دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده پس از آنکه ظاهرا از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین پرسیده بود که آیا در صورت ارائه سلاح‌های دوربرد، کی‌یف می‌تواند به پایتخت روسیه حمله کند، گفته است که اوکراین نباید مسکو را هدف قرار دهد. به گزارش الجزیره، ترامپ این اظهارات را پس از آن بیان کرد که روزنامه فایننشال‌تایمز روز سه‌شنبه گزارش داد که رئیس‌جمهوری آمریکا در جریان تماس تلفنی با زلنسکی در ۴ ژوئیه، او را به تشدید حملات در عمق خاک روسیه تشویق کرده است. این گزارش که به نقل از دو فرد آگاه از این گفت‌وگو منتشر شده است، می‌گوید ترامپ همچنین از همتای اوکراینی خود پرسیده است که آیا در صورت دریافت سلاح‌هایی با برد کافی، می‌تواند مسکو و سن‌پترزبورگ را هدف قرار دهد یا خیر؟ ترامپ روز سه‌شنبه در پاسخ به سوالی در مورد اینکه آیا زلنسکی باید مسکو را هدف قرار دهد، به خبرنگاران در کاخ سفید گفت که او نباید این کار را انجام دهد.
 
ترامپ همچنین به خبرنگاران گفت که «ما به دنبال» ارائه موشک‌های دوربرد به کی‌یف نیستیم. کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید ظاهرا این بحث را در بیانیه‌ای که در اختیار چندین رسانه قرار گرفت، تایید کرد؛ اما گفت که این موضوع از متن اصلی خارج شده است. لیویت در بیانیه‌ای که در اختیار رسانه‌هایی از جمله ای‌بی‌سی نیوز و یواس‌ای تودی قرار گرفت، گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ صرفا یک سوال پرسیده بود، نه اینکه کشتار بیشتر را تشویق کند.»

ترامپ روز دوشنبه در چرخشی شدید در موضع خود در قبال جنگ، اعلام کرد که سلاح‌های بیشتری به اوکراین عرضه خواهد کرد و تهدید کرد که اگر ظرف ۵۰ روز به توافق صلح دست پیدا نکند، تعرفه‌های ثانویه سنگینی را بر شرکای تجاری روسیه اعمال خواهد کرد. ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید در ژانویه، بارها حمایت واشنگتن از اوکراین را عاملی برای تضعیف ایالات متحده دانست و زلنسکی را به مانع‌تراشی در تلاش‌ها برای برقراری صلح متهم کرد. اما لحن رئیس‌جمهور آمریکا در هفته‌های اخیر در بحبوحه ناامیدی فزاینده از امتناع ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، از مذاکره برای پایان دادن به تهاجمش تغییر کرده است.

روز سه‌شنبه، کرملین اعلام کرد که اظهارات اخیر ترامپ، از جمله تهدید به تحریم، «بسیار جدی» بوده و برای ارزیابی وضعیت به زمان نیاز دارد. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در مسکو به خبرنگاران گفت: «ما قطعا برای تحلیل آنچه در واشنگتن گفته شد به زمان نیاز داریم و اگر زمانی که رئیس‌جمهور پوتین لازم بداند، قطعا اظهارنظر خواهد کرد.»

تغییر موضع جمهوری‌خواهان!
کمتر از دوسال پیش، جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان چنان از ایده ادامه کمک به اوکراین در مبارزه با تجاوز روسیه خشمگین بودند که رئیس مجلس خودشان، کوین مک‌کارتی را برکنار کردند، تا حدی به این دلیل که به گفته آنها، او یک «معامله جانبی مخفی» برای انجام این کار انجام داده بود. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، ماه‌ها بعد، مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان، شغل خود را به خطر انداخت تا بسته بودجه‌ای برای اوکراین را تصویب کند؛ درحالی‌که اکثر اعضای مجلس به آن رای «نه» دادند. اما اکنون، بیش از سه سال پس از جنگ، بسیاری از جمهوری‌خواهان کنگره که پیوسته با ارسال پول و سلاح بیشتر به اوکراین مخالفت کرده و خواستار پایان دادن به دخالت آمریکا در جنگ بوده‌اند، به دنبال رهبری رئیس‌جمهور ترامپ، به سرعت در حال تغییر موضع خود هستند. این جدیدترین مدرکی است که نشان می‌دهد ترامپ، که رویکرد سیاست خارجی «اول آمریکا»ی او، دهه‌ها سنت جمهوری‌خواهان مبنی بر مداخله قدرتمندانه آمریکا در درگیری‌های سراسر جهان را زیر پا گذاشته است، کنترل آهنینی بر حزب خود دارد.

