ایرنا/ ۲۷ تیرماه، روز ثبت جهانی بیابان لوت است، نگین کویر ایران که با مناظر بی‌نظیر و گرم‌ترین نقطه زمین، شکوه طبیعت کشورمان را به نمایش گذاشته و امروز، فرصتی برای بازخوانی این شگفتی طبیعی و تأکیدی دوباره بر ضرورت حفاظت از این میراث گران‌بها برای نسل‌های آینده است.

بیابان لوت فقط یک کویر نیست، این سرزمین سوزان، با تپه‌های ماسه‌ای عظیم، کلوت‌های حیرت‌انگیز، دشت‌های نمکی، دهانه‌های آتشفشانی و دمایی که گاه به بیش از ۷۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، یکی از منحصربه‌فردترین اکوسیستم‌های طبیعی در جهان به‌شمار می‌رود، سرزمینی که به جای زندگی پرجنب‌وجوش، آرامش سنگ‌ها، بادها و خورشید سوزان بر آن حکمرانی می‌کنند.

با ثبت جهانی لوت، نام ایران در میان کشورهایی قرار گرفت که نه‌فقط فرهنگ و تاریخ، بلکه طبیعت‌شان نیز زبانزد و قابل ستایش است، از آن زمان تاکنون، بیابان لوت به نمادی از تعادل میان زیبایی و بی‌رحمی طبیعت و در عین حال فرصتی برای توسعه پایدار در دل خشکسالی تبدیل شده است.

امروز، در سالروز ثبت جهانی این شگفتی طبیعت، نه‌تنها باید به گذشته افتخار کرد، بلکه لازم است با نگاهی آینده‌نگر، بر حفاظت، معرفی علمی و توسعه گردشگری مسئولانه در این منطقه تأکید شود، لوت تنها یک میراث طبیعی نیست، گنجینه‌ای است که آینده آن به تصمیم‌های امروز ما گره خورده است.

بیابان لوت، پهنه‌ای عظیم به وسعت حدود ۲۳ هزار کیلومتر مربع در جنوب‌شرق ایران، بین استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان گسترده شده است، این بیابان که به دلایل اقلیمی و اکولوژیکی به نام «بیابان لوت» شناخته می‌شود، یکی از ناشناخته‌ترین و در عین حال بی‌نظیرترین اکوسیستم‌های بیابانی جهان به شمار می‌آید.

ویژگی‌های منحصر به فرد بیابان لوت

مطالعات بین‌المللی و داخلی نشان می‌دهد که این منطقه دارای ارزش‌های چندلایه اکولوژیکی، هواشناسی، زمین‌شناسی، تاریخی و فرهنگی است، گونه‌های خاص گیاهی و جانوری بیابانی، داده‌های اقلیمی کم‌نظیر، ساختارهای زمین‌شناسی بی‌همتا و پیوند دیرینه انسان با این سرزمین از مهم‌ترین دلایل ثبت جهانی لوت هستند.

با وجود ظرفیت‌های بی‌بدیل، بیابان لوت با تهدیداتی همچون فرسایش خاک، گردشگری بی‌ضابطه، آلودگی و توسعه صنعتی بدون ارزیابی زیست‌محیطی مواجه است، کمبود زیرساخت‌های اقامتی و نیروی انسانی آموزش‌دیده نیز مشکلاتی است که پیش روی مدیریت این منطقه قرار دارد.

از طرفی صنعت گردشگری با محوریت طبیعت، ماجراجویی، سلامت، فرهنگ بومی و صنایع دستی می‌تواند نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی منطقه و حفظ این میراث جهانی ایفا کند که تحقق این هدف نیازمند همکاری گسترده بین نهادهای دولتی، بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و جوامع محلی است.

مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی گفت: راه‌اندازی پایگاه بیابان لوت در روستای دهسلم نهبندان از اولین اقدامات بعد از ثبت جهانی این اثر بوده که برای این منظور خانه‌ای روستایی در روستای دهسلم نهبندان مرمت و اختصاص یافت.

زهرا رضایی ملکوتی افزود: این پایگاه به عنوان مرکز اطلاع رسانی برای ارائه اطلاعات قبل از ورود به بیابان لوت کمک زیادی به گردشگران کرده است.

وی اظهار کرد: همچنین اقداماتی از قبیل نصب تابلوهای راهنما، اجرای پروژه‌های پژوهشی روی فلور و امنیت گردشگری، برگزاری همایش‌های بین‌المللی و نمایشگاه‌های صنایع دستی و گردشگری در این خصوص انجام شده است.

مدیر پایگاه جهانی بیابان لوت در خراسان جنوبی تصریح کرد: همچنین ثبت کوه‌های مریخی و نخلستان دهسلم در فهرست میراث طبیعی ملی، از دیگر دستاوردهای اخیر است.

وی تاکید کرد: بیابان لوت، این گنجینه طبیعی و فرهنگی ایران، یادآور مسئولیت جمعی ما برای حفاظت از میراث جهانی است، میراثی که باید برای نسل‌های آینده حفظ و پاسداری شود.

چهارمین همایش بین‌المللی بیابان لوت، فرصتی برای گفت‌وگوی جهانی

اما در ادامه توجه جهانی به بیابان لوت و به منظور بهره‌گیری از ظرفیت‌های این اثر منحصربه‌فرد طبیعی، چهارمین کنفرانس بین‌المللی گردشگری بیابان لوت با محوریت «سرمایه‌گذاری در گردشگری» آبان‌ماه امسال در خراسان جنوبی برگزار خواهد شد.

این همایش با هدف تبادل نظر میان کارشناسان ملی و بین‌المللی، مسئولان اجرایی، پژوهشگران، فعالان گردشگری و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی، بستری برای بررسی راهکارهای توسعه پایدار گردشگری در منطقه لوت فراهم می‌کند.

همچنین، این رویداد در پی آن است که با معرفی ظرفیت‌های منحصربه‌فرد کویر لوت در سه استان خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان، گامی مؤثر برای توانمندسازی جوامع محلی، جذب سرمایه، ترویج حفاظت هوشمندانه و خلق فرصت‌های اقتصادی جدید برداشته شود.

چهارمین دوره این کنفرانس در ادامه سه دوره پیشین برگزار می‌شود، همایشی که نخستین‌بار با تمرکز بر «فرصت‌های محلی و بین‌المللی» برگزار شد و به تدریج به تریبونی علمی و اقتصادی برای گفت‌وگو درباره آینده کویر جهانی لوت بدل شده است.

ا