ایسنا/ از آغاز جنگ اوکراین در ۲۴ فوریه سال گذشته میلادی ۱۶ ماه می‌گذرد اما سوال اینجاست که چه کسی پیروز این جنگ است؟

برخی از مقام‌های غربی می‌گویند تعیین برنده جنگ میان روسیه و اوکراین به شدت به نتیجه ضد حمله در جریانِ اوکراین علیه نیروهای روس و اوضاع سیاسی در روسیه بستگی دارد. تاکنون پیشرفت در این ضد حمله آنطور که پیش بینی می‌شد، نبوده اگرچه دولت کی‌یف همچنان مدعی است که آهسته بودن روند این پیشرفت در ضد حمله علیه مسکو "عمدی" است.
وبسایت بیزنس اینسایدر در گزارشی از قول چهار کارشناس می‌نویسد: پاسخ به این سوال که چه طرفی پیروز جنگ است، به طور قطع سر راست و مستقیم نیست. اگرچه هنوز خیلی زود است که نتیجه را با قطعیت پیش‌بینی کنیم اما یکسری از مواردی هستند که در آن‌ها روسیه یا اوکراین پیشروی دارند.

اراضی

اینسایدر مدعی است نه روسیه و نه اوکراین به اهدافی که بر سر آن این جنگ آغاز شده، دست پیدا نکرده‌اند.
درست پیش از آنکه فوریه سال گذشته میلادی روسیه حمله خود به اوکراین و یا "عملیات نظامی ویژه" را آغاز کند، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اهدافش را اعلام کرد که شامل نازی زدایی" و "غیرنظامی کردن" کی‌یف به همراه دفاع از روس‌تبارهای دونتسک و لوهانسک بود که دو منطقه جدایی طلب در شرق اوکراین هستند و روسیه آن‌ها را دولت‌های مستقل می‌داند.
اما مسئولان روس اهداف خود را تغییر داده‌اند که یکی از آن‌ها همین تابستان گذشته میلادی بود. آن‌ها می‌خواستند مناطقی فراتر از دونباس شامل خرسون و زاپوریژیا را هم به کنترل خود در آورند. روسیه برای چندین ماه خرسون را تحت کنترل خود درآورد اما از این شهر در نوامبر ۲۰۲۲ عقب‌نشینی کرد و خرسون به دست اوکراینی‌ها افتاد.
"مارینا میرون"، محقق در دپارتمان مطالعات جنگ در کینگز کالج لندن به اینسایدر گفت که به دلیل اهداف جنگی همیشه در حال تغییر، روسیه در به دست گرفتن و کنترل اراضی بهتر عمل کرده است.
او ادامه می‌دهد: از منظر روسیه، فکر می‌کنم که آنها کمی بیشتر به دستیابی به اهداف خود نزدیک باشند، چون این اراضی اکنون در اختیار و کنترل آنهاست. حتی اگر آنها این اراضی را حفظ کنند و بیشتر از این پیش نروند، بازپس گیری آن اراضی برای اوکراین بسیار دشوار خواهد بود.
همچنین در زمان نگارش این گزارش و بر اساس نقشه به‌روز شده منتشر شده توسط موسسه مطالعه جنگ، روسیه بخش اعظمی از جنوب شرق اوکراین را تحت کنترل دارد.
از طرف دیگر، یکی از اهداف اصلی اوکراین که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری این کشور در طرح ۱۰ بندی خود ارائه کرد، آزادی تمامی مناطق تحت کنترل از جمله کریمه است که در سال ۲۰۱۴ به روسیه الحاق شد.
اما دو کارشناس دیگر به اینسایدر گفتند که به نظر می‌رسد این اهداف دست یافتنی نباشند.
مارینا میرون ادامه می‌دهد: بنابراین از نظر سرزمینی، فکر نمی‌کنم زلنسکی به هدف خود یعنی آزادسازی تمام اراضی تحت کنترل روسیه دست بزند. حتی فکرش را هم نمی‌کنم که چنین مساله‌ای امکان داشته باشد.
"دیوید لویس"، یکی از دستیاران ارشد در اندیشکده موسسه سلطنتی لندن به اینسایدر گفت، دستیابی و محقق شدن طرح ۱۰ بندی زلنسکی خیلی مشکل و خیلی محدود است.
او ادامه می‌دهد: خیلی بعید است که بتوان در آینده‌ای نزدیک این طرح را اجرا کرد چون این روند به تغییر سیاست‌ها در قبال روسیه و به ویژه دستکم تغییر رژیم در روسیه بستگی دارد که بعید است در حال حاضر اتفاق بیفتد.