اکنون که رئیس‌جمهور که زمانی کمک‌های آمریکا به اوکراین را تحقیر می‌کرد، تغییر موضع داده و طرح جدیدی را برای تسریع ارسال سلاح به این کشور جنگ‌زده اعلام کرده است، برخی از جمهوری‌خواهان برای حفظ اتحاد با او، خود را به زحمت می‌اندازند. این شامل سکوت نسبی برخی از مخالفان صریح سابق حمایت از اوکراین و مخالفت‌های علنی برخی از نزدیک‌ترین متحدان ترامپ بوده است که بسیاری از آنها زمان قابل توجهی را در کنگره صرف استدلال علیه سیاستی کردند که زمانی آن را بی‌ملاحظه می‌نامیدند؛ اما اکنون استدلال می‌کنند که دیپلماسی درخشانی از یک استراتژیست ارشد است.

دریک ون اوردن، نماینده جمهوری‌خواه از ویسکانسین، بهار گذشته دولت بایدن را به‌دلیل نداشتن برنامه‌ای برای کمک‌های بیشتر به اوکراین به‌شدت مورد انتقاد قرار داد و اعلام کرد: «ما باید از ورود به جنگ‌های بی‌پایان دست‌برداریم.» روز دوشنبه اما او از اعلام کمک‌های بیشتر ترامپ حمایت کرد. او در مصاحبه‌ای گفت: «من صراحتا به دونالد ترامپ اعتماد دارم. من او را صلح‌طلب اصلی می‌نامم. او می‌داند چه می‌کند و من به او اعتماد دارم.» اگرچه ترامپ سریعا تاکید کرد که ایالات متحده هیچ هزینه‌ای را پیشاپیش برای هیچ سلاح اضافی پرداخت نخواهد کرد، اما هیچ برنامه دقیقی برای چگونگی پایان دادن به جنگ ارائه نکرد.

بالاخره یک خبر خوب برای اروپا
به نظر می‌رسد رئیس‌جمهوری ایالات متحده دریافته است که روسیه جنگ خود در اوکراین را تا زمانی که ادامه آن بسیار پرهزینه نشود، متوقف نخواهد کرد. مقامات و تحلیلگران اروپایی می‌گویند فروش سلاح‌های پیشرفته آمریکایی برای کمک به اوکراین به کی‌یف کمک می‌کند تا از خود دفاع کند و حداقل فعلا یک تغییر مهم در تفکر ترامپ در مورد تجاوز روسیه است. روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت: رئیس‌جمهور در مورد اروپا نیز موضع خود را تغییر داده است. او همان‌طور که روز دوشنبه گفت، تصمیم خود را برای «داشتن یک اروپای قوی گرفته است و البته چیز بسیار خوبی است.» او اعلام کرد که «اروپا روحیه زیادی برای این جنگ دارد»، دیدگاهی که به گفته خودش تا همین اواخر با آن موافق نبود. 

در واقع، نقش فعال‌تر ناتو در مسلح کردن اوکراین، جدیدترین نشانه از این است که کشورهای اروپایی پس از دهه‌ها اتکا به ایالات متحده، رویکردی تهاجمی‌تر نسبت به امنیت خود در پیش گرفته‌اند. حتی اگر ترامپ اخیرا از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، انتقاد کند، رهبران اروپایی نشان داده‌اند که نمی‌توانند روی حمایت بی‌قید و شرط رئیس‌جمهوری آمریکا حساب کنند.

