جمهوری اسلامی/متن پیش رو در جمهوری اسلامی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

 رئیس جمهور گفته است: "هر استان برای خود استانداری با اختیارات یک رئیس‌جمهور داشته باشد." معاون اول او نیز ایده "هراستان یک رئیس جمهور." را به زبان آورده است. وزیر خارجه در شبکه ایکس نوشته است: "در طرح جدید دولت، استان‌های مرزی می‌توانند با کشورهای همسایه خود به‌طور مستقل‌ تعاملات دیپلماتیک برقرار کنند."
موضوع "افزایش اختیارات استان‌ها"، قابل بحث و برنامه‌ریزی علمی است و ربطی به "تعاملات مستقل دیپلماتیک!" ندارد.

دقت‌های پدیدارشناسانه حکایت از آن دارند که کار سیاست ورزی و دیپلماسی در دولت پزشکیان با دانش، روش و سنجش لازم همراه نیست و کارِ توزین با ترازوی خرد سیاسی در آن به چشم نمی‌خورد.
کدام کارشناس مبتدی، به ویژه در شرایط بحرانی و پرمخاطره سیاسی- امنیتی کنونی ایران، از "تعاملات مستقلِ دیپلماتیک استان‌های مرزی با کشورهای همسایه"، تاکنون حرفی زده است؟
خط تجزیه ایرانِ یکپارچه و همبسته را باید بسیار جدی گرفت. تجزیه طلبی با آرایه‌های گول زننده و دروغینِ قوم‌گرایی "پان‌محور"، می‌تواند با سازکردن چنین نغمه‌های مشکوک و ناشیگری‌های بَدَوی، همراه با ظاهرسازی شروع شود.
اگر امر را به خطا و فقدان سواد سیاسی- بین‌المللی و تدبیر لازم حمل کنیم، پزشکیان و وزارت خارجه باید جوابگوی این طرح‌ها و تصمیم‌های نسنجیده و ناآزموده خود به ملت ایران باشند.
توصیه موکد آن است که این انگاره خطا و طرح ایران برانداز به بایگانی سپرده شود و فدرالیسم بازی این دولت بدون فوت وقت متوقف گردد.
بر این دولت فرض است که تکثرگرایی ملی و رنگین کمانی ایران را به دقت بشناسد. این تکثرگرایی فرهنگی، دینی و مذهبی در قلمرو یکپارچگی و همبستگی ملی ایران تعریف و تحدید می‌شود. تکثرگرایی ملی نباید با درانداختن طرح‌هایی همراه شود که به واگرایی و تشتت در ایران بینجامد و به هاویه هولناک بی‌دولتی (Anarchy) فروافتد.

دولت باید از رخنه عوامل مشکوک اما ظاهر فریب- که از سرِ نادانی و یا غرض ورزی، به فدرالیسم در ایران دامن می‌زنند- جلوگیری کند و دست‌های آلوده ضد ملی و دشمن یکپارچگی ایران، اعم از داخلی و خارجی را از دامن مام میهن کوتاه سازد.
می‌دانیم که تحقق فدرالیسم را شرایطی است و مهم‌ترین آن‌ها، امنیت و ثبات سیاسی، دموکراسی‌های توسعه یافته، برخورداری از فرهنگ شهروندی و کفایت و توانمندی سیاستمداران مدبر و با تجریه است.
نباید با دنبال کردن رسم مندرس و معیوبِ سال‌های گذشته، وقت کشی کرد و خواب آلوده، کار را به دقیقه 90 موکول نمود و آنگاه طوق لعنتِ غفلت، بی‌توجهی، بی‌فکری و بی‌تدبیری را به گردن "دشمن" انداخت و در باب آن حماسه سرایی، درشت گویی و نوحه خوانی کرد.

حضرت سعدی سده‌ها پیش به ما هشدار داده است:
سرِ چشمه شاید گرفتن به بیل
چو پُر شد نشاید گذشتن به پیل
علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد
دریغ سود ندارد چو رفت کار از دست