پدال/ طی روزهای اخیر فرصتی دست داد تا از نزدیک شرایط خودروها در گرجستان را بررسی کنیم. قیمت مناسب و آزادی واردات خودروهای نو یا دست دوم، گرجستان را یکی از بهترین کشورهای دنیا برای مالکیت وسایل نقلیه نشان می‌دهد.

هرچند که گرجستان و ایران، کشورهای همسایه محسوب نمی‌شوند اما در نزدیک‌ترین نقطه مرزی، تنها ۱۶۰ کیلومتر فاصله دارند. گرجستان به عنوان یکی از نزدیک‌ترین کشورهای اروپایی به ایران، برای مردم ما چندان شناخته شده نیست؛ درحالی‌که امروزه سفر به گرجستان برای ایرانی‌ها، بدون اخذ ویزا میسر است.

نگارنده طی ۹ روز ابتدای اردیبهشت امسال، سفری سیاحتی به شهرهای مختلف گرجستان داشت و از این فرصت برای شناسایی شرایط بازار خودروی این کشور استفاده کرد. تصاویر این مطلب، با گوشی همراه توسط نویسنده متن، جمع‌آوری شده‌اند و اطلاعات لازم از منابع مختلف، شامل مصاحبه با افراد محلی یا منابع اینترنتی هستند.

کشور گرجستان با مساحت ۷۰ هزار کیلومتر مربع و جمعیت ۳/۷ میلیون نفر، اندازه‌ای مشابه با یکی از استان‌های ایران مثل یزد یا خوزستان دارد. تقریبا نیمی از مردم گرجستان در تفلیس، پایتخت این کشور زندگی می‌کنند و مسیحی ارتدوکس (مشابه روسیه) هستند. بنابر آمار رسمی، میانگین درآمد شهروندان گرجستانی، ماهانه ۳۷۰۰ لاری (GEL) معادل ۱۵۰۰ دلار امریکا است.

مردم گرجستان، در مقایسه با شهروندان کشورهای همسایه، مثل ترکیه و ارمنستان، توجه بیشتری به خودروها نشان می‌دهند. شاید برای مردان گرجستانی‌، رسیدگی به نمای ساختمان و خرید آپارتمان با متراژ بیشتر، چندان اهمیتی نداشته باشد اما رانندگی با یک خودروی مدرن، همیشه جزو اولویت‌ها است.

اگر به شهرهای مختلف ترکیه، مثل استانبول و آنکارا سفر کنید، به ندرت خودروهای تیونینگ‌شده با تجهیزات اضافی و رینگ اسپرت می‌بینید اما چنین محصولاتی در خیابان‌های تفلیس و باتومی گرجستان پرتعداد هستند. این مورد، نشانه‌ای دیگر از علاقه‌ی گرجستانی‌ها به صنعت خودرو است.

دیگر نکته‌ی مهم مرتبط با شرایط بازار خودروی گرجستان، فقدان عوارض و مالیات بر مدل‌های نو یا دست دوم وارداتی است. هر شهروند گرجی به راحتی می‌تواند، عازم آلمان یا انگلیس شود تا خودروی مورد علاقه‌اش را شخصا به گرجستان وارد کند. به همین دلیل، تنوعی کم‌نظیر از خودروهای ساخت برندهای مختلف سراسر دنیا در گرجستان وجود دارد که البته، قیمتی بسیار منطقی و جذاب دارند.

 پرفروش‌ترین خودروها و برندهای وسایل نقلیه در گرجستان
بیشترین معاملات خودروهای نو یا دست دوم در گرجستان به محصولات تویوتا اختصاص دارد. کمری و پریوس، بیش از دیگر مدل‌ها از حدود سال ۲۰۰۵ تا امروز در سراسر گرجستان فروخته شده‌اند.

دیگر مورد جالب، علاقه‌ی بسیار زیاد گرجستانی‌‌ها به انواع مرسدس بنز و بی‌ام‌و است. افراد با توان مالی متفاوت، می‌توانند خودروهای این برندها را خریداری کنند. به بیان بهتر، مرسدس بنز و بی‌ام‌و ساخت ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰ برای ماشین‌دوستان کم‌درآمد به وفور در دسترس هستند. مدل‌های جدیدتر، شامل S کلاس میباخ، G کلاس، سری ۳ و سری ۵ و سری ۷ هم به ثروتمندان فروخته می‌شوند.

تقسیم‌بندی کشورهای سازنده برای خودروهای پرتقاضا در گرجستان، تسلط برندهای ژاپنی و آلمانی را به خوبی نشان می‌دهد. برندهای امریکایی و ایتالیایی نیز در بازار این کشور وجود دارند اما چندان پرفروش نیستند. البته تعداد قابل توجهی از خودروهای فورد، خصوصا سدان فیوژن در گرجستان وجود دارد که مونتاژ ترکیه هستند.

