صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مناقشه‌های اخیر میان ایالات متحده و اروپا نشان از افزایش شکاف میان دو طرف در موضوعات کلیدی دفاعی و امنیتی دارد. از یک سو، اروپا به‌دنبال استقلال بیشتر نظامی از آمریکا و کاهش وابستگی به ناتو تحت هدایت واشنگتن است. از سوی دیگر، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، بارها از اروپایی‌ها خواسته بود تا سهم بیشتری از هزینه‌های ناتو را بپردازند و فشار زیادی برای تأمین بودجه‌های دفاعی وارد کرده است. طرح اخیر انگلیس و فرانسه برای اعزام ۳۰ هزار نیروی نظامی به اوکراین در صورت برقراری آتش‌بس، نمونه بارز تلاش اروپا برای افزایش نقش نظامی خود است. این طرح اگرچه به دنبال تقویت حضور اروپا در مسائل امنیتی و دفاعی منطقه است، اما به‌طور مستقیم با مسائل مربوط به حمایت ایالات متحده و شخص ترامپ گره خورده است. به گفته مقامات اروپایی، بدون موافقت ترامپ با نقش نظامی آمریکا در حفاظت از نیروهای اروپایی، این برنامه با موانع جدی روبه‌رو خواهد شد.

شکاف عمیق در سیاست‌های دفاعی و امنیتی
این چالش‌ها به‌وضوح نیاز اروپا به یک ساختار دفاعی مستقل را نشان می‌دهد. زمزمه‌های شکل‌گیری ناتوی اروپایی یا حداقل تقویت همکاری‌های نظامی بین اعضای اتحادیه اروپا، ناشی از همین نیازهاست. کشورهای اروپایی با درک این موضوع که اتکا صرف به آمریکا، آنها را در مسائل امنیتی آسیب‌پذیر می‌کند، به‌دنبال گزینه‌های جایگزین برای تضمین امنیت جمعی خود هستند. طرح اعزام نیرو به اوکراین، حتی در قالب یک نیروی حافظ صلح، می‌تواند نخستین گام در جهت عملی کردن ایده ناتوی اروپایی باشد.
این در حالی است که ترامپ همچنان تأکید دارد که اروپا باید سهم بیشتری از هزینه‌های ناتو را بپردازد. او پیش‌تر اعلام کرده بود که آمریکا نمی‌تواند تنها منبع تأمین هزینه‌های دفاعی اروپا باشد و باید کشورهای اروپایی بار بیشتری بر دوش بگیرند. این درخواست‌های ترامپ و عدم حمایت کامل او از طرح‌های اروپا، مسیر را برای هرگونه ابتکار نظامی مستقل اروپایی دشوارتر می‌کند.

چالش‌های حمایت آمریکا و مخالفت روسیه
به‌طور کلی، با توجه به این‌که اروپا برای پیشبرد اهداف خود در زمینه ایجاد یک ناتوی اروپایی به همراه اعزام نیروهای حافظ صلح نیازمند توافق با آمریکا است، این شکاف‌ها می‌تواند فرصت‌ها و چالش‌هایی برای هر دو طرف ایجاد کند. اگر اروپا بتواند بر این موانع غلبه کرده و گام‌های موثری در جهت استقلال نظامی خود بردارد، ممکن است شاهد تحولات چشمگیری در ساختار دفاعی و امنیتی قاره سبز باشیم. طرح اعزام ۳۰ هزار نیروی نظامی توسط بریتانیا و فرانسه به اوکراین، با هدف ایجاد یک نیروی حافظ صلح اروپایی، در حال بررسی است. این نیرو قرار است پس از برقراری آتش‌بس احتمالی در اوکراین مستقر شود و وظیفه اصلی آن تضمین امنیت و جلوگیری از تکرار حملات روسیه به این کشور است.

جزئیات طرح
حجم و ترکیب نیروها: این نیروی ۳۰ هزار نفری عمدتاً شامل نیروهای هوایی و دریایی خواهد بود و حضور نیروهای زمینی در آن حداقل است. این نیروها در مناطق دور از خط مقدم، به‌ویژه در زیرساخت‌های حیاتی مانند نیروگاه‌های هسته‌ای، مستقر خواهند شد. حوزه‌های عملیاتی: تأمین امنیت فضای هوایی اوکراین برای بازگشایی پروازهای تجاری و حفاظت از تجارت دریایی در دریای سیاه از اهداف اصلی این نیروهاست. پشتیبانی هوایی: نیروهای هوایی مستقر در خارج از اوکراین، احتمالاً در کشورهای همسایه مانند لهستان یا رومانی، برای جلوگیری از نقض حریم هوایی اوکراین آماده خواهند بود.

چالش‌ها و موانع
اجرای موفقیت‌آمیز این طرح به حمایت نظامی و لجستیکی آمریکا بستگی دارد. بدون مشارکت فعال واشنگتن، به‌ویژه در حوزه‌های حمل‌ونقل هوایی و اطلاعاتی، اجرای این مأموریت با دشواری‌های جدی مواجه خواهد شد.

مخالفت روسیه
 مسکو به‌صراحت اعلام کرده است که حضور نیروهای ناتو یا هر نیروی نظامی خارجی در اوکراین را غیرقابل‌قبول می‌داند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، تأکید کرده است که استقرار چنین نیروهایی برای روسیه کاملاً غیرقابل‌پذیرش است.

اختلاف نظر در اروپا
 برخی کشورهای اروپایی، از جمله آلمان و لهستان، نسبت به اعزام نیرو به اوکراین مردد هستند. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، بحث در این خصوص را “شتاب‌زده” توصیف کرده و دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان، اعلام کرده است که کشورش قصد اعزام نیرو به اوکراین را ندارد.
طرح اعزام ۳۰ هزار نیروی نظامی اروپایی به اوکراین، اگرچه نشان‌دهنده تمایل بریتانیا و فرانسه برای تقویت امنیت اوکراین و جلوگیری از پیشروی بیشتر روسیه است، اما با چالش‌های جدی در حوزه‌های سیاسی، نظامی و دیپلماتیک مواجه است. موفقیت این طرح مستلزم هماهنگی گسترده میان کشورهای اروپایی، حمایت قاطع ایالات متحده و مدیریت دقیق واکنش‌های روسیه است.