دانیلا شوارتزر، تحلیلگر سیاست خارجی آلمان و عضو هیات اجرایی بنیاد برتلزمن، یک موسسه غیرانتفاعی که به مشارکت مدنی اختصاص دارد، گفت: «مردم می‌خواهند باور کنند که او موضع خود را سخت‌تر می‌کند و ممکن است کمی خوش‌بینی وجود داشته باشد، اما مردم فکر نمی‌کنند که او مشکل را برای ما حل کند.»

برخی از مقامات اروپایی تهدید ترامپ مبنی بر مجازات اقتصادی روسیه ظرف ۵۰روز در صورت نپذیرفتن آتش‌بس را بعید می‌دانند؛ چراکه بر این باورند که رئیس‌جمهوری روسیه عقب نخواهد نشست؛ پوتینی که معتقد است در برابر غرب دوام خواهد آورد و در جنگ پیروز خواهد شد.

تهدید ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه بر روسیه توخالی تلقی می‌شود؛ زیرا تجارت کمی با مسکو وجود دارد. تهدید او مبنی بر اعمال «تعرفه‌های ثانویه»، همان‌طور که خودش آنها را نامید، بر مشتریان انرژی روسیه، مبهم است. این تهدید همچنین پنجاه روز به پوتین اجازه می‌دهد تا جنگ را هرطور که می‌خواهد ادامه دهد. ترامپ به انعطاف‌پذیری در مورد ضرب‌الاجل‌هایش معروف است.

توری تاوسیگ، مدیر سابق امور اروپا در شورای امنیت ملی که اکنون در شورای آتلانتیک مشغول به کار است، پرسید: «چرا پوتین باید در ۵۰روز آینده رویه خود را تغییر دهد؛ درحالی‌که او در سه سال گذشته، چه برسد به ۶ماه اول دولت ترامپ، تصمیم گرفته است که در این مسیر باقی بماند؟» به همان اندازه مهم، حتی یک آتش‌بس ۳۰روزه هم استراتژی برای پایان دادن به جنگ نیست و همان‌طور که اسرائیل و حماس نشان داده‌اند، آتش‌بس‌ها به راحتی در بحبوحه اتهامات متقابل شکسته می‌شوند. کرملین از اظهارنظر قطعی در مورد اعلامیه ترامپ خودداری کرد.

دیمیتری اس. پسکوف، سخنگوی پوتین، به خبرنگاران گفت که اوکراین آن را به‌عنوان «نشانه‌ای برای ادامه جنگ» تفسیر کرده است. کرملین بارها سعی کرده است تقصیر توقف روند صلح را به گردن کی‌یف بیندازد. ناامیدی ترامپ از اینکه پوتین «او را به بازی می‌گیرد»، همان‌طور که ترامپ زمانی گفته بود، واقعی است. شوارتزر گفت: «نمی‌توان روی دوام آن حساب کرد، اما کمی امید می‌دهد.» اما اروپایی‌ها از تهدید تقریبا همزمان ترامپ به افزایش تعرفه‌های پایه به ۳۰ درصد برای تمام کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا از اول اوت، خشمگین هستند و با دندان‌های به هم فشرده لبخند می‌زنند. او گفت: «یک سرخوردگی واقعی از ترامپ و روابط ترانس آتلانتیک وجود دارد و تصمیم تعرفه‌ای به این سرخوردگی دامن زده است.» 

اروپایی‌ها ماه‌هاست که دریافته‌اند ترامپ هیچ کمک مالی یا نظامی آمریکایی بیشتری فراتر از حدود ۶۱ میلیارد دلار تخصیص‌یافته مصوب دوران ریاست‌جمهوری جوزف آر. بایدن جونیور ارائه نخواهد داد و به‌طور قابل توجهی کمک‌های خود را به اوکراین افزایش داده‌اند. اما آنها همچنین می‌خواهند و نیاز دارند که ترامپ و آمریکایی‌ها را در کنار خود نگه دارند، به‌ویژه برای ادامه همکاری حیاتی با کی‌یف در زمینه اطلاعات عملیاتی.