تجارت نیوز/ چانگان که پیش از این به‌عنوان یکی از داوطلبان خرید سهام سایپا شناخته می‌شد، اکنون با بازگشت ترامپ به کاخ سفید قصد قطع همکاری خود با سایپا را دارد، اما این تغییر چه تأثیری بر آینده صنعت خودروسازی ایران داشته و آیا این خروج آغازگر موجی از قطع همکاری سایر برندهای خارجی با ایران است؟
 به گزارش تجارت نیوز، صنعت خودروسازی ایران به‌عنوان یکی از ارکان مهم اقتصادی کشور همواره تحت تأثیر تعاملات بین‌المللی و تحولات سیاسی قرار داشته و در این میان، ورود و خروج‌ خودروسازان خارجی نقش قابل‌توجهی در این صنعت ایفا کرده است. شرکت چانگان به عنوان یکی از داوطلبان خرید سهام سایپا با بازگشت ترامپ به کاخ سفید بار دیگر به فکر قطع همکاری با ایران افتاده است.

تاریخچه حضور چانگان در ایران
چانگان برای اولین بار در سال ۱۳۹۴ وارد بازار ایران شد، زمانی که گروه خودروسازی سایپا مدل CS35 را ابتدا به‌صورت وارداتی و سپس مونتاژی عرضه کرد. با این حال، در سال ۱۳۹۸ تولید این خودرو به دلیل تشدید تحریم‌های سال ۱۳۹۷ متوقف شد؛ تحریم‌هایی که باعث شد چانگان تمایل کمتری به ادامه همکاری با سایپا داشته باشد.
با آغاز دور جدید واردات خودرو، چانگان جزو اولین برندهایی بود که توسط سایپا به بازار ایران راه یافت و سهم قابل‌توجهی از واردات را به خود اختصاص داد. پس از آن، سایپا بار دیگر به همکاری با این شریک قدیمی روی آورد و مونتاژ محصولات چانگان را در کشور از سر گرفت.
در حالی که برخی خودروهای وارداتی چینی چندان مورد استقبال قرار نگرفته‌اند، چانگان به لطف خدمات پس از فروش سایپا و سابقه حضورش در ایران توانسته توجه خریداران را جلب کند. ورود این برند به‌عنوان یکی از نخستین خودروهای وارداتی در دور جدید واردات، یکی از عوامل این استقبال بوده است. همچنین، افزایش عرضه چانگان و ورود سایر برندهای خارجی به بازار، قیمت آن را در بازار آزاد به تعادل رسانده است.

از خرید سهام سایپا تا خروج چانگان از ایران
چانگان موتورز یکی از قدیمی‌ترین خودروسازان چین است که ریشه‌های آن به سال ۱۸۶۲ بازمی‌گردد. این شرکت در سال ۱۹۵۹ تولید خودرو را آغاز کرد و در سال ۲۰۱۰ با فروش بیش از دو میلیون دستگاه، به چهارمین خودروساز بزرگ چین تبدیل شد. حضور چانگان در ایران به اوایل دهه ۹۰ خورشیدی بازمی‌گردد؛ زمانی که این شرکت با همکاری سایپا، مدل CS35 را تولید و عرضه کرد که با استقبال بازار نیز مواجه شد.
در سال ۱۳۹۳، توافق‌نامه‌ای بین سایپا و چانگان با هدف سرمایه‌گذاری مشترک، انتقال دانش فنی و تولید مشترک خودرو به امضا رسید. در این توافق‌نامه، سه مرحله، واردات خودرو به صورت کامل، تولید به صورت قطعات منفصله و سرمایه‌گذاری مشترک برای همکاری تعریف شده بود که به دلیل تشدید تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، مرحله سوم هرگز محقق نشد و همکاری‌ها به همان مونتاژ محدود ماند.
در سال گذشته نیز هیأتی عالی‌رتبه از چانگان از بنگاه‌های اقتصادی ایران مانند سایپا کاشان و بن‌رو دیدن کردند و پس از آن، دوباره بحث خرید و سرمایه‌گذاری چانگان در سایپا داغ شد؛ اما گفته می‌شود به دلیل مشکلات موجود، اهلیت این شرکت برای سرمایه‌گذاری در سایپا به تثبیت نرسید و پرونده این سرمایه‌گذاری با بازگشت ترامپ به کاخ سفید بسته شد.

