همشهری/متن پیش رو در همشهری منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

موج تشکر از پزشکیان برای برکناری معاونی که سفر لاکچری رفته بود
 
علیرضا احمدی| نخستین روز کاری سال 1404پس از تعطیلات نوروزی در حالی آغاز شد که صدور حکم برکناری معاون امور مجلس رئیس‌جمهور فضای سیاسی کشور را تحت‌تأثیر قرار داد و با استقبال افکارعمومی و همچنین فعالان سیاسی مواجه شد؛ حکمی که گام مهمی در مسیر اجرایی‌سازی شعارهای دولت چهاردهم به‌حساب می‌آید. در طول تعطیلات نوروزی یکی از موضوع‌هایی که بازتاب گسترده‌ای در فضای‌مجازی و شبکه‌های اجتماعی داشت، افشای سفر تفریحی شهرام دبیری، معاون امور مجلس رئیس‌جمهور به قطب جنوب بود؛ سفری که اگرچه در ابتدا با تکذیب‌ها و انکارهایی همراه شد، اما در نهایت مشخص شد که این خبر حقیقت دارد.
سفر لاکچری معاون رئیس‌جمهور به قطب جنوب اما با واکنش‌های گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی همراه شد و افکارعمومی این سفر را، آن هم در شرایط اقتصادی کشور و وضعیت معیشتی مردم، اقدامی برخلاف شعارها و وعده‌های مسعود پزشکیان درباره ضرورت مردمداری و ساده‌زیستی مسئولان دولتی ارزیابی کردند. براین اساس هم بود که برکناری دبیری به یکی از نخستین مطالبه‌های افکارعمومی از رئیس‌جمهور در سال 1404تبدیل شد؛ مطالبه‌ای که پس از پایان تعطیلات نوروزی جامه‌عمل پوشید و موضوعی که می‌رفت به چالشی برای دولت چهاردهم تبدیل شود، به نشانه‌ای از پایبندی پزشکیان به شعارها و وعده‌هایش بدل و با استقبال گسترده‌ای در میان کاربران فارسی‌زبان شبکه‌های اجتماعی مواجه شد.

از ادامه همکاری معذوریم
در اولین ساعت‌های نخستین روز کاری سال1404 انتشار حکم برکناری دبیری ازسوی رئیس‌جمهور با استقبال گسترده‌ای ازسوی افکارعمومی مواجه و اقدامی انقلابی و البته کم‌نظیر در راستای پایبندی به آموزه‌های حکمرانی دینی و علوی ارزیابی شد. پزشکیان در این حکم با اشاره به قطعی شدن اخبار مربوط به سفر دبیری، تأکید کرد که دولت از ادامه همکاری با او معذور است.
  اقدامی غیرقابل دفاع: رئیس‌جمهور در حکم صادر شده عنوان کرده است: «در این ایام پس از بررسی خبر، قطعی شد که در ایام نوروز در سفر تفریحی قطب جنوب بودید. در دولتی که مفتخر به اقتدا به مولای متقیان است و در شرایطی که هنوز در کشورمان فشارهای اقتصادی بر مردم زیاد بوده و محرومان پرشمارند، سفر پرهزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینه‌های شخصی، قابل دفاع و توجیه‌پذیر نبوده و با معیار ساده‌زیستی مسئولان سازگار نیست.»
  پایبندی به وعده‌ها: پزشکیان در بخش دیگری از این حکم به عزم دولت در پایبندی به وعده‌ها نیز تأکید کرده است؛ «دوستی دیرین و همکاری و خدمات ارزشمند شما در معاونت پارلمانی دولت چهاردهم، مانع آن نیست که پایبندی به صداقت، عدالت و وعده‌هایی که به مردم دادیم، مقدم داشته شود؛ بنابراین از ادامه همکاری با شما در دولت چهاردهم معذوریم.»

اصل ماجرا چه بود؟
یکی از خبرهای جنجالی تعطیلات نوروزی، سفر لاکچری معاون‌ رئیس‌جمهور به قطب جنوب بود که ابتدا از انتشار یک استوری اینستاگرامی آغاز و در ادامه به یکی از حاشیه‌های دولت چهاردهم در نخستین نوروزش تبدیل شد.
  آغاز ماجرا: سوم فروردین‌ماه 1404بود که انتشار عکسی از شهرام دبیری و همسرش در کنار کشتی تفریحی «پلنسیوس»، به سرعت در فضای‌ مجازی پربازدید شد.
  چه‌کسی عکس را منتشر کرد؟: عکس منتشر شده استوری اینستاگرامی صفحه شخصی همسر شهرام دبیری بود که اگرچه حذف شد، اما به سرعت در فضای‌مجازی منتشر و پربازدید شد و انتقادهای گسترده‌ای را نیز به‌دنبال داشت.
  بررسی یک عکس: پس از انتشار این عکس، بررسی‌ها نشان داد کشتی‌ای که در تصویر مشاهده می‌شد، کشتی گردشگری «پلنسیوس» بود، که براساس برنامه، در روز انتشار استوری (۲۳مارس، سوم فروردین ۱۴۰۴) از شهر «اوسوایا» در آرژانتین به سمت قطب جنوب حرکت کرده است.
  هزینه‌های گزاف یک سفر: آنچه درباره این سفر مورد توجه رسانه‌ها و افکارعمومی قرار گرفت، هزینه‌های بسیار بالای چنین سفری، آن‌هم در وضعیت کنونی معیشت مردم بود. برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه سفر به قطب جنوب در آخرین روزهای اسفندماه 1403با یکی از تورهای موجود، برای هر نفر، چیزی حدود 8هزارو900دلار، معادل 890میلیون تومان بوده‌است. اگرچه این اعداد و ارقام مشابهی که ازسوی برخی رسانه‌ها مطرح شد، جنبه گمانه‌زنی دارد، اما نکته محوری هزینه‌های گزاف چنین سفری با قیمت کنونی دلار در ایران است که زمینه‌ساز طرح انتقادهای گسترده‌ای ازسوی افکارعمومی شد.
  انتقادهای گسترده: کاربران شبکه‌های اجتماعی با استفاده از هشتگ‌های مختلف، به این موضوع واکنش نشان دادند و این موضوع انتقادهای گسترده‌ای را متوجه دولت کرد.

