خراسان/روند نزولی تولید و فروش صنایع بورسی در شرایطی در دی ماه و برای سومین ماه متوالی ادامه پیدا کرده که نوسانات نرخ ارز و کمبود انرژی همچنان دو معضل پیش روی بنگاه ها به شمار می رود.

 تعطیلی های گسترده در کشور در شرایطی ادامه دارد که تازه ترین داده ها از وضعیت تولید صنایع بورسی نشان می دهد تولید در این بخش در دی ماه و برای سومین ماه متوالی نسبت به ماه قبل عقبگرد کرده است. در مجموع نیز باید گفت رشد مثبت تولید و فروش تنها در سه ماه از ۱۰ ماه سال جاری، با رشد مثبت روبه رو بوده و در این میان، کمبود انرژی و همچنین نوسانات نرخ ارز، دو عامل مهم ضربه به تولید در سال جاری بوده اند.

به گزارش خراسان، تعطیلی های گسترده این روزها ادامه دارد. برخی عنوان می کنند که این تعطیلی ها در صورتی که موجب شود بخش تولید از کمبود انرژی در امان بماند، توجیه پذیر است. با این حال، تازه ترین داده ها از وضعیت تولید و فروش صنایع نشان می دهد که اوضاع در این حوزه نیز تعریف چندانی ندارد.
در این راستا مرکز پژوهش های مجلس در گزارش اخیر به شماره ۲۰۴۵۹، به بررسی وضعیت بخش حقیقی اقتصاد ایران با توجه به تولید و فروش صنایع بورسی پرداخته است. صنایعی که بخش قابل توجهی از تولید در کشور توسط آن ها انجام می شود. این گزارش حاکی از آن است که در دی ماه امسال، تولید صنایع بورسی نسبت به آذر، رشد منفی ۵.۴ درصد را به ثبت رسانده است. نکته قابل تامل این جاست که این رشد منفی به طور متوالی از آبان تا دی تکرار شده است و از منظری دیگر، در ۱۰ ماه سال جاری، صنایع تنها در سه ماه، رشد مثبت تولید را به ثبت رسانده اند.
از سوی دیگر در حوزه فروش نیز باید به وضعیتی تقریباً مشابه با تولید در صنایع بورسی اشاره کرد. به طوری که در دی امسال، فروش صنایع بورسی نیز با ثبت سومین رقم منفی در سه ماه منتهی به دی، ۳.۹ درصد در دهمین ماه امسال برآورد شده است. این شاخص صنایع بورسی نیز تنها در سه ماه از ۱۰ ماه سال جاری در محدوده مثبت قرار داشته است.
 دلیل رشد ۲رقمی تولید و فروش صنایع بورسی در اردیبهشت و مهر
در نمودار، رشد ماهانه تولید و فروش صنایع بورسی در ۱۰ماه امسال به روایت گزارش های مرکز پژوهش های مجلس آمده است. همان طور که ملاحظه می شود، به طور مشخص در دو ماه اردیبهشت و مهر امسال، این صنایع با رشد دو رقمی تولید و فروش (غیر از فروش در مهر) روبه رو شده اند. در بیان این موضوع باید گفت با توجه به این که در فروردین هر سال، صنایع با افت تولید ناشی از تعطیلات روبه رو می شوند، بدیهی است انتظار داشته باشیم که از سرگیری روند معمول تولید در اردیبهشت، موجب رشد بالای تولید ماهانه در این ماه شود. بنابراین رشد ۲۶.۶ و ۴۲.۲ درصدی تولید و فروش در این ماه تا حد زیادی به این موضوع وابسته است.
اما در مهرماه، بررسی ها نشان می دهد که به دلیل تنفس مقطعی صنایع در این ماه ناشی از بهبود تامین برق، بخش عمده ای از رشد تولید و فروش به این عامل باز می گردد.
 ​​​​​

 مشکل صنایع در حال حاضر چیست؟
همان طور که پیش بینی می شد، در ماه های اخیر افزایش نرخ ارز تلاطم در بازارها را رقم زده است. به خصوص در بازار مواد اولیه و واسطه ای تولید که واردات نقش ویژه ای را در آن بازی می کند. فعالان اقتصادی در این زمینه می گویند به دلیل بالارفتن نرخ ارز، قیمت مواد اولیه در همه صنایع به شدت افزایش یافته و این موضوع به همراه کمبود منابع مالی در شرکت ها، تامین نهاده های تولید توسط آن ها را با دشواری روبه رو کرده است. از سوی دیگر مشکلات کمبود برق نیز موجب شده تا همچنان تولید از بابت ناترازی انرژی دچار آسیب شود. از سوی دیگر افزایش قیمت مواد اولیه، چشم انداز تورم تولید را در ماه های آینده پررنگ کرده که همین موضوع موجب شده (به دلیل کاهش تقاضاهای خرید توسط مشتریان) انتظارات خوش بینانه ای که در پایان هر سال برای فعالیت شرکت ها وجود داشت، امسال کمرنگ تر شود.
 لزوم آماده سازی زمینه ها برای ۴ ماه طلایی تولید
با توجه به وضعیت نامطلوب تولید صنعت در سه ماه اخیر که احتمالاً در بهمن نیز ادامه خواهد داشت، به نظر می رسد وزارت صمت، نیرو و حتی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد از همین حالا باید برای ۴ ماه طلایی اسفند امسال تا خرداد سال آینده که وضعیت ناترازی برق و گاز تا حدی مرتفع خواهد شد، زمینه های لازم را برای حمایت از تولید فراهم کنند. اجرای طرح های تامین نقدینگی برای صنایع، تلاش ها برای ثبات پیداکردن نرخ ارز و پیش بینی پذیری تولید و رشد مناسب دستمزد نیروی کار برای بهبود مشارکت این اقشار در تولید می تواند از جمله راهبردهای موثر برای جبران عقب ماندگی تولید در ماه های گذشته به شمار آید.