ایرنا/ پژوهشگران اصفهانی با استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های زیستی موفق به طراحی ابزاری (کیت) برای تشخیص سرطان گوارش شده‌اند.

نوید عابدپور و فاطمه حاجی بابایی از دانشجویان رشته فیزیولوژی ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) موفق به طراحی این کیت شده‌اند.
یکی از این پژوهشگران اظهار کرد: این کیت با استفاده از هوش مصنوعی و بر پایه تحلیل بافت دستگاه گوارشی هر فرد، امکان پیش‌بینی ابتلا به سرطان را فراهم می‌کند.
نوید عابدپور اضافه کرد: این فناوری منحصر بفرد که بر اساس ژنتیک ایرانی‌ها توسعه یافته است، گام مهمی در تشخیص زودهنگام بیماری سرطان گوارش محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه پژوهش‌های مربوط به این طرح از سال ۱۴۰۰ آغاز شد، خاطرنشان کرد: این تحقیقات پس از بررسی داده‌های جهانی و انجام آزمایش‌های میدانی به طراحی کیتی منجر شد که می‌تواند احتمال ابتلای افراد به بیماری سرطان دستگاه گوارش را با دقت بالایی پیش‌بینی کند.
عابدپور گفت: اطلاعات موجود درباره سرطان گوارش در ایران و غرب آسیا محدودتر از کشورهای توسعه‌یافته است و از آنجا که این نوع سرطان به شدت تحت تأثیر سبک زندگی و عوامل محیطی قرار دارد، تحقیقات ما با تمرکز بر ژنتیک ایرانیان آغاز شد.
به گفته وی، یک پژوهشکده دیگر در کشور کیتی مشابه این ابزار طراحی کرده اما تمایز کیت پژوهشگران اصفهانی در تمرکز بر ویژگی‌های ژنتیکی ایرانیان است.
این پژوهشگر افزود: در این طرح با بهره‌گیری از داده‌های ژنتیکی یک موجود زنده، دانش بررسی ساختار و عملکرد پروتیین‌ها در مقیاس بزرگ (پروتئومیکس) ، مجموعه‌ای از مولکول‌های «آر ان ای» پیام‌رسان ( ترانسکریپتومیکس) و به‌کارگیری هوش مصنوعی موفق به شناسایی و تایید نشانگرهای زیستی (بایومارکرها) مرتبط با سرطان دستگاه گوارش شدیم.
چالش‌های مجوز و مسیر تجاری‌سازی
عابدپور یکی از موانع اصلی در مسیر توسعه این فناوری را دریافت مجوزهای داخلی دانست و گفت: برخی مسوولان و کارشناسان به‌دلیل اینکه این پژوهش به این شکل برای نخستین بار در ایران انجام شده است به نتایج آن استناد نمی‌کنند به همین دلیل مجبوریم برای ثبت اختراع ( پتنت ) آن در کشورهای دیگر اقدام کنیم تا بتوانیم اعتبار علمی و اجرایی بیشتری بدست آوریم.
این پژوهشگر جوان تأکید کرد: با سرمایه‌گذاری مناسب بر روی تولید این کیت می‌توان آن را به یک ابزار مناسب در پیش‌آگهی و غربالگری سرطان تبدیل کرد.
عابدپور افزود: ایران و غرب آسیا ظرفیت زیادی در این زمینه دارند و توسعه این فناوری می‌تواند نقش کلیدی در پیشگیری از سرطان در کشور ایفا کند به‌طوریکه به صادرات آن به کشورهای منطقه نیز منجر شود.
سرطان یکی از مهمترین چالش‌های نظام سلامت در جهان و کشورمان است و سالانه میلیون‌ها نفر در جهان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
میزان بُروز سرطان در اصفهان از میانگین کشوری بالاتر است و رُتبه سوم را پس از یزد و تهران دارد؛ شایعترین سرطان‌ها در اصفهان به ترتیب شامل سینه، پوست و روده بزرگ است.
به گفته مسوولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، هر سال بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ مورد جدید ابتلا به سرطان در استان شناسایی می‌شود و میزان بروز آن با شیب ملایم در حال افزایش است.