حدود ۷۰ درصد کل خودروهای موجود در گرجستان، ساخت برندهای ژاپنی و آلمانی محسوب می‌شوند. از این گروه، سهم اصلی به تویوتا و بنز و بی‌ام‌و اختصاص دارد؛ درحالی‌که برندهایی مثل هوندا، سوبارو، مزدا، نیسان، فولکس، اوپل و پورشه، تعداد کمتری را تشکیل می‌دهند. پلیس گرجستان از خودروهای سدان اشکودا اکتاویا استفاده می‌کند و برای مسیرهای خارج شهری، وانت پیکاپ میتسوبیشی دارد.

اگر ۳۰ درصد باقی مانده از خودروهای غیر ژاپنی و آلمانی در گرجستان را مد نظر قرار دهیم، حضور پررنگ برندهای کره‌ای، شامل کیا و هیوندای دیده می‌شود. تولیدات بریتانیایی، شامل انواع مینی و رنجرور و جگوار نیز در گرجستان به تعداد بالا وجود دارند اما عمدتا توسط افراد متمول خریداری می‌شوند. این شرایط برای تولیدات پورشه، مازراتی و آلفارومئو نیز وجود دارد.

فورد موستانگ، دوج چلنجر و کامارو، خودروهایی محبوب در گرجستان هستند که البته به دلایل مختلف، مثل مصرف سوخت بالا و مشکلات تامین قطعه از خارج، بسیار کمتر از آلمانی‌ها در خیابان دیده می‌شوند. غالبا رانندگان جوان و علاقه‌مند جلب توجه در گرجستان، پشت فرمان ماسل‌کارهای امریکایی حضور دارند. همچنین به‌‌ندرت می‌توان مدل‌های مختلف تسلا را در مرکز شهر تفلیس مشاهده کرد.

موتورسیکلت و دوچرخه از برندهای مشهور، به‌ندرت در خیابان‌های گرجستان دیده می‌شوند. نگارنده در تفلیس، تعدادی هارلی‌دیویدسن و بی‌ام‌و کروزر را مشاهده کرد اما در مجموع، موتورسواری در گرجستان، مشابه ایران یا کشورهای شرق آسیا، محبوب نیست. موتورسیکلت‌های سبک با پیشرانه کم‌حجم، برای حمل بار در پایتخت گرجستان، پراستفاده هستند.

دلیل فروش بسیار خوب تویوتا در گرجستان چیست؟
پاسخ به سوال فوق چندان پیچیده نیست. قیمت مناسب، هزینه نگه‌داری پایین، مصرف سوخت قابل قبول و شبکه بزرگ تامین قطعه، دلایلی است که مردم گرجستان برای خرید تویوتا دارند.

غالب خودروهای تاکسی در تفلیس و باتومی، پریوس قدیمی ساخت ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۵ هستند. در گرجستان هزینه خرید یک پریوس ۲۰۱۴  که شرایط فنی سالم با کارکرد حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر داشته باشد، کمتر از ۱۰ هزار دلار است. این محصول، فضای کافی برای ۴ سرنشین بالغ دارد و همراه با صندوق عقب جادار، حدود ۳ تا ۴ بنزین در صد کیلومتر مصرف می‌کند.

چرا خودروهای چینی در گرجستان دیده نمی‌شوند؟
هرچند که میانگین درآمد مردم گرجستان، متناسب با کشورهای متمول اروپایی نیست اما رغبتی برای خرید مدل‌های چینی ندارند. این شرایط، درحالی دیده می‌شود که طی ۱۰ سال اخیر، مردم روسیه از خودروهای چینی استقبال کردند؛ اما نگارنده در روزهای متمادی بررسی خودروهای بازار گرجستان، تنها ۲ دستگاه شاسی بلند هاوال مشاهده کرد.

دلیل عدم توجه گرجستانی‌ها به خودروسازان چینی، در سبک زندگی مردم این ناحیه دیده می‌شود. آن‌ها علاقه‌مند برندهای شناخته شده هستند و پرداخت هزینه اضافی برای تعمیر مدل‌های قدیمی مرسدس بنز، بی‌ام‌و یا آئودی را به خرید نمونه‌های دست اول ساخت چین، ترجیح می‌دهند.

کدام خودروها مورد توجه ثروتمندان گرجستانی هستند؟
علاوه‌بر مدل‌های پرچمدار مرسدس بنز و بی‌ام‌و و پورشه که به تعداد بالا در مناطق مرفه‌نشین پایتخت گرجستان دیده می‌شوند؛ نگاهی ویژه به رنجرور، خصوصا نسخه‌ی اصلی اتوبیوگرافی وجود دارد. همچنین پلاک‌های رند یا تک رقمی، با قیمت بالا توسط ثروتمندان گرجستانی خریداری می‌شوند.

نگارنده در طی سفر به گرجستان، تنها یک دستگاه از خودروهای فراری، لامبورگینی، رولزرویس و بنتلی را مشاهده کرد که همگی در مقابل هتل‌های مجلل یا رستوران‌های لوکس برای جلب توجه عموم، پارک شده بودند.