگاه بزرگ نه‌تنها باید به مسائل فنی و اداری مسلط باشد، بلکه باید توانایی جمع‌کردن فضای خبری، ارائه اطلاعات منسجم و پاسخگویی شفاف را نیز در اختیار داشته باشد. اما آنچه دیروز رخ داد، بیش از آن‌که پاسخ‌گویی باشد، نمایش یک سردرگمی مطلق و بی‌برنامگی رسانه‌ای بود.
رفتار غیرحرفه‌ای سخنگوی استقلال با خبرنگاران نیز یکی دیگر از نقاط تاریک این نشست بود. او برخلاف وظیفه‌اش که ایجاب می‌کرد پاسخگوی همه رسانه‌ها باشد، به شکل گزینشی تنها به سوالات خبرنگاران رسانه‌های دلخواهش پاسخ داد و زمانیکه تشخیص داد به انتخاب خودش این نشست را به پایان برساند و به انبوهی از سوالات دیگر پاسخ ندهد، بی‌توجه به صف طویلی از خبرنگاران که ساعت‌ها منتظر بودند، محل نشست را ترک کرد. این نوع رفتار نه‌تنها توهین به خبرنگاران، بلکه بی‌احترامی آشکار به هواداران باشگاه است؛ هوادارانی که تشنه اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف‌اند و خبرنگاران، تنها واسطه قانونی و رسمی بین آنها و باشگاه هستند. برای مقایسه کافی‌ است به رفتار محترمانه اعضای هیئت‌مدیره استقلال اشاره کنیم که با وجود عدم تمایل به مصاحبه، با خبرنگاران خوش‌برخورد و محترمانه برخورد کردند و توضیح دادند تمایلی به گفتگو ندارند.

در مجموع باید گفت انتصاب فردی با توانایی‌های محدود، تسلط رسانه‌ای ناکافی، تجربه کم در مواجهه با فشار رسانه‌ای و عدم شناخت از فضای هواداری فوتبال ایران، آن‌هم در جایگاه حساس سخنگویی باشگاهی مثل استقلال، تصمیمی نادرست و پرهزینه است. باشگاه استقلال، به‌عنوان یکی از پرافتخارترین تیم‌های تاریخ فوتبال ایران، سزاوار ساختار رسانه‌ای حرفه‌ای‌تر، یکپارچه‌تر و شفاف‌تر است. حضور سخنگویی که بارها با اظهارات خود موجبات سردرگمی هواداران را فراهم آورده و چند سال پیش نیز صراحتاً در حساب شخصی خود در توئیتر اعلام کرده هوادار استقلال نیست، نشان می‌دهد که باشگاه نیاز دارد در سیاست‌های رسانه‌ای‌اش بازنگری جدی انجام دهد. سخنگویی، انشاخوانی نیست؛ هنر مدیریت کلام و احترام به افکار عمومی و تعامل با تمامی رسانه‌هاست، نه فقط رسانه‌های گزینشی. وظیفه سخنگوی استقلال، پاسخ به سوالات تمامی رسانه‌هاست نه انتخاب‌های شخصی.