اکو ایران/متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

اعتراضات کم‌سابقه اسرائیلی‌ها علیه کابینه نتانیاهو به لحظات پایانی و حساس خود نزدیک می‌شود. اما نتیجه آن هرچه که باشد، شانس آزادی اسرای اسرائیلی و بقای سیاسی نتانیاهو در حال رنگ‌باختن است.

جای تعجب نیست که یافتن جسد شش اسیر در غزه خون اسرائیلی‌ها را به جوش آورد. این رژیم در آستانه نقطه‌عطف بزرگی احساس قرار دارد.

به نوشته نیک رابرتسون برای وبگاه سی‌ان‌ان، با اوج گرفتن اعتراضات رو به رشد و اعتصاب اتحادیه‌های کارگری، هفته‌های پیش روی برای اسرائیل غیرقابل پیش‌بینی است. این ابزارها قبلاً امتحان خود را پس داده‌اند، اما باید به یاد داشت که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز یکی از پردوام‌ترین سیاست‌مداران این رژیم است.

حتی اکنون، نتانیاهو و اعضای ملی‌گرای راست افراطی کابینه او در تلاشند تا اعتراضات قانونی و اعتصابات را از طریق حکم دادگاه تعطیل کرده و به نظر می‌رسد حداقل در کوتاه‌مدت، این تاکتیک موفق بوده است. اگرچه هنوز نتیجه ناآرامی‌های اسرائیل نامشخص بوده، اما این آشفتگی‌ها برآیند ماه‌ها رخدادهای مختلف است.

با تجمیع خشم رو به رشد اسرائیلی‌ها در انتظار توافق نتانیاهو با حماس برای بازگرداندن ۱۰۱ اسیر باقی‌مانده، از جمله ۳۵ نفری که طبق داده‌های دفتر نخست‌وزیری این رژیم گمان می‌رود مرده باشند، این حماس است که به نظر می‌رسد حرف آخر را بزند.

یحیی سنوار، رهبر جدید حماس از هر ضعف نتانیاهو که بتواند، بهره می‌برد و در حالی که اسرائیل آماده سالگرد حمله ۷ اکتبر حماس می‌شود، ظاهراً بزرگترین آسیب‌پذیری نخست‌وزیر این رژیم افکار عمومی است. ممکن است حرکات سنوار برای تضعیف عزم نتانیاهو محاسبه‌شده باشد و تاکنون نیز تأثیری قابل‌پیش‌بینی داشته‌اند.

اسرائیلی‌ها ممکن است برای به چالش کشیدن رهبری خود قیام کنند. درگیری‌های دیرهنگام روز یکشنبه بین معترضان و مقامات در بزرگراه هشت‌بانده آیلون تل‌آویو که معمولاً پر رفت و آمد است، نمایی از این بود. در حالی که شعله‌ها و دود غلیظ تخته‌های چوبی و لاستیک‌ها جاده‌ها را فرا گرفت، جوانی با اسپری آبی‌رنگ پیامش به نخست‌وزیر را با حروف یک‌متری روی دیوار کنار جاده نوشت: «اسرا یا شورش».

در همان نزدیکی، دو دختر نوجوان گفتند که قبلاً هرگز در اعتراضی شرکت نکرده بودند، اما مرگ گلدبرگ-پولین و پنج اسیر دیگر آن‌ها را مجبور کرد که امشب بیرون بیایند. وقتی از آن‌ها پرسیده شد که فکر می‌کنند آیا این اعتراضات نظر نتانیاهو را تغییر خواهد داد، بدون لحظه‌ای مکث، هر دو گفتند که شک دارند.

این سؤالی است که اسرائیل را درگیر کرده است؛ زیرا تاکنون تظاهرات زیادی بی‌نتیجه مانده و در نظر بسیاری، اعتراضات و اعتصابات بازی در زمین حکومت بوده و به نفع رژیم تمام خواهد شد. حتی محکومیت علنی تاکتیک‌های مذاکراتی نتانیاهو توسط یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل نیز مانند نمایش تکراری اختلافات قبلی در کابینه این رژیم است.