خروج چانگان از ایران؛ زنگ خطری برای آغاز موج خروج خودروسازان چینی دیگر
با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و تشدید تحریم‌ها، چانگان که تا پیش از این حضور پررنگی در ایران داشت و بارها بحث سرمایه‌گذاری آن در سایپا مطرح شده بود، قصد قطع رابطه مجدد با ایران را دارد. این خروج دوباره، تبعاتی برای صنعت خودروسازی کشور به همراه دارد.
از آن جایی که چانگان یکی از مونتاژی‌ها اقتصادی در بازار خودرو است، نخستین اثر خروج چانگان، کاهش تنوع محصولات در بازار خودرو بوده که می‌تواند منجر به کاهش رقابت‌پذیری و به صورت غیر مستقیم افزایش قیمت‌ سایر رقبا شود.
علاوه بر این، مصرف‌کنندگانی که به محصولات چانگان اعتماد کرده بودند، ممکن است در تأمین قطعات یدکی و خدمات پس از فروش با مشکلاتی مواجه شوند. تجربه نشان داده است که خروج یک برند خارجی از ایران، همواره زمینه‌ساز افزایش هزینه‌های نگهداری و افت ارزش خودروهای آن برند در بازار دست دوم می‌شود.
همچنین خروج چانگان ممکن است سرآغازی برای قطع همکاری سایر شرکت‌ها و جوینت ونچرهای خارجی با ایران باشد.
در گذشته نیز همزمان با تشدید تحریم‌ها بسیاری از خودروسازان چینی مانند چری، جک، لیفان، جیلی، ام‌جی و برلیانس، تولیدات خود را در ایران کاهش داده یا متوقف کرده‌اند. با تغییرات در سیاست‌های جهانی و تشدید فشارهای اقتصادی، سایر برندهای خارجی نیز ممکن است در تصمیم‌گیری برای ادامه فعالیت در ایران تجدیدنظر کنند.
گرچه حضور چینی‌ها در ایران، آورده‌ای برای صنعت خودروسازی داخلی نداشته است، اما خروج شرکت‌های خودروسازی چینی‌، تبعات گسترده‌ای برای صنعت خودروی ایران دارد. کاهش میزان تولید داخلی، افزایش وابستگی به واردات، کاهش فرصت‌های اشتغال و از بین رفتن سرمایه‌گذاری‌های مشترک، از جمله پیامدهای احتمالی چنین رویدادی است.
از سوی دیگر، از آن‌جا که محصولات چانگان جز خودروهای اقتصادی مونتاژی است، خروج چانگان با کاهش رقابت در بازار می‌تواند منجر به افت کیفیت محصولات داخلی و افزایش قیمت خودرو شود که در نهایت مصرف‌کنندگان را متضرر می‌کند؛ اتفاقی که یادآور خروج برندهای چینی چون برلیانس، لیفان و …. در سال 97 است.
خروج چانگان از بازار ایران، تنها یک مسئله تجاری نیست، بلکه هشداری جدی برای آینده همکاری‌های بین‌المللی صنعت خودروی کشور به‌شمار می‌رود. این اتفاق نشان‌دهنده شکنندگی این صنعت در برابر تحولات سیاسی و اقتصادی است. درصورتی‌که روند خروج برندهای خارجی ادامه یابد، بازار خودرو ایران با چالش‌های جدی‌تری مواجه می‌شود؛ چالش‌هایی که نه‌تنها مصرف‌کنندگان، بلکه کل زنجیره تأمین و تولید خودرو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.