دنیای اقتصاد/ نفرت و حس تحقیر دونالد ترامپ نسبت به خودروهای برقی بر همگان آشکار است. رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده ادعا کرده است که خودروهای برقی کارایی مناسبی ندارند و وعده داده اگر دوباره وارد کاخ سفید شود، سیاست‌های تشویقی بایدن برای تولید و فروش این محصولات را ملغی خواهد کرد. اعمال تعرفه‌های ۱۰۰درصدی روی خودروهای برقی وارداتی از مکزیک نیز یکی دیگر از وعده‌های اوست.

اما تحلیلگران اعتقاد دارند حتی در صورت انتخاب مجدد ترامپ، و لغو سیاست‌های حمایتی دولت از خودروهای برقی، تا وقتی سیاست‌های جدید بخواهد تاثیرگذار باشد، بازار ممکن است به سطحی از پویایی و پیشرفت برسد که بتواند بدون حمایت دولت به رشد خود ادامه دهد. به گزارش نیویورک‌تایمز، سال گذشته در اتفاقی بی‌سابقه ۱.۲میلیون آمریکایی خودروی برقی خریداری کردند که ۷.۶درصد از میزان فروش خودروهای جدید را شامل می‌شد و این گروه از خودروها از حاشیه به متن بازار آمریکا آمدند. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند امسال این میزان به ۱۰درصد افزایش می‌یابد، که به گفته محققان می‌تواند نشانه‌ای از نقطه‌عطف استفاده سریع و وسیع از خودروهای برقی تلقی شود.

درحالی ‌که ریاست‌جمهوری ترامپ نمی‌تواند روند رو به ‌جلو و تحول در حوزه توسعه خودروهای برقی را متوقف کند، اما سیاست‌های ترامپ پتانسیل ایجاد اختلال و تزلزل در این مسیر را دارد و این رویه ممکن است پیامدهای مهمی در مسیر مقابله با گرمایش زمین نیز داشته باشد. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، وسایل نقلیه برقی را در مرکز برنامه آب‌وهوایی خود قرار داده است، زیرا به عقیده دانشمندان، گذار سریع از خودروهای بنزینی به نسخه‌های برقی یکی از موثرترین راه‌ها برای کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن است که به طور خطرناکی سیاره زمین را گرم می‌کند. سال گذشته گرم‌ترین سال ثبت‌شده تاکنون بود و دانشمندان می‌گویند جهان در مسیری قرار دارد که حتی بیشتر گرم شود، تا جایی که بخش‌هایی از سیاره غیرقابل‌سکونت خواهد شد.

قانون جاه‌طلبانه
دولت بایدن یکی از جاه‌طلبانه‌ترین قوانین را در زمینه تغییرات آب‌وهوایی در تاریخ این کشور به اجرا درآورده است؛ قانون آژانس حفاظت از محیط‌زیست برای اطمینان از اینکه بیش از ۵۰درصد وسایل نقلیه مسافربری جدید فروخته‌شده در ایالات متحده تا سال ۲۰۳۲ تماما برقی باشند، تدوین و تصویب شده است. دولت این مقررات را با مشوق‌های مالیاتی تلفیق کرده است تا خودروسازان نسبت به تولید و مشتریان نسبت به خرید این دست خودروها تشویق و ترغیب شوند. یکی دیگر از اهداف این سیاست‌ها کمک به خودروسازان آمریکایی برای رقابت با خودروهای وارداتی ارزان‌قیمت و فراهم کردن زمینه توسعه بازار داخلی بوده است. در همین راستا بود که دولت بایدن تعرفه ۲۵درصدی واردات خودروهای برقی چینی را به ۱۰۰درصد افزایش داد.

