ذراتی کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون که با نام PM ۲.۵ شناخته می‌شوند متهم ردیف اول بروز مشکلات سلامتی ناشی از آلودگی هوا هستند؛ ذراتی که عمدتا در فصل سرد سال تشدید می‌شوند و برای سلامتی خطرناک هستند.

آلودگی هوا موضوعی است که همه گروه‌های سنی با آن درگیر هستند، اما در شرایطی که حتی گاهی غیرحضوری شدن مدارس و دورکار شدن کارمندان هم دوای درد نیست، شاید بتوان با رعایت توصیه‌های پزشکی نوین و حتی طب ایرانی، عوارض قرارگیری در معرض آلودگی هوا را کاهش داد.

در همین زمینه به گفته متخصصان طب سنتی، توصیه می‌شود در شرایط آلودگی هوا افراد از خوراک‌ها و روش‌هایی استفاده کنند که آثار زیان‌آور مواد آلاینده را کاهش می‌دهند. به این ترتیب مصرف برخی خوراکی‌ها و برخی اصول غذایی در روزهایی که آلودگی هوا به حد هشدار رسیده، می‌تواند مفید باشد؛ از جمله این خوراکی‌ها عبارتند از سیب شیرین، انار شیرین یا کمی مایل به ترش، خوردن کدو حلوایی یا کدو سبز به اشکال مختلف مخصوصا همراه با آلو بخارا، مصرف فلفل دلمه‌ای در وعده‌های غذایی، مصرف پیاز و سیر پخته شده در وعده‌های غذایی که منجر به پاکسازی مجاری ادراری می‌شود، مصرف پرتقال شیرین، استفاده از سالاد کاهو، هویج رنده شده، روغن زیتون با کمی آب نارنج طبیعی، مصرف سوپ‌های سبزیجات همراه با زرشک، هویج رنده شده، شلغم و به، مصرف دمنوش آویشن، مصرف دمنوش گل‌گاوزبان همراه ریشه سنبل‌الطیب و بهار نارنج و ...

در این میان اما مهم است که بدانیم مصرف کدام مواد غذایی می‌تواند عوارض آلودگی هوا را تشدید کند؛ به عنوان مثال استعمال سیگار و قلیان، استفاده از حشره‌ کش در محیط، پخت و پز بدون تهویه مناسب در آشپزخانه، مصرف غذاهای مانده،‌ گوشت‌های صنعتی، خوراکی‌های حاوی مواد نگهدارنده، روغن‌های چندبار حرارت دیده مانند فست‌فودهای سرخ شده بازاری،‌ تنقلاتی مانند چیپس و ...، خوردن خوراکی‌هایی که غلظت خون را افزایش می‌دهند مانند مصرف گوشت گاو، عدس،‌ قارچ، بادنجان به خصوص میرزاقاسمی، گوشت‌های صنعتی، غذاهای خمیری مانند ماکارونی و غذاهای چرب و سنگین مانند کله‌پاچه، خوردن خوراکی‌هایی که یبوست‌آور هستند و دفع مواد زائد از طریق روده را کاهش می‌دهند مانند غذاهای خشک،‌ عدس پلو، موز سفت، میوه‌های ترش، سنجد و خرمالوی گس در روزهایی که هوا آلوده است بهتر است به حداقل خود برسد.

همچنین بنابر اعلام متخصصان طب رایج برای داشتن برنامه غذایی مناسب که زیان‌های آلودگی هوا را به حداقل برساند موارد زیر به افراد توصیه می‌شود:

_ حداقل ۴۰۰ گرم سبزی و میوه تازه موجود در فصل سرما در طی روز باید مصرف شود.

_ سبزی‌ها را بیشتر به صورت تازه و خام مصرف کنید چون ویتامین‌های آن به خصوص ویتامین C بیشتر حفظ می‌شود.

_ روزانه از شیر و مواد لبنی کم چرب مثل ماست و پنیر کم چرب به مقدارکافی مصرف کنید.

_ حداقل ۲ یا ۳ وعده در هفته ماهی مصرف کنید.

_ از مصرف تنقلات کم ارزش مثل چیپس و پفک و نوشابه‌های گازدار بپرهیزید.

 _ از مصرف غذاهای کارخانه‌ای و فرآوری شده نظیر سوسیس، کالباس و کنسروها به دلیل داشتن مواد شیمیایی افزودنی و نگهدارنده در شرایط آلودگی هوا پرهیز شود و مصرف مواد غذایی تازه و غیرصنعتی برای حفظ سلامتی افراد در مواجهه با آلاینده‌های هوا افزایش یابد.

_ روزانه برای حفظ سلامت اندام‌های دفعی و تسهیل دفع سموم و مواد دفعی به میزان کافی آب و مایعات مصرف شود. بهتر است از شیر و لبنیات کم چرب و انواع میوه و سبزی‌های فصل سرما نظیر انار، خرمالو، به، نارنگی، پرتقال، کیوی، شلغم، سیر و پیاز و انواع کلم، چغندر پخته و خام در انواع آش، سوپ و خورش و البته آب و چای کم رنگ نیز بیشتر استفاده شود. به طور کلی افزایش مصرف روزانه منابع غذایی؛ آب و مایعات، فیبرها، برخی ویتامین‌ها، املاح و مواد آنتی‌اکسیدان در کاهش اثرات آلودگی هوا بر بدن نقش بسزایی دارد.

از سوی دیگر هرگونه فعلایت بدنی سنگین که سبب افزایش تنفس و تنش در افراد شود به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود؛ چنانچه در این زمینه دکتر شاهسونی - رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت تاکید کرده است: گروه‌های حساس باید تا حد امکان فعالیت‌های ورزشی را در فضای باز انجام ندهند و این فعالیت را به فضای بسته منتقل کنند. البته خود فعالیت ورزشی هم باعث می‌شود که هوای بیشتری تنفس کنیم و نهایتا آلودگی بیشتری وارد بدن‌مان می‌شود.