هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

عبدالرضا فرجی‌راد، سفیر پیشین و استاد ژئوپلیتیک درباره اهمیت پیگیری دیپلماسی به هم‌میهن گفت: دیپلماسی دو وجه قبل و بعد از جنگ دارد. وقتی تشنجی ایجاد می‌شود، دیپلماسی فعال می‌شود. مثلاً در مورد ایران و این موضوع، مسئله غنی‌سازی و برنامه هسته‌ای در میان بود و تلاش‌ها برای جلوگیری از وقوع جنگ صورت می‌گرفت؛ این بسیار بااهمیت است. ایران با درخواستی که آقای ترامپ داشت و نامه‌ای کتبی که نوشته بود، با قدرت وارد دیپلماسی شد و بر سر اصولش ایستاد. پنج دور گفت‌وگو انجام شد و آن‌ها این حقه را زدند و وارد جنگ شدند. درست است که ما خسارت‌هایی دیدیم و به طرف مقابل هم خسارت‌هایی زدیم، اما دنیا کاملاً متوجه شد که ایران از طریق دیپلماسی وارد کاهش تنش شده بود و قدرت خود را از این منظر نشان داد و بر آنچه خواسته‌هایش هستند، ایستاد.

اینکه جنگ کوتاه‌مدتی رخ داد، مسئولیتش با آن‌هایی‌ است که دیپلماسی و قواعد آن در کنار قوانین بین‌المللی را زیر پا گذاشتند. ایران در ابتدا غافلگیر شد اما توانست خود را جمع کند و ضربه‌هایی به طرف مقابل زد که باعث شد اسرائیل برود و از ابرقدرت دنیا یعنی آمریکا که حامی اصلی‌اش بود بخواهد که این جنگ متوقف و آتش‌بس برقرار شود. ایران که دنبال آتش‌بس نرفت، آن‌ها به دلایل مختلف از جمله موضوع کمبود مهمات، شرایط جغرافیایی، و مشکلات روانی که مردمش پیدا کرده بودند، دنبال این کار رفت.»

او ادامه داد: «اینکه طرف مقابل درخواست آتش‌بس کرد به این معنی نیست که ما دیپلماسی را رها و جنگی دیگر را به خود تحمیل کنیم و خسارت‌هایی دیگر ببینیم. به هر نحوی که می‌شود، باید وارد گفت‌وگو شویم و از جنگی دیگر پرهیز کنیم. توافق آتش‌بسی میان دو طرف ایجاد نشده و جنگ می‌تواند از هر طرف بار دیگر از سر گرفته شود. بنابراین باید از دیپلماسی برای کاهش تنش استفاده شود و سپس از این مسیر به سمت راه‌حل نهایی دیپلماتیک و سیاسی حرکت کنیم.دیپلماسی همیشه قدرت است. با دست برتر می‌توان وارد دیپلماسی شد. آن‌هایی که از این حوزه می‌ترسند، از خودشان چیزی ندارند که در مذاکرات ارائه کنند. ما اصولی داریم و بر اساس آن پیش می‌رویم و خواسته‌های خود را مطرح می‌کنیم.

غنی‌سازی حق ایران است و کشورهای عضو برجام آن را در توافق هسته‌ای پذیرفتند. حرف ما کاملاً منطقی است. حالا فرض کنید طرف مقابل می‌آید و دست روی برد موشک‌های ما می‌گذارد و می‌گوید نباید از فلان قدر بیشتر باشد. برای اینکه تنها ابزار دفاعی ما را بگیرند و بتوانند بیایند در فضای ما مانور بدهند و ما نتوانیم کاری کنیم. یا مسائل دیگر و نامربوطی را مطرح کنند که طبیعی ا‌ست ما نمی‌پذیریم. اصول ایران مشخص است و همیشه برای دیپلماسی حرف داریم. در این زمینه، احتمال اینکه ما گفت‌ؤگوها شروع شود و بتوانیم حرف‌مان را به کرسی بنشانیم، کم نیست.»

سفیر پیشین ایران در نروژ راجع به نظرات تندروها درباره مذاکره و دیپلماسی نیز گفت: «این‌هایی که در حال حاضر از جنگ صحبت می‌کنند، مسئله‌شان جنگ و دشمن نیست. مسئله‌شان سیاسی ا‌ست. یک سال قبل در کشور انتخاباتی انجام شد، یک نفر باخت و یک نفر دیگر پیروز شد. این جنگ ۱۲ روزه فرصتی برای آن‌ها فراهم کرد که بتوانند حرف بزنند. طرف می‌خواهد جایگاه سیاسی که از دست داده را در این شرایط به دست بیاورد و اگر هم شد، رئیس‌جمهوری که به او باخته را تضعیف کند، اگر توانست او را به زیر بکشد و آن قدرت را به دست بیاورد. این صحبت‌هایی که می‌کنند،‌ ارتباطی به مسئله جنگ، پرونده هسته‌ای و موارد مشابه ندارد.»