در این میان، بسیاری از فعالان محیط‌زیستی نسبت به انتخاب مجدد ترامپ و ناتمام‌ماندن طرح‌های محیط‌زیستی دولت بایدن ابراز نگرانی کرده‌اند. ترامپ به شواهد علمی گسترده مبنی بر گرم‌شدن سیاره در اثر سوزاندن سوخت‌های فسیلی باور ندارد و آنها را یک فریب خوانده است. او به‌‌شدت به صنعت نفت و گاز و سوخت فسیلی علاقه دارد و در جریان یک ضیافت خصوصی که اخیرا با حضور مدیران این حوزه برگزار شد از آنها خواست با تامین یک‌میلیارد دلار کمک به کارزار انتخاباتی او و کمک به پیروزی‌اش در انتخابات، امکان معکوس کردن سیاست‌های زیست‌محیطی دولت بایدن را فراهم کنند. دولت دوم ترامپ می‌تواند از راه‌های مختلف، ازجمله لغو قوانین محدودکننده آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها و همچنین تغییر در قوانین تدوین‌شده به ‌وسیله وزارت خزانه‌داری پیرامون معافیت‌های مالیاتی، در مسیر توسعه خودروهای برقی مانع ایجاد کند.

اگر جمهوری‌خواهان کنترل کنگره را به دست آورند، دولت ترامپ خواهد توانست ضمن همکاری با هم‌حزبی‌های خود، بخش‌هایی از قانون موسوم به «کاهش تورم» در سال ۲۰۲۲ را که حداقل ۳۷۰میلیارد دلار اعتبار مالیاتی برای انرژی پاک، تولید باتری و خودروهای برقی پیش‌بینی کرده است ملغی کند. اما انتظار می‌رود با وجود همه این گمانه‌زنی‌ها، حتی در صورت اجرای سیاست‌های فوق، باز هم بخشی از شرکت‌های خودروسازی به سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت و بازاریابی خودروهای برقی ادامه دهند و این خودروها همچنان مشتریان خود را داشته باشند. همچنین شرکت‌های سازنده ایستگاه‌های شارژ، تولید باتری و سایر بخش‌های زنجیره تامین، فعالیت خود را ادامه می‌دهند و بدون شک بخشی از خودروسازی برقی برای جلب نظر سیاستمداران و تصویب سیاست‌های مطلوب لابی و مذاکره خواهند کرد.

چرخش آسیب‌زا
برای سال‌های طولانی، خودروسازان با تلاش‌های دولت فدرال در جهت اعمال کنترل‌های شدید و محدود کردن انتشار گازهای خروجی از اگزوز خودروها که آنها را مجبور به فروش خودروهای برقی می‌کرد، مبارزه و مقابله کردند. اما اکنون که دولت بایدن محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ جدیدی بر انتشار گازهای خروجی اگزوز اعمال کرده است، برخی شرکت‌های خودروساز می‌گویند یک چرخش شدید در زمینه سیاست‌های مرتبط با این حوزه می‌تواند به این صنعت آسیب برساند. جایگاه صنعت خودرو در ایالات متحده امروز در مقایسه با دوران ریاست‌جمهوری ترامپ شاهد دگرگونی‌های زیادی بوده است. وقتی ترامپ در سال ۲۰۱۶ انتخاب شد، میزان فروش خودروهای برقی در بازار تنها یک‌درصد بود. در سال ۲۰۱۷ تنها تعداد معدودی کارخانه تولیدکننده خودروهای برقی در ایالات متحده وجود داشت؛ اما امروز ده‌ها شرکت و کارخانه در این زمینه فعال هستند.

امروز هم بازار، هم ‌زیرساخت‌های صنعت خودرو و هم جهان متفاوت است. البته ممکن است ترامپ متوجه این واقعیت شود که برخی از خودروسازان خواهان تغییر مسیر نیستند. برای مثال ویلیام کلی فورد جونیور، رئیس اجرایی شرکت فورد موتور، در این مورد گفته است، این شرکت نمی‌خواهد قوانین دولت با «بادهای سیاسی» دستخوش تغییر شود. او افزود: برنامه‌ریزی زمانی و دوره اجرای طرح‌های این شرکت خیلی طولانی‌تر از چرخه‌های سیاسی چندساله برای برگزاری انتخابات است و وقتی سیاستمداران با طرح‌های جدید خودروساز را به این‌سو و آن‌سو سوق می‌دهند، تطبیق با این شرایط واقعا دشوار است. به نظر می‌رسد ممکن است سایر خودروسازان از ترامپ بخواهند اجرای مقررات مربوط به آلاینده‌های خودرو را به جای لغو و حذف، کندتر کند.