سال گذشته نتانیاهو گالانت را به دلیل اختلافش با کابینه در مورد اصلاحات قضایی بحث‌برانگیز، برکنار کرد و سپس مجبور شد او را برگرداند.

تفاوت آن زمان با اکنون این است که در حال حاضر، گالانت و اسرائیل مشغول نبرد در چندین جنگ هستند: حماس در جنوب، حزب‌الله در شمال، فلسطینیان در کرانه باختری و انتقام مورد انتظار ایران برای ترور اسماعیل هنیه توسط اسرائیل.

چالش‌های چندجانبه نتانیاهو به مانورهای سیاسی مداوم نیاز دارند. ابتکارعمل کابینه ائتلافی بی‌سابقه‌اش توسط ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی که از ملی‌گرایان راست افراطی هستند، محدود شده است. از میان همه اعضای کابینه بی‌قانون نتانیاهو، این دو نفر هستند که معمولاً تهدید می‌کنند در صورت مشاهده نرمش نسبت به حماس، ائتلاف را بر هم می‌زنند. این دو نفوذ بیش از حدشان را مدیون نخست‌وزیر بوده و در صورت سرنگونیش، آن را از دست خواهند داد.

با علم به این‌که زمان حضورشان در کابینه ممکن است محدود باشد، آن‌ها تمرکز خود را بر سیاست‌هایی مانند گسترش شهرک‌سازی‌هایی که پایگاه حمایتیشان را تشکیل می‌دهد، معطوف کرده‌اند. سرنگونی نتانیاهو تف سربالا خواهد بود. به همین دلیل است که آن‌ها در خط مقدم پایان‌دادن به اعتصابات و اعتراضات هستند.

در اعتراضات روز یکشنبه، در حالی که پلیس سوار بر اسب به سمت جمعیت فشار می‌آورد، بسیاری به آن‌ها فریاد می‌زدند: «ما با شما پلیس‌ها مشکلی نداریم؛ فقط رئیستان بن‌گویر را می‌خواهیم».

یکی از نشانه‌های تغییر احتمالی این خواهد بود معترضانی که بن‌گویر به دنبال حکم دادگاه برای سرکوب آن‌ها و اتحادیه‌های کارگری است، چقدر در برابر پلیس احساس جسارت بکنند. وحدت اتحادیه‌های قدرتمند اسرائیل در برابر فشار کابینه نیز نشان خواهد داد که کدام طرف دارای شتاب بوده و ابتکارعمل را در دست دارد.

ظاهراً در روز دوشنبه، فعالیت فرودگاه بن گوریون ابتدا متوقف و سپس از سر گرفته شد. قبلاً طی سال گذشته و در طول اعتصابات بزرگ علیه اصلاحات قضایی، اتحادیه‌ها تنها مرکز بین‌المللی بزرگ اسرائیل را تعطیل کرده بودند.

پیامد و نتیجه اعتراضات به زودی مشخص می‌شود. نتانیاهو در پیام ویدیویی کوتاهی حماس را مقصر مرگ شش اسیر و توقف مذاکرات دانست که نشان‌دهنده تلاش‌هایش برای کنترل و محدودکردن خسارات به خود است.

مهارت‌های بی‌نظیر بقای سیاسی نتانیاهو او را از اعتراضات بزرگ‌تر قبلی نجات داده و تعداد کمی حاضر خواهند بود بر سر سقوط او شرط ببندند. اما سؤال این است که او چقدر می‌تواند دوام بیاورد؟

اعتراضات بیشتری مانند رو یکشنبه در راه است و نتانیاهو را مانند گذشته به چالش خواهد کشید.

او نه تنها با دشمنان همیشگی خود، یعنی چپ لیبرال اسرائیل، روبرو است، بلکه در یک درگیری مرگ و زندگی با رهبر حماس قرار دارد که به وضوح نشان داده آماده است برای رسیدن به آنچه می‌خواهد، هر کاری لازم باشد بکند.

اسرائیل در زمانه تاریکی قرار دارد؛ زیرا شانس آزادی اسرا و سرنوشت سیاسی نتانیاهو در حال افول است.