جنجال تکذیب‌ها
سفر جنجالی معاون امور مجلس رئیس‌جمهور به قطب جنوب در حالی طی تعطیلات نوروز انتقادهای گسترده‌ای را متوجه دولت کرد که گذشته از موضوع مذموم بودن اشرافی‌گری مقام‌های دولتی، تکذیب چنین سفری، بنزینی بود بر آتش این جنجال خودساخته و زمینه‌ساز گسترده‌تر شدن انتقادها.
  تکذیب معاونت پارلمانی: در پنجمین روز فروردین‌ماه بود که پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت امور مجلس ریاست‌جمهوری با انتشار خبری، سفر دبیری به قطب جنوب را تکذیب کرد و نوشت: «در روزهای اخیر برخی کانال‌های خبری در یکی از پیام‌رسان‌ها، مستمسکی برای برخی تحلیل‌های نادرست شده است. براین اساس شایعه‌ای مطرح شده مبنی بر سفر معاون پارلمانی رئیس‌جمهور به قطب جنوب؛ چنین ادعایی صحت ندارد و تصاویر منتشر شده قدیمی بوده است.» تصویر این تکذیبیه روز شنبه و به‌دنبال صدور حکم برکناری دبیری ازسوی پزشکیان بار دیگر در رسانه‌ها بازنشر شد.
  واکنش رسانه‌های نزدیک به دولت: به‌دنبال انتشار این تکذیبیه، برخی رسانه‌ها و خبرگزاری‌های نزدیک به دولت نیز اعلام کردند این سفر مربوط به سال‌های گذشته و پیش از مسئولیت دولتی او بوده است.
  انکار دبیری: با اوج‌گیری انتقادها از سفر لاکچری معاون امورمجلس رئیس‌جمهور به قطب جنوب متنی منسوب به دبیری در فضای‌مجازی منتشر شد که دربردارنده توضیح‌هایی در این زمینه بود. دبیری دراین متن از حاشیه‌سازی‌ها انتقاد و سفر به قطب جنوب را نیز تکذیب کرده بود: «خوبه که موضوع مسافرت من باعث سرگرمی دوستان شده و نمی‌دونستم اینقدر جلب توجه می‌کنه. من هم مثل خیلی‌ها با هماهنگی تعطیلات رو اومدم سفر. قطب هم نیستم. فکر نمی‌کنم سفر من ضرری به مردم و جامعه بزنه. فعلا دولت و مجلس هم جلسه ندارند. من تمام سفرهایم را با هزینه شخصی می‌روم و سفر یک مسئله شخصی است که برخی می‌خواهند از آن برای تخریب من استفاده کنند. من کاری را که فکر می‌کنم درسته انجام می‌دهم و تا به حال ضررم به مردم و جامعه نرسیده است... .»
 
واکنش‌های سیاسی
صدور حکم برکناری دبیری با واکنش‌های مختلفی درمیان چهره‌های دولتی و برخی سیاسیون مواجه شد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت: تصمیم رئیس‌جمهور نشان داد در دولت، هیچ‌گونه تعهد شخصی یا رابطه‌محور جایگزین معیارهای عملکردی نمی‌شود. رئیس‌جمهور با هیچ‌کس پیمان برادری نبسته و ملاک قضاوت، صرفا کارآمدی، التزام به عدالت، صداقت و منافع مردم است.

سیدمهدی طباطبایی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتــر رئیس‌جمـــهور: رئیس‌جمهور در عمل ثابت کرد بر سر صداقت، عدالت و وعده‌هایی که به مردم داده است با هیچ‌کس تعارف و شوخی ندارد؛ حتی دوستان دیرین و کسانی که سابقه همکاری و خدمات ارزشمند داشته‌اند. چنین رفتارهایی کام ملت را شیرین می‌کند.

محمدرضا جوادی‌یگانه، مشاور اجتماعی و رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاست‌جمهوری: آنچه مهم‌تر بود، صداقت و صراحت و قاطعیت رئیس‌جمهور در برکناری معاون پارلمانی خود و ذکر دلایل واقعی آن بود. پیش از این، در موارد مشابه، اجبار یا توصیه به استعفا دادن رواج داشته، هرچند متأسفانه در بسیاری موارد، رفاقت‌ها و ملاحظات غیرلازم، مانع امر و توصیه به استعفا بوده است.

جلیل محبی، عضو هیأت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس: نامه آقای پزشکیان در برکنار کردن آقای دبیری، در نوع خود در تاریخ انقلاب بی‌نظیر بود. امیدوارم این نوع نگارش نامه و محتوایش و نوع عکس‌العمل باب شود در کشور.