از طرفی اما مشخص نیست که آیا کنگره تحت کنترل جمهوری‌خواهان، معافیت‌های مالیاتی ارائه‌شده در چارچوب «قانون کاهش تورم» را لغو خواهد کرد یا خیر. به‌ عنوان ‌مثال، هیوندای موتور تقریبا ۸میلیارد دلار برای ساخت کارخانه‌ای در ایالت جورجیا هزینه می‌کند که خودروهای برقی تولید خواهد کرد. شرکت هیوندای به همراه سازنده باتری کره جنوبی ۵میلیارد دلار دیگر برای ساخت یک کارخانه باتری در شمال غرب آتلانتا سرمایه‌گذاری می‌کند. این دو مرکز برای ۱۲هزار نفر شغل ایجاد خواهند کرد. هیوندای که بیشتر خودروهای برقی خود را از کره جنوبی وارد می‌کند، برای تکمیل کارخانه‌های جورجیا تعجیل کرده است تا بتواند خودروهای ساخت ایالات متحده را که به موجب قانون واجد شرایط دریافت اعتبار مالیاتی هستند، بفروشد.

دولت‌های ایالتی و محلی در جورجیا حدود ۲میلیارد دلار مشوق‌های مالیاتی به هیوندای پیشنهاد کردند تا کارخانه خود را در نزدیکی ساوانا بسازد. به گفته گاریسون داگلاس، سخنگوی فرماندار برایان کمپ، هیوندای تصمیم گرفت قبل از نهایی‌شدن «قانون کاهش تورم» در جورجیا سرمایه‌گذاری کند. اگر ترامپ در انتخابات نوامبر پیروز شود و نتواند کنگره را وادار به لغو «قانون کاهش تورم» کند، می‌تواند دست به اصلاح مقررات خزانه‌داری در مورد اعتبار مالیاتی خودروهای برقی بزند. به ‌عنوان‌ مثال، وزارت خزانه‌داری می‌تواند محدودیت‌ها روی خودروهای حاوی گرافیت فرآوری‌شده در چین را تشدید کند. تمام باتری‌های خودروهای الکتریکی به گرافیت نیاز دارند و تقریبا تمام آن از چین می‌آید. ترامپ می‌تواند استثنایی را که دولت بایدن در این ماه ایجاد کرده و به خودروهای حاوی گرافیت چینی اجازه استفاده از اعتبار مالیاتی فدرال را می‌دهد، لغو کند.

برای خریداران خودرو، معافیت‌های مالیاتی تا سقف چهارهزار دلار و همچنین کمک‌های دولتی، خرید خودروهای برقی را مقرون‌‌به‌‌صرفه و حتی به گسترش بازار خودروهای برقی کارکرده کمک کرده است. در این میان فعالان بازار عقیده دارند سیاست‌های ترامپ منجر به از بین ‌رفتن پیشرفت‌های صورت‌گرفته نخواهد شد؛ بلکه در بدترین حالت می‌تواند روندها را کندتر کند. در سال ۲۰۲۱ قانون‌گذاران دموکرات و جمهوری‌خواه به طرح ۷.۵میلیاردی برای ساخت ایستگاه‌های شارژ سریع خودروهای برقی در ایالت‌ها رای مثبت دادند. اما اگر ترامپ بتواند کنگره را قانع کند، ممکن است این طرح که بر اساس آن قرار است ایستگاه‌های شارژ در امتداد بزرگراه‌های اصلی ساخته شوند، لغو شود.

یکی از مسوولان ارشد شرکت EVgo که کار ساخت ایستگاه‌های شارژ در بیش از ۳۵ ایالات را اجرا کرده است در این مورد می گوید که بیشترین رشد تقاضا در ایالت‌های تحت رهبری جمهوری‌خواهان مانند تگزاس و فلوریدا مشاهده می‌شود. در این میان همگان باور دارند که یکی از نقاط مثبت درباره ترامپ آن است که او همیشه ممکن است نظر خود را تغییر دهد. آنها می‌گویند او معامله‌گر خوبی است، پس همیشه جای امیدواری وجود دارد.