روحیه
به گفته چهار کارشناس، اگر بخواهید بر اساس روحیه قضاوت کنید که چه کسی برنده جنگ است، اوکراین به عنوان پیروز ظاهر می‌شود.
"یاروسلاو باربیری"، کارشناس مسائل روسیه و جمهوری‌های استقلال یافته شوروی در دانشگاه بیرمنگام به اینسایدر می‌گوید: روحیه اوکراین از زمان شکست روسیه در تصرف کی‌یف در همان روزهای نخست جنگ بسیار بالاست.
او می گوید: این حس وجود دارد که روسیه در موقعیتی ضعیفتر است چون به نظر می‌رسد که شوکه شده‌اند و نیاز دارند که انتظاراتشان را در مقابل ارتش اوکراین تنظیم کنند.
"دیوید لویس"، یکی از دستیاران ارشد در اندیشکده موسسه خدمات متحد سلطنتی مدعی است: روس‌ها در آغاز جنگ اهداف خود را بسیار نامشخص اعلام کردند و این مساله باعث شد تا جلب حمایت برای این جنگ در داخل کشور بسیار به مشکل بخورد.
او ادامه می‌دهد: افرادی زیادی از جمله در میان جامعه ملی‌گرای روسیه هستند که به شدت درباره پیشرفتی که در حال انجام است، تردید دارند. اینکه آیا این بدان معناست که آیا تهدیدی برای حکومت مسکو وجود خواهد داشت یا خیر، به نظر من یک سوال متفاوت است، اما واضح است که دستکم نارضایتی کاملا گسترده‌ای از نحوه اداره جنگ وجود دارد.
به ادعای این نشریه، "روحیه" روس‌ها در پی درگیری در میان سران نظامی روسیه و یوگنی پریگوژین، رئیس گروه واگنر که به نیروهای پوتین در اوکراین کمک کرده نیز ضعیف شده است.
این تنش داخلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۳ و پس از آن تشدید شد که واگنرها علیه دولت روسیه شورش کردند اما شکست خوردند. این گروه پس از ۳۶ ساعت و با توافقی که به انتقال پریگوژین در بلاروس منجر می‌شد، از شورش دست کشید اما به ادعای اینسایدر، این شورش واگنر باعث شد تا حکومت پوتین ضعیف به نظر برسد.
بر اساس گزارشی از سوی شبکه خبری سی.ان.بی.سی، "هانا لیوباکووا"، محقق غیر مقیم در مرکز اوراسیای شورای آتلانتیک مدعی است: شورش مسلحانه پریگوژین نشان دهنده یک بحران سیاسی در داخل روسیه است و افسانه قدرت بلامنازع و شکست ناپذیری این کشور را متزلزل می‌کند.

پیروزی نظامی
تمامی کارشناسان به اینسایدر می‌گویند، تجزیه و تحلیل اینکه چه کسی در حال حاضر از نقطه نظر نظامی برنده است، کاری دشوار است چون بسیاری از موارد به ضد حمله اوکراین بستگی دارد.
"دیوید لویس"، یکی از دستیاران ارشد در اندیشکده موسسه خدمات متحد سلطنتی به اینسایدر می‌گوید: حتی با این ضد حمله هم هنوز مشخص نیست که آموزش نیروهای اوکراینی و تجهیزات جدید غربی چقدر موثر واقع می‌شود و مقاومت نیروهای روسی به چه صورت پیش خواهد رفت. به نظرم دو طرف به نسبت برابر هستند. ما مدت‌هاست که در خط مقدم شاهد تغییرات بزرگی نبوده‌ایم.
این کارشناس همچنین ادامه می‌دهد: مشخص است که ضد حمله اوکراین تلاش دارد تا تغییراتی ایجاد کند اما روسیه آن را دفع می‌کند و حتی یکسری پیروزی‌های محلی هم به معنای یک پیروزی استراتژیک بزرگ در لحظه نیست.
"جان ای. هربست"، سفیر آمریکا در اوکراین از ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶ هم به اینسایدر می‌گوید: ضد حمله سال گذشته موفقیت آمیز بود. حمله روسیه که برای چند هفته به کنترل باخموت منجر شد یک پیروزی تمام عیار نبود. منظورم این است که روس‌ها شهر باخموت را تحت کنترل خود در آوردند و آن موقعیت اکنون در معرض تهدید است اما تلفات سنگینی هم متحمل شدند.
این اظهارات در حالی است که ضدحمله اوکراینی‌ها که با سر و صدای زیاد آغاز شده بود، حتی به گفته منایع غربی با شکست همراه شد و در آن بسیاری از تجهیزات غربی از جمله تانک‌های آلمانی «لئوپارد« و نفربرهای آمریکایی «بردلی» طعمه آتش توپخانه و پهپادهای انتحاری روسیه شدند.   

مذاکرات
در این مرحله، تعیین دقیق پیروزی اوکراین یا روسیه دشوار است و هر چهار کارشناس به اینسایدر گفتند که معتقدند این جنگ سال‌ها به طول خواهد انجامید.
"یاروسلاو باربیری"، کارشناس مسائل روسیه و جمهوری‌های استقلال یافته شوروی در دانشگاه بیرمنگام به اینسایدر می‌گوید: مذاکرات به چگونگی پیشرفت این ضد حمله بستگی دارد. اگر اوکراین به پیروزی‌های قابل توجهی دست پیدا نکند، این خطر زیاد است که درخواست‌های بیشتری از سوی دولت‌های غربی برای تحت فشار قرار دادن اوکراین به منظور نشستن بر سر میز مذاکرات وجود داشته باشد، آن هم با این دلیل که این جنگ نمی‌تواند از راه‌های نظامی به پیروزی برسد.
لویس می‌گوید: اگر اوکراین پیشرفت نظامی به دست بیاورد و برخی اراضی خود را پس بگیرد، مساله سیاسی در اوکراین شاید کمی تغییر کند. اما دقیقا نمی‌توانم به این زودی شاهد تغییر افکار عمومی یا رهبری سیاسی در اوکراین باشم و خیلی خوشبین نیستم که به زودی شاهد مذاکرات باشیم، چه رسد به اینکه شاهد مذاکرات موفقیت آمیزی باشیم که در واقع به این درگیری پایان دهد.
سفیر سابق آمریکا در کی‌یف نیز ادامه داد: اگر پوتین بفهمد که واقعا هیچ راهی در جهان برای دستیابی به اهدافش نیست، شاید ما سرمیز مذاکره بنشینیم و ببینیم چه چیزی برای مذاکره امکان پذیر است. اینکه چنین چیزی اتفاق بیفتد یا خیر، باید دید.