منوچهر خواجه‌دلویی کارشناس حوزه مسکن درباره وضعیت تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد در برنامه هفتم توسعه اظهار کرد:در برنامه‌ای که اکنون در چارچوب برنامه هفتم توسعه بارگذاری شده، ساخت یک میلیون واحد مسکونی پیش‌بینی شده که از این میزان، 300 هزار واحد به‌طور ویژه برای گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته شده است.

وی با بیان اینکه  دولت موظف است شرایط تحقق این 300 هزار واحد را فراهم کند با تأکید بر لزوم همکاری همه‌جانبه برای اجرای این طرح افزود: برای اجرای این برنامه، هم ورود بخش خصوصی ضروری است، هم باید نهادهای حمایتی پای کار بیایند و هم مردم در کنار دستگاه متولی یعنی وزارت راه و شهرسازی مشارکت داشته باشند.

وی تصریح کرد: از مجموع یک میلیون واحد برنامه‌ریزی‌شده، 200 هزار واحد مربوط به روستاهاست که این بخش نیز عمدتاً به دهک‌های کم‌درآمد اختصاص دارد و نوعی دیگر از برنامه‌ریزی حمایتی به شمار می‌رود.

این کارشناس مسکن درباره نحوه مدیریت برنامه تأمین مسکن برای دهک‌های پایین گفت: براساس مصوبات شورای‌عالی مسکن، کارگروهی برای هماهنگی میان دستگاه‌های ذی‌ربط شکل گرفته که وزارت راه و شهرسازی، نهادهای حمایتی و دستگاه‌های خدمات‌رسان در آن عضویت دارند. این کارگروه وظیفه هماهنگی، مدیریت و بهسازی فرایند اجرا را بر عهده دارد.

خواجه‌دلویی درباره اقدامات انجام شده در حوزه مسکن اقشار کم‌درآمد توضیح داد: در دهه‌های گذشته دولت‌ها همواره برنامه‌هایی برای این بخش تدوین کرده‌اند و در بسیاری از این برنامه‌ها هدف، حمایت از فاقدان مسکن بوده است. اما اینکه این برنامه‌ها تا چه میزان به هدف اصابت کرده‌اند، جای بررسی دارد.

وی با اشاره به بررسی‌های انجام‌شده در یک مجموعه مقالات منتشرشده توسط دانشگاه تهران افزود: از ابتدای انقلاب اسلامی، نخستین گام‌های عملی در قالب ساخت خانه‌های ارزان‌قیمت در شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها آغاز شد. به‌عنوان مثال در بسیاری از محله‌ها هنوز هم به نام "300 دستگاه خانه ارزان‌قیمت" شناخته می‌شوند.

وی ادامه داد: بعد از آن، قانون زمین شهری با هدف واگذاری زمین به فاقدان مسکن تصویب شد. براساس این قانون، دولت می‌توانست از اراضی ملی در شهرهایی که قابلیت توسعه داشتند، استفاده کند و پس از آماده‌سازی، آن‌ها را به افراد واجد شرایط واگذار نماید.

وی یادآور شد: در برخی موارد برای حل مسائل حقوقی و مالکیتی، احکام ثانویه‌ای از امام (ره) اخذ شد تا در 63 شهر، اراضی دارای اولویت تأمین و واگذار شوند.

به گفته خواجه‌دلویی، بعد از این مراحل، طرح‌هایی مانند استیجار، مسکن مهر، اقدام ملی مسکن و نهضت ملی مسکن نیز با جهت‌گیری حمایت از فاقدان مسکن اجرا شدند، گرچه میزان دستیابی واقعی به سرپناه در دل این طرح‌ها نیازمند بررسی دقیق‌تری است.

وی به برنامه نوسازی مسکن روستایی اشاره کرد و گفت: نوسازی واحدهای روستایی، برنامه‌ای مؤثر بوده است. بنیاد مسکن با ارائه خدمات مهندسی رایگان و تسهیلات ارزان‌قیمت، به مقاوم‌سازی این خانه‌ها کمک می‌کند. نتیجه این اقدامات را می‌توان در کاهش تلفات و خسارات در زلزله‌های پنج یا شش ریشتری در سال‌های اخیر مشاهده کرد؛ درحالی‌که 10 تا 20 سال پیش، چنین زمین‌لرزه‌هایی تلفات قابل‌توجهی در مناطق روستایی برجای می‌گذاشت.